Ջուր-Ջուր
Ջուր-Ջուր (ռուս.՝ Джур-Джур), Ղրիմի ամենաջրառատ ջրվեժը, որը գտնվում է Ալուշտայի քաղաքային խորհրդի տարածքում՝ Գեներալսկոյե գյուղի մոտակայքում, Խապխալի կիրճում։ Գտնվում է Ուլու Ուզեն Արևելյան գետի վրա։ Ծովի մակարդակից բարձրությունը կազմում է 468 մետր[2]։ Ուլու Ուզեն Արևելյան գետը 15 մետր բարձրությունից թափվում է ներքև՝ առաջացնելով այս ջրվեժը։ Դրա միջին տարեկան ծախսը կազմում է 270 լիտր/վայրկյան[2]։ Նույնիսկ ամենաչորային տարիներին ջրի հոսքը չի փոփոխվում։
Ջուր-Ջուր | |
---|---|
Джур-Джур | |
Տեսակ | ջրվեժ |
Երկիր | ![]() |
Վարչատարածքային միավոր | Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն[1] |
Վայր | Ղրիմի լեռներ |
Մասն է | Ուլու Ուզեն Արևելյան |
Ջրածախս | 0,27 մ³/վայրկյան |
Բարձրություն (ԲԾՄ) | 468 մ |
Հարաբերական բարձրություն | 15 մետր |
Անվան ստուգաբանություն
Ջրվեժին անվանում են նաև «Շառաչող»[3][4][5], պատճառը արագահոս լինելն է[6]։ Ըստ վարկածի այն առաջացել է հայերեն ջուր[7][8], կամ պարսկերեն «ջուր»՝ շառաչող անվանումից[9]։
Ջրվեժի շրջակայք
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/%D0%94%D0%B6-%D0%94%D0%B6%D1%83%D1%802010.jpg/200px-%D0%94%D0%B6-%D0%94%D0%B6%D1%83%D1%802010.jpg)
Խախպալի կիրճը և Ջուր-Ջուր ջրվեժը 1974 թվականին հայտարարվել են արգելոց։ Խախպալի արգելոցի ընդհանուր տարածքը 250 հեկտար է։
Գեներալսկոյե գյուղի մոտ ամֆիթատրոնաձև բարձրանում են Դեմերջի յայլայի լեռները հյուսիս-արևմուտքից և Կարաբի յայլայի լեռները՝ հյուսիս-արևելքից։ Սրանց միջև ձգվում են Թիրքեի լեռները։ Տարածքը խիտ անտառապատ է՝ հարուստ գետային կասկադներով։
Այստեղէ գտնվում նաև Ջուր-Ջուր քարանձավը՝ 750 մետր երկարությամբ։ Քարնձավը անտառապատ է։ Այստեղ բնորոշ ծառատեսակներից են՝ բոխի, հաճարենի, կաղնի, լորենի, արոսենի, տիզենի, հոնի, կաղնի ոսկեգույն, սոճի ղրիմյան։