Քաղցկեղածինների ցանկ

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

Այս ցանկում ներկայացված են Քաղցկեղի ուսումնասիրման միջազգային գործակալության դասակարգմամբ քաղցկեղ առաջացնող միացությունները, կենցաղային գործոնները և արտադրական ընթացքները։

Քաղցկեղածինների ցանկ ըստ ՔՈՒՄԳ-ի
Քաղցկեղածինի տեսակՔիմիական միացությունԱխտահարվող օրգան կամ համակարգ
Կենցաղային գործոններԱլկոհոլային խմիչքներԸմպան, բերանի խոռոչ, կոկորդ, կերակրափող, լյարդ (նաև կաթնագեղձ)
Ծամելու թմբուլ ծխատոտի հետԲերանի խոռոչ, կոկորդ, կերակրափող
Ծխախոտ (ծխել, ծխախոտի ծուխ)Թոքեր, միզապարկ, ըմպան, բերանի խոռոչ, կոկորդ, կերակրափող, ենթաստամոքսային գեղձ, երիկամներ
Արտադրման շարժընթացներԱծխի գազաֆիկացումՄաշկ, թոքեր, միզապարկ
Կոշիկի կարում և նորոգումՔթի խոռոչ, արյունաստեղծ համակարգ, ըմպան, թոքեր, լյարդ, միզապարկ
Ճառագայթաակտիվ հանքանյութերի արդյունահանումԹոքեր
ՆերկանյութերԹոքեր
Չուգունի և պողպատի ձուլումԹոքեր (նաև ստամոքսաղիքային, արյունստեղծ և միզասեռական համակարգեր)
Բնական և արդյունաբերական2-նաֆթիլամինՄիզապարկ (նաև թոքեր)
4-ամինոբիֆենիլՄիզապարկ
Ասբեստային թելիկ պարունակող տալկԹոքեր
ԱֆլատոքիններԼյարդ (նաև թոքեր)
ԲենզիդինՄիզապարկ
ԲենզոլԱրյունաստեղծ համակարգ
Բերիլիում և իր միացություններըԹոքեր (նաև կենտրոնական նյարդային համակարգ)
Բիս (քլորմեթիլ) եթեր և տեխնիկական քլորմեթիլ եթերԹոքեր
Զառիկ և իր միացություններըԹոքեր, մաշկ
Էթիլեն-օքսիդԱրյունաստեղծ և ավշային համակարգեր
ԷրիոնիտԿրծքամիզ, որովայնամիզ
Թերթաքարային յուղերՄաշկ (նաև ստամոքսաղիքային համակարգ)
Լեռնավուշ (ասբեստ)Թոքեր, կրծքամիզ, որովայնամիզ (նաև ստամոքսաղիքային համակարգ, կոկորդ)
Կադմիում և իր միացություններըԹոքեր, շագանակագեղձ
Հանքային յուղերՄաշկ (նաև թոքեր, միզապարկ, ստամոքսաղիքային համակարգ)
Մանանեխի գազ (ծծմբային իպրիտ)Ըմպան, կոկորդ, թոքեր
ՄուրՄաշկ, թոքեր
Նիկել և իր միացություններըՔթի խոռոչ, թոքեր
Ռադոն և իր քայքայման արգասիքներըԹոքեր
ՎինիքլորիդԼյարդ, արյունատար անոթներ (նաև գլխուղեղ, թոքեր, ավշային համակարգ)
Քարածխային խեժերմաշկ, թոքեր (նաև միզապարկ)
Քարածխային կուպրերՄաշկ, թոքեր, միզապարկ (նաև ըմպան, բերանի խոռոչ)
Քրոմ և քրոմի (VI) միացություններըԹոքեր (նաև քթի խոռոչ)
Դեղանյութեր1-(2-քլորէթիլ)-3-(4-մեթիլցիկլոհեքսիլ)-1-նիտրոզո-միզանյութԱրյունաստեղծ համակարգ
1,4-բութանդիոլ դիմեթանսուլֆոնատԱրյունաստեղծ համակարգ
8-մեթօքսիպսորալեն (մեթօքսալեն)՝ անդրամանուշակագույն ճառագայթման համակցությամբՄաշկ
ԱզաթիոպրինԱվշային համակարգ, մաշկ
ԴիէթիլսթիլբէսթրոլԱրգանդի վզիկ/հեշտոց, ձվարաններ, կաթնագեղձ (նաև արգանդ)
ԷստրոգեններԱրգանդ (նաև կաթնագեղձ)
ԹիոսուֆլանԱրյունաստեղծ համակարգ
ԹիոֆոսֆամիդԱրյունաստեղծ համակարգ
ՄելֆալանԱրյունաստղծ համակարգ
Ոչ ստերոիդային էստրոգեններԱրգանդի վզիկ/հեշտոց, ձվարաններ, կաթնագեղձ (նաև արգանդ)
Ստերոիդային էստրոգեններԱրգանդ (նաև կաթնագեղձ)
Վինկրիստինի, ազոտային իպրիտի, պրոկարբազինի, պրեդնիզոլոնի կոմբինացված խառնուրդԱրյունաստեղծ համակարգ
ՏամօքսիֆենԱրգանդ
ՑիկլոֆոսֆամիդՄիզապարկ, արյունստեղծ համակարգ
ՑիկլոսպորինԱվշային համակարգ
ՔլորամբուցիլԱրյունաստեղծ համակարգ
Քլորնաֆթիզին (N, N-բիս(2-քլորէթիլ)-2-նաֆթալամին)Միզապարկ
ՖենացետինՄիզապարկ, երիկամներ

Աղբյուրներ

  • Հ.Մ. Այվազյան և այլն, ed. (2006). Հայաստանի բնաշխարհ. Երևան: Հայկական Հանրագիտարան Հրատարակչություն. էջ 637-638. ISBN 5897000298.

Արտաքին հղումներ