Dwór w Oborach
Narzędzia
Ogólne
Drukuj lub eksportuj
W innych projektach
![]() | |||
Dwór od strony zachodniej | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Miejscowość | |||
Typ budynku | |||
Styl architektoniczny | |||
Architekt | Tylman z Gameren (?) | ||
Kondygnacje | 1 | ||
Rozpoczęcie budowy | 1681 | ||
Ukończenie budowy | 1688 | ||
Ważniejsze przebudowy | 1785–1791, 1893 | ||
Pierwszy właściciel | Stanisław Pirzchała z Obór | ||
Kolejni właściciele | Koniecpolscy, Wielopolscy, Potuliccy | ||
Obecny właściciel | spadkobiercy rodziny Potulickich | ||
52°05′06,83″N 21°08′41,34″E/52,085230 21,144818 | |||
|
Dwór w Oborach[a] – świecka rezydencja wiejska z XVII wieku w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Konstancin-Jeziorna, we wsi Obory. Powstał w latach 1681–1688 w stylu barokowym.
Pierwszym właścicielem terenów wzmiankowanym w pismach był Stanisław Pirzchała z Obór[1]. W XV i XVII wieku dobra oborskie pozostawały w rękach rodziny Oborskich, którzy wzięli od nich miano[2]. W 1643[2] przeszły na własność Koniecpolskich, zaś dziesięć lat później odkupił je Jan z Wielopola[2], wojewoda krakowski. W 1688 r. dziedzicem dóbr stał się jego syn Jan. Wybudował on w miejscu starszego drewnianego dworu nowy w stylu barokowym (1681–1688). Budynek powstał najprawdopodobniej według projektu Tylmana z Gameren lub jego ucznia. Charakteryzował się on łamanym dachem polskim, odmiany krakowskiej. Nad drzwiami umieszczono herb Wielopolskich – Starykoń.
Lokalizacja dworu sprzyjała kontaktom Jana Wielopolskiego z Janem III Sobieskim, mieszkającym w Wilanowie. Wielopolski poślubił Marię Annę D’Arquien, która była siostrą królowej Marysieńki. W krótkim czasie otrzymał nominację na Kanclerza Wielkiego Koronnego. W 1688 r. w niewyjaśnionych do końca okolicznościach zmarł, najprawdopodobniej w Oborach.
W latach 1785–1791 na zlecenie Urszuli Wielopolskiej de domo Potockiej miał miejsce remont dworu. Zmieniono dach na mansardowy. Umieszczono w nim okna w rokokowych blaszanych obramieniach. Sufity opatrzono w profilowane gzymsy. Przeprowadzono remont kominków i obramień drzwiowych[2]. Malarz Szmuglewicz był autorem plafonu zlokalizowanego w jednym z narożnych pokojów. Po śmierci Urszuli Wielopolskiej właścicielem dóbr stał się hrabia Kasper Potulicki herbu Grzymała.
W 1893 r. została dobudowana do dworu kaplica, unowocześniono wnętrza i przeniesiono schody prowadzące na piętro na tył budynku (prace pod kierunkiem Władysława Marconiego). Potuliccy byli właścicielami dóbr do 1944 r. Wówczas usunęły ich z majątku niemieckie władze za udział Jana, Teresy i Anny w powstaniu warszawskim. Na cmentarzu parafialnym w Słomczynie zlokalizowana jest kaplica grobowa rodziny Potulickich.
Obecnie (druga dekada XXI w.) jest to budynek murowany, parterowy, z mieszkalnym poddaszem. Posiada układ wnętrz dwutraktowy, z holem, sienią, klatką schodową na osi. Wnętrze ze stylowymi meblami. Przez dziesięciolecia siedzibę swą miał w nim Dom Pracy Twórczej Związku Literatów Polskich Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiego Pen Clubu. W 2015 roku dwór wrócił do rąk spadkobierców przedwojennych właścicieli[3].
W styczniu 2020 roku podano, że dwór przeszedł w ręce Fundacji Rodziny Staraków, która zamierza go wyremontować i przeznaczyć na cele publiczne[4].