Մերի Մաքլեոդ Բեթյուն
Մերի Ջեյն Մաքլեոդ Բեթյուն (անգլ.՝ Mary Jane McLeod Bethune; հուլիսի 10, 1875[1][2][3], Mayesville, Սամտեր շրջան, Հարավային Կարոլինա, ԱՄՆ - մայիսի 18, 1955[1][2][3], Դեյտոնա Բիչ, Վոլուսիա շրջան, Ֆլորիդա, ԱՄՆ), ամերիկացի ուսուցչուհի, հասարակական գործիչ, ԱՄՆ-ի աֆրոամերիկացիների իրավունքների համար շարժման պայքարի ակտիվիստուհի, մարդասեր և բարեգործ։
| Մերի Մաքլեոդ Բեթյուն անգլ.՝ Mary McLeod Bethune | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | հուլիսի 10, 1875[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Mayesville, Սամտեր շրջան, Հարավային Կարոլինա, ԱՄՆ |
| Մահացել է | մայիսի 18, 1955[1][2][3] (79 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Դեյտոնա Բիչ, Վոլուսիա շրջան, Ֆլորիդա, ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} ԱՄՆ |
| Ազգություն | աֆրոամերիկացի |
| Կրթություն | Barber–Scotia College?, Moody Bible Institute? և Johnson C. Smith University? |
| Մասնագիտություն | ուսուցչուհի, լրագրող, քաղաքական գործիչ, գրող, իրավապաշտպան և սուֆրաժիստ |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | ընկերության նախագահ և նախագահ |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | National Association of Colored Women's Clubs?, National Council of Negro Women?[7], Black Cabinet?[5][8], Council on African Affairs?[9], Florida State Teachers Association? և National Association of Teachers in Colored Schools? |
 Mary McLeod Bethune Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
Մերի Մաքլեոդը ծնվել է 1875 թվականին՝ Հարավային Կարոլինայում։ Նա նախկին ստրուկներ Սեմ և Պետս Մակլեոդների ընտանիքում 17 երեխաներից 15-րդն էր[10][11][12]։ Մանկուց Մերին օգնել է ծնողներին աշխատանքում[13]։ 1895 թվականին ավարտել է քոլեջը։ Հետագայում Մաքլեոդը երազում էր միսիոներ դառնալ, սակայն ոչ մի եկեղեցի չցանկացավ հովանավորել նրան[13]։ 1898 թվականին Մերին ամուսնացավ Ալբերտուս Լ. Բեթյունի հետ։ Նա աշխատել է հարավային փոքր դպրոցներում որպես ուսուցիչ[10]։
1904 թվականին Բեթյունի հետ ամուսնությունը լուծարվեց, և նա որդու հետ տեղափոխվեց Ֆլորիդա։ Նա Ֆլորիդա նահանգի Դեյթոնա-Բիչ քաղաքում բացել է իր սեփական դպրոցը և ինստիտուտը նեգրերի աղջիկների համար[10]։ 1929 թվականից դպրոցը միավորվել է տղամարդկանց քոլեջի հետ և դարձել սևամորթների համար համալսարան Բեթյուն-Քուքմենի համալսարան[en][10]: Բեթյունը համալսարանի տնօրենն էր մինչև 1942 թվականը, իսկ հետո կրկին տնօրեն է եղել 1946-1947 թվականներին։ Նրա ղեկավարությամբ հաստատությունը ստացել է լիակատար հավատարմագրում և մարդկանց թիվը հասել է մինչև 1000-ի[10]։
Բեթյունը աֆրոամերիկացիների իրավունքների համար շարժման ակտիվիստ էր և սեռերի իրավահավասարության կողմնակից։ 1935 թվականին նա ընտրվել է Սևամորթ կանանց ազգային խորհրդի[en] նախագահ և այդ պաշտոնը զբաղեցրել է մինչև 1949 թվականը[13]։ Բեթյունի հասարակական աշխատանքը նկատելի է դարձել պետական մակարդակում։ 1936 թվականին նախագահ Ֆրանկլին Դելանո Ռուզվելտը նրան նեգրերի հարցերով խորհրդատու է ընտրել։ 1940 թվականից մինչ կյանքի վերջը նա «Գունավոր մարդկանց առաջընթացի ազգային ասոցիացիա»-ի (NAACP) փոխնախագահն էր[10][13]։ Բեթյունը նաև հոդվածներ է գրել առաջատար «Չիկագո Դեֆենդեր» և «Փիթսբուրգ Քուրիեր» նեգրական թերթերի համար[13]։
Բեթյունը մահացել է 1955 թվականին սրտամկանի ինֆարկտից։ 1974 թվականին նրա պատվին հուշարձան է կանգնեցվել Վաշինգտոնում։ 1985 թվականին նրա հիշատակին ԱՄՆ-ում լույս է տեսել փոստային նամականիշ[13]։
Մրցանակներ
Բեթյունն իր գործունեության համար արժանացել է մի շարք մրցանակների, այդ թվում՝
- Պատվո ազգային շքանշան(1949)
- Ընդգրկումը Կանանց փառքի ազգային սրահում (1973)[14]
Ծանոթագրություններ
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մերի Մաքլեոդ Բեթյուն» հոդվածին։ |