Մարի-Գաբրիել Կապե

Մարի-Գաբրիել Կապեն ծնվել է 1761 թվականին Լիոնում^[5]։ Պատանեկության տարիներին Կապեն հաճախել է Լիոնում գտնվող հանրային նկարչական դպրոց^[6]։ Տասնութերորդ դարում Ֆրանսիայում Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիան պատասխանատու է եղել արվեստագետների պատրաստման և Սալոնում արվեստի գործեր ցուցադրելու համար, որոնք փառաբանել են Բուրբոնների միապետության կողմից քարոզվող հերոսական արժեքները։ Մինչև Ֆրանսիական հեղափոխությունը Փարիզի Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիան պաշտոնական գեղարվեստական պրակտիկայի կենտրոնական հաստատությունն է եղել և կին ուսանողների թիվը սահմանափակել է միանգամից չորսով^[7]։ 1781 թվականին քսանամյա Կապեն տեղափոխվել է Փարիզ՝ դառնալու Ադելաիդա Լաբիլ-Գիարի (1749–1803) աշակերտը^[6], նեոդասական նկարիչ, որն ընդունվել է ակադեմիա 1783 թվականին^[8]։

Կապեն իր վաղ աշխատանքները ցուցադրել է 1781 և 1783 թվականներին Exposition de la jeunesse-ում^[6], իսկ ավելի ուշ ցուցադրվել է Սալոնում, երբ այն բացվել է բոլոր նկարիչների համար Ֆրանսիական հեղափոխությունից հետո։ Նրա աշխատանքները ներառել են մանրանկարչություն, յուղաներկ և պաստելներ, որոնք գովաբանվել են իրենց վիրտուոզ գծագրության և գույների օգտագործման համար^[9]։ Նրա պաստելային նկարներից շատերը դիմանկարներ են եղել, թեև 1808 թվականին նա ինքնին համարվել է պատմության նկարիչ^[10][11][12]։ Նա եղել է մի քանի հաճախորդների թվում՝ թագավորական ընտանիքի մի քանի անդամների և փարիզյան հասարակության այլ անդամների, ինչպիսիք են իրավաբան Պիեռ-Նիկոլա Բերիերը և դրամատուրգ Ժոզեֆ Շենիեն^[12]։

Կապեն ու Լաբիլ-Գիարը ոչ միայն պրոֆեսիոնալ հարաբերություններ են վայելել, այլև ընտանիքի մտերիմ ընկերներ են եղել։ Կապեն Լաբիլ-Գիարի մահից հետո տեղափոխվել է Լուվրի իր ուսուցչի մոտ^[13][14][15]։ Նույնիսկ այն բանից հետո, երբ 1799 թվականին Լաբիլ-Գիարն ամուսնացել է նկարիչ Ֆրանսուա Վինսենթի հետ, Կապեն շարունակել է ապրել նրանց տանը։ Լաբիլ-Գիարի մահից հետո Կապեն ապրել է իր ամուսնու հետ մինչև նրա մահը (1816 թվական)^[16]։

Նրա գործերից առավել հայտնի են տիկին Ադելաիդայի և Վիկտորիայի, տիկին Վինսենթի ստեղծագործությունները՝ շրջապատված իր աշակերտներով՝ Մլե Մարսի և Ժան-Անտուան Հուդոնի կողմից։ Այն ժամանակ ակադեմիան սահմանափակած է եղել կին նկարիչների անդամներին միայն չորս կին անդամներով^[17][18][19]։ Մահացել է Փարիզում 1818 թվականին^[20]։

Մարի-Գաբրիել Կապեի աշխատանքը պարունակել է մանրանկարչության դիմանկարների մեծ հավաքածու, որոնց մեծ մասը պահվում է Լուվրում։ Այս հավաքածուի մեջ ներառված են տիկին Մարտին դե Լեսեպսի, տիկին Էլիզաբեթի, Լյուդովիկոս XVI-ի քրոջ և Մադմուզել Մարսի դիմանկարները^[21]

Թեև Կապեի աշխատանքները քիչ են հայտնի, այնուամենայնիվ նրան են վերագրվել որոշ մանրանկարներ, որոնք ենթադրվում է, որ Էլիզաբեթ-Ֆիլիպին-Մարի-Հելեն դե Ֆրանսի մասին է, որը հաճախ կոչվել է տիկին Էլիզաբեթ։ Տիկին Էլիզաբեթը նկարել նաև Լաբիլ-Գիարի կողմից։ Անստորագրված մանրանկարը, որը ենթադրվել է, որ Տիկին Էլիզաբեթինն է, գտնվում է Լուվրի թանգարանում^[16]։ Մանրանկարում պատկերված է մի կին՝ սպիտակ, մուսլինե զգեստով և մուգ թևերով։ Կապեի կողմից ստորագրված այլ մանրանկարների գտնվելու վայրերն անհայտ են^[16]`

• 
  Ֆրանսիայի արքայադուստր Մարի Ադելաիդա
• 
  «Տիկին Վինսենթի արհեստանոցը», 1808 թվականի նկարչություն, այժմ Մյունխենի Neue Pinakothek-ում։
• 
  Գաբրիել Մարի Կապե: «Սայմոն Չարլզ Միգեր», 1806 թվական

• Գեղանկարչության և քանդակագործության թագավորական ակադեմիա

• Christophe Marcheteau de Quinçay, Bernd Pappe, Xavier Salmon Marie-Gabrielle Capet (1761—1818): une virtuose de la miniature. — Éditions Snoeck, 2014. — 104 p.
• Beverly E. Golemba Lesser-known women: a biographical dictionary. — Lynne Rienner Publishers, 1992. — P. 37—38.
• Bryan, Michael Capet, Marie Gabrielle // Bryan's Dictionary of Painters and Engravers (A–K). — George Bell & Sons, 1886. — P. 228.
• Ann Sutherland Harris, Linda Nohlin Gabrielle Capet // Women Artists: 1550-1950. — Los Angeles County Museum of Art, 1976. — P. 195—197.

• Մարի-Գաբրիել Կապե

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարի-Գաբրիել Կապե» հոդվածին։