شیخعلیخان زنگنه | |
---|---|
وزیر اعظم صفویان | |
پادشاه | شاه سلیمان صفوی |
پس از | میرزا محمد مهدی کرکی |
پیش از | وحید قزوینی |
اطلاعات شخصی | |
زاده | ۱۶۱۱ میلادی کرمانشاه |
درگذشته | ۱۶۸۹ میلادی اصفهان |
ملیت | ایرانی |
پیشه | سیاستمدار |
لقب(ها) | شیخعلیخان |
شیخعلیخان زنگنه (زاده ۹۹۰ - درگذشته ۱۰۶۸) در فاصله سالهای ۱۰۴۸ تا ۱۰۶۸ هجری شمسی، برای نزدیک به ۲۰ سال، بعنوان وزیر اعظم شاه سلیمان صفوی فعالیت نمود.
شیخعلی خان فرزند عالی بالی بیک زنگنه، از بزرگان ایل زنگنه بود. شیخعلی خان در سال ۱۰۴۹ق به امارت ایل زنگنه رسید و در زمان شاه عباس دوم به سال ۱۰۶۴ق/۱۶۵۳م به عنوان حاکم کرمانشاه منصوب شد.[۱] انگلبرت کمپفر به هنگام بیان ویژگیها و اوصاف شیخعلیخان زنگنه او را کرد نژاد دانسته است.[۲] [۳]
شیخعلی خان در طول بیست سال وزارت خود کارهای بزرگی انجام داد و کشور را از لحاظ اداری، اقتصادی، نظامی و سیاست خارجی، حیاتی نو بخشید و سرانجام پس از حدود بیست سال وزارت در سال ۱۱۰۰ق درگذشت.
ضربالمثلی مشهور در زبان کردی وجود دارد که «شا بهخشێ، شێخعهلیخان نیهبهخشێ»، یعنی «شاه میبخشد، شیخعلیخان نمیبخشد»، به سختگیری شیخعلیخان زنگنه اشاره دارد. شاه سلیمان صفوی اقدام به پرداخت برخی انعامها و بخششها میکرد و بار سنگینی بر بودجه مملکت وارد میکرد، اما شیخعلی خان زنگنه از پرداخت چنین ارقامی سرباز میزد. به همین دلیل این ضربالمثل در میان مردم بر سر زبان افتاد.[۴]
همچنین قلهٔ کوه پراو در کرمانشاه به نام شیخعلیخان زنگنه، قلهٔ شیخعلیخان نام گرفتهاست.
در دوران شیخعلیخان زگنه ساختمانهای زیادی از قبیل رباطها، مسجدها و مدرسههای مختلفی در اصفهان و شهرهای دیگر ساخته شدهاست. برخی از مهمترین ساختمانهای منسوب به شیخعلیخان عبارتاند از:[۵]
فهرست وزیران اعظم صفوی (۱۵۰۱–۱۷۳۶) | |
---|---|
|