Շնչառական ձայներ
Գործիքներ
Գործողություններ
Ընդհանուր
Տպել/արտահանել
Այլ նախագծերում
Շնչառական ձայներ | |
---|---|
Տեսակ | medical attribute type? |
Ենթադաս | natural sound?, medical attribute? և Q106784642? |
Անատոմիական տեղայնացում | Շնչառական համակարգ |
MeSH | C23.888.852.779, E01.370.386.720 և G09.772.775 |
![]() |
Շնչառական ձայներ, հայտնի են նաև որպես թոքային ձայներ կամ շնչառության ձայներ, վերաբերում են շնչառական համակարգի միջոցով օդի շարժման արդյունքում առաջացած հատուկ ձայներին[1]։ Դրանք կարող են հեշտությամբ լսելի լինել թոքերի դաշտերի աուսկուլտացիայով ստետոսկոպի միջոցով[2]։ Դրանք ներառում են նորմալ շնչառական հնչյուններ և լրացուցիչ կամ «ավելացված» հնչյուններ, ինչպիսիք են ճռճռոցը, սուլոցը, պլևրալ քսման աղմուկը, ստերտոր և ստրիդորը։
Ձայների նկարագրությունը և դասակարգումը սովորաբար ներառում է ներշնչման և արտաշնչման փուլերի լսումը՝ նշելով և՛ բարձրությունը (սովորաբար նկարագրվում է որպես ցածր (≤200 Հց), միջին կամ բարձր (≥400 Հց)), և՛ ինտենսիվությունը (փափուկ, միջին, բարձր կամ շատ բարձր) լսվող հնչյունների։
Նորմալ շնչառական ձայները դասակարգվում են որպես վեզիկուլյար, բրոնխովեզիկուլյար, բրոնխիալ կամ տրախեալ՝ ելնելով աուսկուլտացիայի անատոմիական դիրքից[3][4]։ Նորմալ շնչառական հնչյունները կարող են ճանաչվել նաև ձայնի տևողությամբ և ձայնի որակով, ինչպես նկարագրված է ստորև բերված աղյուսակում։
Անուն | Գտնվելու վայրը, որտեղ սովորաբար լսվում է | Ձայնի որակ | Ձայնի տևողությունը | Օրինակ |
---|---|---|---|---|
տրախեալ | շնչափողի շրջանում | շատ բարձր | արտաշնչման ձայնի տևողությունը հավասար է ներշնչման ձայնին | |
բրոնխիալ | կրծոսկրի կոթի շրջանում | բարձր, բարձր ձայնով | արտաշնչման ձայնի տևողությունը ավելի երկար է, քան ներշնչող ձայնը | |
բրոնխովեզիկուլյար | 1-ին և 2-րդ միջկողային տարածության առջևում հետևում` միջթիակային տարածություն | ընդհատվող ձայն | արտաշնչման ձայնի տևողությունը մոտավորապես հավասար է ներշնչման ձայնին | |
վեզիկուլյար | երկու թոքերի մեծ մասի վրա | փափուկ, ցածր ձայնով | արտաշնչման ձայնի տևողությունը ավելի կարճ է, քան ներշնչող ձայնը |
Անոմալ շնչառական հնչյունների ընդհանուր տեսակները ներառում են հետևյալը[5]։
Անուն | անընդհատ/ընդհատվող | Հաճախականություն / բարձրություն | Ներշնչական/արտաշնչական | Որակ | Ընդհանուր պատճառներ | Օրինակ |
---|---|---|---|---|---|---|
Սուլող | անընդհատ | բարձր կամ ցածր | արտաշնչական կամ ներշնչական | սուլող կամ ֆշշացող | Պայմանավորված է շնչուղիների նեղացումով, օրինակ՝ ասթմայի, թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդության կամ շնչուղիներում օտար մարմնի առկայության դեպքում | |
Ստրիդոր | անընդհատ | բարձր | ներշնչող, արտաշնչող կամ երկուսն էլ[6] | սուլող կամ ֆշշացող | էպիգլոտիտ, օտար մարմնի առկայության դեպքում, կոկորդի այտուց, կռուպ | |
Ներշնչական հևոց | անընդհատ | բարձր | ներշնչական | ճիչ | պերտուսիս (կապույտ հազ) | Տես Նոր անգլիական բժշկական ամսագիրը, Classic Whooping Cough sound file Արխիվացված 2023-08-19 Wayback Machine |
Խզզոց | անընդհատ | բարձր (նուրբ) կամ ցածր (կոպիտ) | ներշնչական | խզզոց/խռռոց[7] | թոքաբորբ, թոքի այտուց, տուբերկուլյոզ, բրոնխիտ, սրտային անբավարարություն | |
Պլևրալ քսման աղմուկ | ընդհատվող | ցածր | ներշնչական և արտաշնչական | կրկնվող ռիթմիկ ձայներ | պլևրայի բորբոքում(պլևրիտ) կամ թոքի քաղցկեղ | |
Համմանի նշան (կամ մեդիաստինալ աղմուկ) | ընդհատվող | ոչ մեկը (սրտի բաբախյուն) | ճռճռոց, հևոց | պնևմոմեդիաստինիում, պնևմոպերիկարդիում | ||
Հոգոց | ընդհատվող | ցածր | արտաշնչական | խռմփոց | սուրֆակտանտի անբավարարություն, թոքաբորբ, սրտի արատներ[8] |
Պեկտորալոկուիան, էգոֆոնիան և բրոնխոֆոնիան լսողական թեստեր են, որոնք հիմնված են ձայնի ռեզոնանսի ֆենոմենի վրա։ Բժիշկները կարող են օգտագործել այս թեստերը ֆիզիկական քննության ժամանակ՝ թոքերի պաթոլոգիական հիվանդությունը հայտանաբերելու համար։ Օրինակ, պեկտորալոկուիայի ժամանակ հետազոտվող անձը շշնջում է երկվանկ թիվ, երբ բժիշկը լսում է թոքերի դաշտերը:Նորմայում ձայն չի լսվում թոքերը հետազոտելիս, բայց եթե լսվում է, դա կարող է վկայել այդ հատվածում թոքային կոնսոլիդացիա մասին։ Դա պայմանավորված է նրանով, որ ձայնը տարբեր կերպ է տարածվում ավելի խիտ (հեղուկ կամ պինդ) միջավայրով, քան օդով, որը սովորաբար գերակշռում է թոքերի հյուսվածքում։ Էգոֆոնիայի մեջ հետազոտվող անձը անընդհատ արտասանում է անգլերեն երկարաձայն «E» (/i/): Թոքերը սովորաբար օդով են լցված, բայց եթե վարակի, հեղուկի կամ ուռուցքի պատճառով աննորմալ պինդ բաղադրիչ կա, «E» ձայնի ավելի բարձր հաճախականությունները կնվազեն։ Սա փոխում է լսվող ձայնը՝ երկար «E» ձայնից մինչև երկար «A» ձայն (/eɪ/):
1957 թվականին Ռոբերտսոնը և Քուփը առաջարկեցին լրացուցիչ (ավելացված) թոքային հնչյունների երկու հիմնական կատեգորիաները։ Այդ կատեգորիաներն էին «Շարունակական» և «Ընդհատված» (կամ ոչ շարունակական)։ 1976 թվականին Թոքերի ձայնի միջազգային ասոցիացիան պարզեցրեց ենթակատեգորիաները հետևյալ կերպ.
![]() | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շնչառական ձայներ» հոդվածին։ |
|