Monzo
Monzo Bank Limited, հատնի որպես Monzo (/ˈmɒnzoʊ/), բրիտանական առցանց բանկ՝ հիմնված Լոնդոնում[5], Monzo-ն Մեծ Բրիտանիայում հավելվածների վրա հիմնված առաջին հավակնորդ բանկերից մեկն է[6]։
Monzo | |
|---|---|
| Տեսակ | Առևտրային բանկ, բջջային հավելված, կայք և կազմակերպություն |
| Հիմնադրված է | 2015[1] |
| Հիմնադիր | Tom Blomfield?[2], Jason Bates?[3], Paul Rippon?[2], Gary Dolman?[2] և Jonas Huckestein?[4] |
| Վայր | Միացյալ Թագավորություն |
| Արդյունաբերություն | ֆինանսական ծառայություններ և ծրագրային ապահովման ընկերություն |
| Կայք | monzo.com(անգլ.) |
Սկզբնապես գործել է բջջային հավելվածի և կանխավճարային դեբետային քարտի միջոցով, 2017 թվականի ապրիլին Մեծ Բրիտանիայի բանկային լիցենզիայի սահմանափակումները հանվեցին՝ հնարավորություն տալով նրան առաջարկել ամբողջական ընթացիկ հաշիվ[7]։ 2023 թվականի հունիսի դրությամբ Monzo-ն ուներ ավելի քան 7,4 միլիոն հաճախորդ[8]։ Նրանց ամենավերջին ֆինանսական արդյունքները, որոնք թողարկվել են 2023 թվականի հունիսին, ցույց են տվել 116,3 միլիոն ֆունտ ստերլինգ տարեկան զուտ վնաս (նվազում է նախորդ տարվա կորցրած 119 միլիոն ֆունտից) 355,6 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ հասույթով[8]։
Պատմություն
2015–2017: Վաղ աճ
Monzo Bank-ը հիմնադրվել է որպես Mondo 2015 թվականին Թոմ Բլոմֆիլդի[9][10][11][12] Ջոնաս Հակեսթայնի, Ջեյսոն Բեյթսի, Փոլ Ռիփոնի և Գարի Դոլմանի կողմից[13]։ Թիմը սկզբնապես ծանոթացել է Starling Bank-ում աշխատելու ժամանակ։ 2016 թվականի փետրվարին Monzo-ն սահմանել է «պատմության մեջ ամենաարագ ամբոխի ֆինանսավորման արշավի» ռեկորդը, երբ Crowdcube ներդրումային հարթակի միջոցով հավաքել է 1 միլիոն ֆունտ ստերլինգ 96 վայրկյանում[14][15][16]։
2016 թվականի հունիսի 13-ին ընկերության բլոգի գրառումը հայտարարել է, որ «Mondo» ապրանքանիշը իրավաբանորեն վիճարկվել է նմանատիպ անունով չբացահայտված ընկերության կողմից[17][18]։ Արդյունքում կազմակերպվել է անվանակոչման առաջարկների մրցույթ և նոր անվանումը՝ «Monzo», գրանցվեց Companies House-ում «Monzo Bank Ltd» իրավական անունով 2016 թվականի օգոստոսին[19]։
2017 թվականի մայիսի 16-ին Monzo-ն հայտարարել է, որ ավելի քան 250 միլիոն ֆունտ է ծախսվել իր կանխավճարային քարտի միջոցով՝ 200,000 հաճախորդների միջև[20]։
2017-ներկա։ Մասշտաբների ընդլայնում
2017 թվականի ապրիլին Monzo-ին տրվել է բանկային գործունեության իր ամբողջական լիցենզիան Prudential Regulation Authority-ի և Financial Conduct Authority-ի կողմից, որը նախկինում գործել է սահմանափակ բանկային լիցենզիայի ներքո[21]։ Ամբողջական լիցենզիան թույլ տվեց Monzo-ին իր հաճախորդներին տրամադրել ընթացիկ հաշիվներ, որոնք մինչ այդ կարող էին առաջարկել միայն կանխավճարային դեբետային քարտեր[22]։
Monzo-ի ամբողջական ընթացիկ հաշիվը գործարկվել է 2017 թվականի հոկտեմբերին, որի կանխավճարային քարտի օգտվողներին խնդրել են տեղափոխվել իր նոր ընթացիկ հաշիվ[22]։ Մինչև 2018 թվականի ապրիլ, հաղորդվում էր, որ ունեցել է 500,000 ընթացիկ հաշվի հաճախորդ[22]։
2018 թվականի հոկտեմբերին Monzo-ն հասել է մեկ միլիոն հաճախորդի, ինչպես նաև ճանաչվել է որպես լավագույն տեխնոլոգիական ստարտափ՝ LinkedIn UK-ի կողմից[23][24]։ Ավելի ուշ այդ ամսվա ընթացքում Monzo-ն դարձել է ֆունտ «միաեղջյուր»՝ 85 միլիոն ֆունտ ստերլինգ դրամահավաքով, որը գնահատել է ընկերությունը 1 միլիարդ ֆունտ ստեռլինգ։
2019 թվականի օգոստոսին ընկերությունը հայտարարել է, որ պատահաբար գրանցել է 480,000 հաճախորդի անձնական նույնականացման համարներ՝ դրանք հասանելի դարձնելով Monzo-ի ինժեներների ներքին թիմին։ Խնդիրն առաջացել է այն պատճառով, որ PIN-ները փոխանցվել են HTTPS հարցումի հարցումների տողում[25][26]։ Այդ ամիս ընկերությունը գործարկել է նաև իր վարկային պրոդուկտները հաճախորդների համար[27]։
2020 թվականի մարտին Monzo-ն հայտարարել է երկու բիզնես բանկային հաշիվների ստեղծման մասին անհատ առևտրականների և փոքր և միջին բիզնեսի համար[28]։ Դրան հաջորդել է Monzo-ի առաջին վարկային ապրանքներն իր անձնական ընթացիկ հաշվի հաճախորդների համար 2020 թվականի ապրիլին[29]։
2020 թվականի մայիսին Բլոմֆիլդը հայտարարել է, որ ինքը գործադիր տնօրենից տեղափոխվում է ընկերության նախագահ, և Անիլը կդառնա ընկերության գործադիր տնօրենը[30][31]։ Նա հեռացավ ընկերությունից 2021 թվականի հունվարին՝ ի թիվս այլ պատճառների, պատճառաբանելով անձնական ճնշումները, որոնք ուժեղացել են կորոնավիրուսային համաճարակի պատճառով[32]։
2023 թվականի մարտին ընկերությունը հայտարարեց, որ առաջին անգամ շահույթ է ունեցել[33]։
ԱՄՆ-ում ընդլայնում
Monzo-ն 2019 թվականի հունիսի 13-ին հայտարարել է, որ կսկսի ծառայություններ առաջարկել Միացյալ Նահանգներում։ Ընկերությունը հայտնել է, որ մոտ 2000 դեբետային քարտ է բաժանելու ապագա անդամներին, ովքեր մասնակցել են ԱՄՆ խոշոր քաղաքներում, ինչպիսիք են Լոս Անջելեսը, Սան Ֆրանցիսկոն և Նյու Յորք Սիթիում իր անցկացրած միջոցառումներին[34]։
2021 թվականի փետրվարին Monzo-ն հայտարարեցլ էՔերոլ Նելսոնին որպես ԱՄՆ նոր գործադիր տնօրեն։
Այն բանից հետո, երբ ԱՄՆ կարգավորիչներն ասել են, որ հազիվ թե հավանություն ստանա բանկային լիցենզիայի համար, Monzo-ն հայտարարել է, որ հետ է կանչել իր բանկային լիցենզիայի դիմումը 2021 թվականի հոկտեմբերին[35]։ Կարճ ժամանակ անց Քերոլ Նելսոնը լքել է ԱՄՆ-ի գլխավոր տնօրենի պաշտոնը[36]։
Monzo US-ը դուրս է եկել բետա և ամբողջությամբ գործարկվել է 2022 թվականի փետրվարի 1-ին[37]։ Առանց ԱՄՆ բանկային լիցենզիայի՝ Monzo-ն գործում է ԱՄՆ շուկայում՝ Օհայոյի Sutton Bank-ի հետ համագործակցության միջոցով[38]։
Դրամահավաք
2016 թվականի փետրվարին Monzo-ն սահմանել է «պատմության մեջ ամենաարագ ամբոխի ֆինանսավորման արշավի» ռեկորդը, երբ Crowdcube ներդրումային հարթակի միջոցով հավաքեց 1 միլիոն ֆունտ ստերլինգ 96 վայրկյանում[14][15][16]։
2016 թվականի հոկտեմբերին Monzo-ն հայտարարել է «միջանկյալ» ֆինանսավորման փուլի մասին, որը գնահատեց ընկերությունը 50 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ և հավաքեց 4,8 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ այդ գործընթացում՝ Passion Capital-ի գլխավորությամբ[39]։ Այս փուլին հաջորդել է երկրորդ 2,5 միլիոն ֆունտ Crowdcube քրաուդֆանդինգ արշավը, որի ընդհանուր խոստումը արագորեն կհասնի նպատակային գումարին[40]։
2017 թվականի փետրվարին Monzo-ն հանգանակեց 19,5 միլիոն ֆունտ ստերլինգ Thrive Capital- ից, Passion Capital-ից և Orange Digital Ventures-ից, որը նա մտադիր էր համալրել 2,5 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ հավելյալ քրաուդֆանդինգի արշավով[41]։
2017 թվականի նոյեմբերի 6-ին Monzo-ն մի քանի ներդրողներից հավաքել է 71 միլիոն ֆունտ ստերլինգ՝ Goodwater Capital-ի գլխավորությամբ։ Տուրի վերջում Monzo-ն գնահատվում էր 280 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ[42]։
2018 թվականի հոկտեմբերի 30-ին Monzo-ն դարձավ ֆունտ «միաեղջյուր»՝ 85 միլիոն ֆունտ ստերլինգ դրամահավաքով, որը գնահատեց ընկերությունը 1 միլիարդ ֆունտ ստեռլինգ։
2018 թվականի դեկտեմբերի 5-ին Monzo-ն անցկացրեց ևս 20 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ Crowdcube-ի քրաուդֆանդինգի արշավ՝ հասնելով մոտ 18 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ ֆինանսավորման ավելի քիչ, քան երեք ժամում և հասնելով 20 միլիոն ֆունտ ստերլինգ նպատակին ընդամենը երկու օրվա ընթացքում[43]։
2019 թվականի հունիսի 24-ին Monzo-ն հավաքեց 113 միլիոն ֆունտ ստերլինգ F Series ֆինանսավորման փուլում, որը գլխավորում էր Y Combinator-ի Continuity հիմնադրամը։ Այս փուլը Monzo-ին տվեց 2 միլիարդ ֆունտ ստերլինգ գնահատական[44][45]։
2020 թվականի հունիսին Monzo-ն ստացավ 60 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ[46]։ 2020 թվականի դեկտեմբերին Monzo-ն փակել է ևս 60 միլիոն ֆունտ ստերլինգ ֆինանսավորում, ներառյալ ներդրողների կողմից, ինչպիսիք են Novator-ը, Kaiser-ը և TED Global-ը[47]։
2021 թվականի դեկտեմբերին Monzo-ն ստացել է 600 միլիոն դոլար արժողությամբ ֆինանսավորման փուլը՝ 4,5 միլիարդ դոլար արժողությամբ, որը գլխավորում էր Աբու Դաբիի աճի հիմնադրամը[46]։
2024 թվականի ապրիլին Monzo-ն ապահովել է իր դիրքը որպես Մեծ Բրիտանիայի տեխնոլոգիական ընկերության համար երբևէ ամենամեծ դրամահավաքներից մեկը, քանի որ այն ընդլայնեց դրամահավաքը մինչև 500 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ մեկ փուլով, որում ներգրավված էին այնպիսի հայտնի ներդրողներ, ինչպիսիք են Hedosophia-ն և GIC-ը։ Monzo-ն հասավ շահութաբերության և 4 միլիարդ ֆունտ ստեռլինգ գերազանցող գնահատման[48]։
Ապրանքներ և ծառայություններ
Monzo-ն առաջարկում է մի շարք ընթացիկ հաշիվներ, խնայողական հաշիվներ և վարկային ապրանքներ անձնական և բիզնես հաճախորդների համար։
2018 թվականի հունիսի 25-ին Monzo-ն հայտարարեց իր թիմը Wise- ի հետ՝ իրենց Monzo հավելվածից միջազգային դրամական փոխանցումներ տրամադրելու համար[49]։
2019 թվականի հունվարի 28-ին Monzo-ն հայտարարել է Flux-ի հետ համագործակցության մասին՝ ավելացնելու անդորրագրեր և հավատարմության միավորներ[50]։ Բացի սրանից, անդորրագրեր ստեղծելու API-ն հրապարակվել է Monzo-ի կողմից[51]։
Monzo Flex
2021 թվականի սեպտեմբերին Monzo-ն գործարկել է Flex-ը, որն ավելի ուշ գնիր այժմ վճարիր ծրագիր է[52]։ Ավելի ուշ նրանք հայտարարեցին վիրտուալ վարկային քարտի մասին, որը կարող է օգտագործվել ուղղակիորեն Flex գործարքներ կատարելու համար[53]։ 2023 թվականից ի վեր ֆիզիկական Monzo Flex քարտերը հասանելի են Monzo հավելվածի միջոցով պատվիրելու համար[54]։ 2024 թվականի դրությամբ Monzo Flex-ը վաճառվում է որպես վարկային քարտ[55]։
Monzo Plus և Monzo Premium
2020 թվականի հուլիսին Monzo-ն գործարկել է իր նոր պրեմիում բաժանորդային ծառայությունը՝ Monzo Plus[56]: Առաջին ամսվա ընթացքում պրեմիում հաշիվը ձեռք է բերել ավելի քան 50,000 ակտիվ օգտվող[57]։ 2021 թվականին Monzo-ն գործարկել է Monzo Premium-ը։ 2024 թվականի ապրիլի 23-ին Monzo-ն դադարեցրել է Plus և Premium պլանները, քանի որ օգտվողներն այլևս չեն կարող բաժանորդագրվել այս ծառայություններին, սակայն ներկայիս բաժանորդները կարող են պահպանել իրենց բաժանորդագրությունները[58]։
Monzo Extra, Monzo Perks և Monzo Max
2024 թվականի ապրիլին, Monzo Plus-ի և Monzo Premium-ի դադարեցմամբ, Monzo-ն հայտարարել է երեք նոր բաժանորդային ծառայություններ՝ Monzo Extra, Monzo Perks և Monzo Max: Monzo Perks-ը և Monzo Max-ը փոխարինելով Monzo Plus-ին և Monzo Premium-ին, օգտատերերը կարող են թարմացնել իրենց բաժանորդագրությունները նոր պլաններից որևէ մեկին կամ պահպանել իրենց ընթացիկ բաժանորդագրությունը[59]։ Ի տարբերություն Monzo Premium-ի, Monzo Max-ը չի առաջարկում մետաղական դեբետային քարտ[58]։
Issued cards
Monzo-ն սկզբում թողարկել է (գործընկեր Wirecard[60] ընկերության հետ) մի շարք ալֆա, բետա և ներդրողների քարտեր իր հաճախորդներին, ովքեր ցանկանում էին վաղաժամ որդեգրողներ լինել[61]։ Սրանք կանխավճարային Mastercards էին, որոնք օգտատերը կարող էր լիցքավորել բանկային փոխանցման կամ առկա դեբետային քարտի միջոցով[62]։ Քարտի մնացորդն այնուհետև կարող է ծախսվել առանց կոնտակտի, չիպի և փին, մագնիսական շերտի կամ առցանց։ Վաղ սկզբից Monzo-ն քարտեր է թողարկել նեոնային «կենսախինդ մարջանագույն» գույնով, որը ի սկզբանե նախատեսված էր որպես ժամանակավոր միջոց նախատիպերի մշակման ժամանակ[63], բայց ավելի ուշ՝ միտումնավոր որոշում՝ բխող «աչք գրավող» դիզայնի հաջողությունից[64]։
2017 թվականի դեկտեմբերին Monzo-ն թողարկել է նոր Debit Mastercard քարտեր իր բոլոր առկա և նոր հաճախորդներին, քանի որ բանկը սկսեց բացել ընթացիկ հաշիվները։ Ընթացիկ հաշվին գրանցված հաճախորդներին տրվում է Debit Mastercard[65]:
Մշակողի գործիքներ
Ներկայումս Մեծ Բրիտանիայի բանկերը հաճախորդներին առաջարկում են սահմանափակ կամ առանց ծրագրային հասանելիություն իրենց ֆինանսական տվյալներին[66]։ Մինչ Մեծ Բրիտանիայի կառավարությունը ուսումնասիրում է օրենսդրությունը, որը գործող բանկերից պահանջելու է համապատասխանել և ընդունել անվտանգ և բաց API-ների ստանդարտներ[67], Monzo-ն ընկերության հիմնադրումից մեկ տարվա ընթացքում արդեն թողարկել է API-ի նախատիպը՝ հիմնված OAuth ստանդարտի վրա[68]։
Ընկերությունը նաև հյուրընկալել է չորս հաքաթոններ[69] և նախկինում պահպանել է «Monzo Developers» Slack ալիքը՝ ծրագրավորողների քննարկման և աջակցության համար։ API-ն թույլ է տալիս ծրագրավորողներին դիտել գործարքները և հաշիվները, ստանալ ծանուցումներ իրադարձությունների մասին webhooks-ի միջոցով և ստեղծել իրենց սեփական տարրերը՝ հավելվածում հայտնվելու համար[70]։ Պատասխանները կոդավորված են JSON-ի միջոցով, որը թույլ է տալիս տվյալների մուտք գործել ցանկացած ծրագրավորման լեզվով՝ JSON աջակցությամբ[70][71]։
Խարդախության հայտնաբերում
2018 թվականի հունիսին Monzo-ն զգալի հանրային հետաքրքրություն ձեռք բերեց այն բանից հետո, երբ բանկի հետ խարդախության վերլուծաբանները հայտնաբերեցին Ticketmaster-ի տվյալների խախտման նշաններ և հրապարակայնորեն հայտարարեցին 2018 թվականի ապրիլին, նախքան Ticketmaster-ը իրենք կնկատեր խախտումը, և երկու ամիս առաջ Ticketmaster-ի կողմից, որ խախտումը տեղի է ունեցել[72][73]։
2019 թվականին BBC- ի Watchdog ծրագիրը ուսումնասիրել է Monzo-ն՝ բողոքներ ստանալուց հետո Monzo-ի հաճախորդներից, որոնց հաշիվները սառեցվել կամ փակվել են[74]։ Ազդեցության ենթարկված հաճախորդները դժգոհում էին, թե որքան ժամանակ են նրանք չեն կարողանում մուտք գործել իրենց գումարները[75]։ Ի պատասխան այս հետաքննության՝ ընկերությունն ասաց, որ հաշիվների փակումը տեղի է ունենում, եթե բանկը «կասկածում է, որ ֆինանսական հանցագործություն կա»[76]։
Քաղաքական նշանակություն ունեցող անձինք
Ջերեմի Հանթին մերժել են 2022 թվականին Monzo-ում բանկային հաշվի համար[77]։ Բանկի աշխատակիցներին մեղադրում են Պահպանողական կուսակցությանը «չար» անվանելու մեջ[78][79]։
2023 թվականի հուլիսին Ջինա Միլլերին տեղեկացրել ենն, որ Monzo-ում իրենց բանկային հաշիվը կփակվի[80]։ Monzo-ն ասել է, որ իրենք չեն ընդունում քաղաքական կուսակցություններին որպես հաճախորդ[81]։