Տղամարդկանց իրավունքների շարժում

1970-ականների առաջին կեսին ֆեմինիզմի զարգացման հետ առաջացել է տղամարդկանց ազատագրական շարժում, որը միաժամանակ հավանություն է տվել տղամարդկանց ինստիտուցիոնալ արտոնություններին և քննադատաբար է վերաբերվել տղամարդկանց համար հեգեմոնային մասկուլինության հետևանքներին^[1]։ 1970-ական թվականների վերջին տղամարդկանց ազատագրական շարժումը բաժանվել է երկու մասի՝ հակառակ հայացքներով՝ պրոգրեսիվ պրոֆեմինիստական տղամարդկային շարժման և ֆեմինիզմի դեմ տրամադրված տղամարդկանց իրավունքների պահպանողական շարժման^[1]։

1970-1980-ական թվականներին տղամարդկանց իրավունքների շարժման շրջանակներում ստեղծվել են Men’s Rights, Inc (1977), Coalition of Free Men (1980) և այլ կազմակերպություններ^[1]։ Համացանցում հայտնվելուց հետո տղամարդկանց իրավունքների շարժումը փոխվել է. հայտնվել են մեծ թվով թեմատիկ կայքեր և ֆորումներ, ակտիվիստները սկսել են շփվել առավելապես առցանց, իսկ շարժումը դարձել է մանոսֆերայի մի մասը^[4][5]։

ԱՄՆ-ում, շարժման մեջ ներգրավված ամերիկացի ակտիվիստների մեծ մասը սպիտակ, հետերոսեքսուալ, միջին խավ են^[5][6][7][8], ամերիկյան մասը գաղափարապես կապված է նեոկոնսերվատիզմի հետ^[9][10], նրանց գործունեությունը լայնորեն լուսաբանվել է նեոկոնսերվատիվ լրատվամիջոցներում^[11]։

Շարժման շատ ակտիվիստներ տղամարդկանց համարում են ճնշված խումբ^[12][13][14], կարծում են, որ հասարակությունը «կանացիացվել է», իսկ պետական հաստատությունները համարվում են խտրական տղամարդկանց նկատմամբ^[12][15]։ Նրանք նաև հերքում են տղամարդկանց ինստիտուցիոնալացված արտոնությունները^[16][17] և տղամարդկանց համարում են անապահով՝ կանանց համեմատ^{[18][19][1][20]}։ Որոշ շարժման ակտիվիստներ կարծում են, որ ֆեմինիզմը դիտավորյալ թաքցնում է տղամարդկանց նկատմամբ խտրականությունը և խթանում է գինոցենտրիզմը^[1][21][22]։

• Dunphy, Richard (2000). Sexual Politics: An Introduction. Edinburgh: Edinburgh University Press. ISBN 978-0-7486-1247-5.
• Flood, Michael; Gardiner, JK; Pease, B; Pringle, K (2007). International Encyclopedia of Men and Masculinities. London: Psychology Press. ISBN 978-0-415-33343-6.
• Menzies, Robert (2007). «Virtual Backlash: Representation of Men's "Rights" and Feminist "Wrongs" in Cyberspace». In Boyd, Susan B (ed.). Reaction and Resistance: Feminism, Law, and Social Change. Vancouver: University of British Columbia Press. էջեր 65–97. ISBN 978-0-7748-1411-9.