Հրաձգություն Վլադիսլավ Ռիբնիկարի տարրական դպրոցում

Սերբիան ունի զենքի մասին խիստ օրենքներ, սակայն, այնուամենայնիվ, Եվրոպայում զենքի տիրապետման ամենաբարձր ցուցանիշներից մեկն ունի։ Հարավսլավական պատերազմներից հետո Արևմտյան Բալկաններում անօրինական զենքերը տարածված են^[9]։ 2018 թվականին, 100 մարդու հաշվով 39,1 մասնավոր ատրճանակով, Սերբիան հարևան Չեռնոգորիայի հետ այս վիճակագրությամբ աշխարհում երրորդ տեղն է զբաղեցրել՝ զիջելով Միացյալ Նահանգներին և Եմենին^[10]։ Սերբիայում զանգվածային կրակոցները հազվադեպ են^[9]։ 21-րդ դարում ավելի վաղ երեք զանգվածային կրակոցներ են տեղի ունեցել՝ 2007 թվականին՝ Յաբուկովացի սպանությունները, որոնց ընթացքում ինը մարդ է սպանվել, հինգը վիրավորվել, 2013 թվականին Վելիկա Իվանչայի հրաձգությունը, որի ժամանակ զոհվել է 14 մարդ, և 2016 թվականին Ժիտիշչեում հինգը զոհվել է, 22-ը՝ վիրավորվել^[9]։

Ներքին գործերի նախարարության տվյալներով՝ Վլադիսլավ Ռիբնիկարի տարրական դպրոց մտնելուց հետո կրակողը նախ կրակել է անվտանգության աշխատակցի վրա, իսկ հետո՝ աշակերտների վրա, որոնց տեսել է միջանցքներում։ Այնուհետև նա մտել է պատմության դասասենյակ, որտեղ նախ կրակել է ուսուցչի վրա, իսկ հետո՝ մյուս աշակերտների վրա։ Մամլո ասուլիսի ժամանակ պաշտոնյաները հայտնել են, որ հարձակումից հետո կասկածյալն ինքն է դիմել ոստիկանություն^[9][11]։ Կասկածյալի մոտ եղել է Զաստավա ՑԶ 99 ինքնալիցքավորվող ատրճանակ^[12]։

Հրաձգության հետևանքով ութ աշակերտ և անվտանգության աշխատակից է մահացել։ Ներքին գործերի նախարարության հաղորդագրության համաձայն, տուժել են նաև վեց աշակերտ և ուսուցիչ, ովքեր բուժօգնություն են ստացել հիվանդանոցում^[9]։ Երեք դեռահասներ՝ երկու տղա և մեկ աղջիկ, վիրավորվել են և տեղափոխվել տեղի հիվանդանոց^[9]։ Տղաները կայուն վիճակում են եղել ստորին վերջույթների հրազենային վնասվածքներով, իսկ աղջիկը գլխի լուրջ վնասվածք է ստացել և վիրահատվել^[13]։ Ավելի ուշ հաղորդվել է, որ տղաների և ուսուցչի վիճակը կայուն է^[14]։ Մյուս ուսուցիչը վիրահատվել է և գտնվում էր ծայրահեղ ծանր վիճակում^[9]։

Հրաձգության գործով ոստիկանները ձերբակալել են 2009 թվականին ծնված մի աշակերտի^[15]։ Ենթադրվում է, որ կասկածյալը օգտագործել է իր հոր ատրճանակը, նա ունեցել է նաև մոլոտովի կոկտեյլներ^[11]։ Իշխանությունները հետաքննում են հարձակման դրդապատճառները։ Կրակողը նկարագրվել է որպես հանգիստ և լավ աշակերտ, որը վերջերս է միացել դասարանին^[9]։ Որպես պոտենցիալ դրդապատճառներ նշվել են դպրոցական ահաբեկումը և ցածր գնահատականը^[16][17]։ Ներքին գործերի նախարարության տվյալներով՝ կասկածյալը կրակոցները ծրագրել էր մեկ ամիս առաջ։ Հաղորդվում է, որ հրաձիգը ունեցել է առաջնահերթ երեխաների ցուցակ, որոնց պետք է թիրախավորեր և պլանավորել է, թե որ դասարան առաջինը մտնել^[3][9][11]։ Նախարարությունը հայտնել է նաև, որ կասկածյալը հոր հետ մարզվել է հրաձգարանում^[18]։ Ձերբակալվել է նաև կասկածյալի հայրը^[19]։

Օրենքի համաձայն՝ կասկածյալը չի կարող ուղարկվել անչափահասների բանտ՝ անչափահաս լինելու պատճառով և կարող է ենթարկվել հնարավոր քրեական կամ զանցանքային հետապնդման, եթե ապացուցվի, որ նա առնվազն 14 տարեկան է։ Եթե ապացուցվի, որ նա 13 տարեկան է, կասկածյալը կարող է տեղափոխվել միայն այլ դպրոց^[20]։

Կրթության նախարար Բրանկո Ռուժիչը մայիսի 5-ից եռօրյա ազգային սուգ է հայտարարել, ինչպես նաև հայտարարել է, որ սգի օրերին դպրոցները չեն գործի^[21]։ Հրաձգությունից հետո Տրանսֆուզիոն ինստիտուտում արյան դոնորություն է կազմակերպվել վիրավոր աշակերտների համար^[22][23]։։

Սերբական երդման պահապաններ կուսակցությոընը պահանջել է Սերբիայի Ազգային ժողովում կրթության հանձնաժողովի հրատապ նիստ անցկացնել, մինչդեռ Սերբիայի Թագավորության վերականգնման շարժումը կոչ է արել արգելել բռնությունը փառաբանող բոլոր ռեալիթի շոուները^[24]։ իրենց ցավակցությունն են հայտնել «Թույլ մի տվեք, որ Բելգրադը խեղդվի», «Միասին», «Ազատության և արդարության կուսակցությունները», Սերբիայի նախկին նախագահ Բորիս Տադիչը և քաղաքական գործիչներ Վուկ Երեմիչը և Վլադիմիր Ջուկանովիչը^[24][25]։

Սերբիայում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի մասնաճյուղն հայտարարել է, որ դպրոցը «որևէ տեսակի բռնության վայր չէ», սերբ պատրիարք Պորֆիրիեն դա որակել է որպես «աղետ»^[26][27]։ Սերբիայի կրթության արհմիությունը կոչ է արել կառավարությանը «ստեղծել պայմաններ կրթական համակարգում երեխաների և աշխատողների նորմալ և անվտանգ կյանքի համար»^[28]։