Kaaszwam

groep paddenstoelen die onder de hoed een poriënlaag hebben

De kaaszwammen zijn een groep paddenstoelen die onder de hoed een poriënlaag hebben, waarin zich sporenvormende organen bevinden. In Nederland komen ruim 20 verschillende soorten voor die alle tot de orde Polyporales, maar tot verschillende geslachten en families, behoren. De soorten kunnen op loofhout, maar ook op naaldhout voorkomen. De meeste kaaszwammen kunnen alleen met hulp van een microscoop met zekerheid gedetermineerd worden.

Foto's

NaamWetenschappelijke naamHoutsoortSporen
AppelboomkaaszwamPappia fissilisloofhout (appelboom, beuk)breed ellipsoïde tot bijna rond (4-5 x 3-4 µm)
Asgrauwe kaaszwamPostia tephroleucaloofhout (eik, berk, es) en naaldhoutcilindrisch, suballantoïde, glad, guttvormig, hyaliene, inamyloïde (4,3–5,5 x (1,1) 1,5–2,2 μm; Q=2,2-3)
Bestoven kaaszwamPostia rennyinaaldhout (spar, den)4-5,5 x 2-2,8 μm
Blauwe kaaszwamPostia caesianaaldhout (spar, den, lariks, Douglasspar, taxus)cilindrisch, licht gebogen (4-5 x 1,3-2 µm)
Bittere kaaszwamAmaropostia stipticanaaldhout (spar, den) en zelden loofhoutglad, dunwandig, ellipsoïde, puntig, licht gebogen (3,5-5,5 × 1-1,5 μm)
Dunne vaalblauwe kaaszwamCyanosporus alniloofhout (beuk, eik, haagbeuk, els)zeer nauw cilindrisch tot allantoïsch, glad, dunwandig, licht amyloïde? (4,1)4,3-6(7) x 1-1,3(1,5) µm; Q=3,79-4,45)
Dunne kaaszwamPostia loweinaaldhout (den)cilindrisch, schuin verzwakt aan de basis, glad, hyaliene, inamyloïde (4,3–5,5 x (1,1) 1,5–2,2 μm, Q=2,2–3)
Dikke vaalblauwe kaaszwamCyanosporus subcaesiusloofhout (diversen)allantoïde, blauw in bulk, zwak amyloide (4-5 x 1-1,3 µm; Q=ca. 4)
HolleboomkaaszwamPostia cerifluanaaldhout(3,7–4,8 × 2,0–2,3 μm) [1]
JeneverbeskaaszwamPostia balsameanaaldhout (jeneverbes, spar, lariks)cilindrische tot oblong ellipsoïde (3,5–5,3 × 2,0–2,9 μm) [1]
Getande kaaszwamIrpiciporus pachyodonloofhout (beuk en eik)bijna rond, dikwandig, glad, inamyloïde (6-7 x 5-5,5 µm)
Gezoneerde kaaszwamOligoporus wakefieldiaeloofhoutcillindrisch-elliptisch, hyaliene, blad, amyloïde (3,5-4,5 x 2-2,5 µm)
Kleine kaaszwamSkeletocutis nivealoofhout (beuk, eik, els, populier, esdoorn)cilindrisch, glad, licht allantoïsch (worstvormig), inamyloïde (4-5 x 0,5-1 µm)
KristalkaaszwamOligoporus romelliinaaldhout4,5–6,0 x 1,0–1,5 μm [1]
Krijtachtige kaaszwamPostia leucomallelanaaldhout (grove den, zwarte den, etc)4-6 x 1,2-1,7 µm [2]
Kruipende kaaszwamPostia sericeomollisnaadlhout (jeneverbes, spar)cyanofiel, inamyloïde, (3,75-4,98 x 1,73-2,75; Q=2,1)
Roze kaaszwamRhodonia placentanaaldhout (spar, lariks, grove den)[3]cilindrisch tot (sub)allantoïde, glad, met hilarisch aanhangsel, hyaliene, inamyloïde, cyaanfiel (5,5-7 x 2-2,5 µm)
RozetkaaszwamSpongiporus floriformisnaaldhoutlangwerpig tot kortcilindrisch, vaak licht gebogen, glad, hyalien, inamyloïde (3,5-4,5 x 2-2,5 µm)
Sneeuwwitte kaaszwamTyromyces chioneusloofhout (o.a. berk, eik, beuk, populier)4-5 x 1,5-2 μm
Sponzige kaaszwamSpongipellis spumeusloofhout (paardekastanje, populier, iep en mogelijk esdoorn)bijna rond tot rond (5,5-7,5 x 4,5-6 µm)
Stinkende kaaszwamLoweomyces wynneaeloofhout (o.a. beuk)eivormige tot subglobose (3–3,5 x 2,5–3 µm) [4]
Vlekkende kaaszwamFuscopostia fragilisnaaldhout (den, spar)Allantoïde tot cilindrisch; zacht; hyaliene in KOH; inamyloïde (4–5 x 2–2,5 µm, soms wel 7 x 3 µm)
WijdporiekaaszwamPostia undosanaaldhout (spar)
Zachte kaaszwamLeptoporus mollinaaldhout (divers)
Zwetende kaaszwamCalcipostia guttulatanaaldhout, soms loofhoutLangwerpig, ellipsvormig, kleurloos, glad, niet-amyloïde (4–5 x 2–2,5 μm)