Մարեմխոտ

բույսերի ցեղ
Մարեմխոտ
Մարեմխոտ երրքգույնանի
Մարեմխոտ երրքգույնանի (Geum triflorum)
Գիտական դասակարգում
ԹագավորությունԲույսեր
ԲաժինԾաածկասերմեր
ԴասԵրկշաքիլավորներ
ԿարգՎարդածաղկավորներ
ԸնտանիքՎարդազգիներ
ՑեղՄարեմխոտ
Լատիներեն անվանում
Geum


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում




Մարեմխոտ (լատին․՝ Géum), վարդազգիների (վարդածաղիկներ) ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է ավելի քան 40 տեսակ։

Կենսաբանական նկարագիր

Բուսաբանական նկարազարդումը Յ. Շտուրմանի «Deutschlands Flora in Abbildungen» գրքի
(1796).

Ցողունի բարձրությունը մինչև 80 սմ է։ Արմատամերձ տերևները քնարաձև փետրաբաժան են, ցողունայինները՝ եռմասնյա-եռաբաժան։ Ծաղիկները մեկական են կամ հավաքված վահանանման ծաղկաբույլերում, դեղին կամ կարմրավուն։ Ծաղկում է հունիս-հուլիսին (օգոստոսին)։

Հայաստանում

Հայաստանում՝ 2 տեսակ՝

  • Մարեմխոտ սովորական
  • Մարեմխոտ գետային

Տարածում

Տարածված է Տավուշի, Լոռու, Գեղարքունիքի, Սյունիքի մարզերում։ Աճում է խոնավ մարգագետիններում, գետափերին, անտառներում և այլն։

Քիմիական կազմ

Պարունակում է աղաղանյութեր, գլիկոզիդներ, վիտամին C, կարոտին (A-նախավիտամին), եթերայուղ, ներկանյութ և այլն։

Նշանակություն

Պտուղը բազընկյուզիկ է։ Դեղաբույս է։ Պատրաստուկներն օգտագործում են որպես հակաբորբոքային, հակաման ՄԵխակ մշակովի մանրեային, արյունահոսությունը դադարեցնող, կապող միջոց։

Մարեմխոտի արմատը պարունակում է դաբաղող նյութեր, յուղ, գլիկոզիդ, կրախմալ, խեժեր

Տերևները պարունակում են դաբաղանյութեր, դառը նյութեր, յուղ, գլիկոզիդ, կրախմալ, խեժեր

Սերմերը հարուստ են ճարպոտ յուղերով

Մարեմխոտը քրտնաբեր, լեղամուղ, հակավիրուսային, խորխաբեր և տոնուսը բարձրացնող դեղաբույս է։

Դասակարգում

Տաքսոնոմիա

Մարեմխոտ դասը մտնում է Rosaceae ընտանիքի և Rosales կարգի մեջ։

 ավելի քան 44 կարգի ծաղկավոր բույսեր
(համաձայնAPG II Համակարգի)
 մոտ 100-120 դաս 
     
 բաժին
Ծաղկավորներ կամ Ծածկասերմեր
  ընտանիք Վարդազգիներ  f1
        
 թագավորություն Բույսեր  կարգ Վարդածաղկավորներ  դաս Մարեմխոտ  
       
 13-16 բաժիններ ավելի քան 8 ընտանիք (համաձայն APG II Համակարգի) f2
   

Տեսակներ

Դասը ընդգրկում է 5 տեսակ, նրանցից մի քանիսը[1][2][3]։

  • Geum aleppicum Jacq.
  • Geum ×borisii Kellerer ex Sünd.
  • Geum bulgaricum Pančić
  • Geum calthifolium Menzies ex Sm.
  • Geum canadense Jacq.
  • Geum coccineum Sm.
  • Geum geniculatum Michx.
  • Geum glaciale Adams ex Fisch.
  • Geum heldreichii
  • Geum × intermedium Ehrh.
  • Geum japonicum Thunb.
  • Geum laciniatum Murray
  • Geum latilobum
  • Geum macrophyllum Willd.
  • Geum magellanicum
  • Geum molle Vis. & Pančić
  • Geum montanum L.
  • Geum peckii Pursh
  • Geum pentapetalum (L.) Makino
  • Geum pyrenaicum Mill.
  • Geum quellyon Sweet
  • Geum radiatum Michx.
  • Geum reptans L.
  • Geum rhodophaeum Stoj. & Stef.
  • Geum rivale L.
  • Geum rossii (R.Br.) Ser.
  • Geum triflorum Pursh
  • Geum urbanum L.
  • Geum vernum (Raf.) Torr. & A.Gray
  • Geum virginianum L.
  • Geum virginicum

Ծանոթագրություններ

Գրականություն

  • C. Kalkman։ Rosaceae. In։ Klaus Kubitzki (Hrsg.)։ The Families and Genera of Vascular Plants - Volume VI - Flowering Plants - Dicotyledons - Celastrales, Oxalidales, Rosales, Cornales, Ericales, 2004, S. 367

Արտաքին հղումներ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարեմխոտ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարեմխոտ» հոդվածին։