Կարլտոնիտ

Կարլտոնիտը պատկանում է ֆիլոսիլիկատների դասին և ապոֆիլիտների խմբին^[3]։ Նրա տետրագոնային համակարգը թափանցիկ կապույտ, սպիտակ, անգույն կամ վարդագույն է՝ ապակե կամ փայլատ փայլով^[4]։ Ունի 2,45 խտություն և 4-4,5 կարծրություն։

Հանքանյութը հայտնաբերել է Գ. Չաոն և անվանել է Օտտավայի Կարլտոնի համալսարանի պատվին, որտեղ սովորել է^[5]։ Կարլտոնիտը առաջին անգամ նկարագրվել է 1967 թվականին։ Ավելի ամբողջական նկարագրություն է արել նույն հեղինակը 1971 թվականին, իսկ 1972 թվականին նա հրապարակել է կարլտոնիտի բյուրեղային կառուցվածքի մանրամասն վերլուծությունը^[6][7]։ Հանքանյութի բոլոր հայտնի նմուշները նկարագրված են Քվեբեկի Մոն-Սենթ-Իլերի հանքավայրից, որը մինչ օրս միակն է, որտեղ այն հայտնաբերվել է^[5]։

Հանդիպում է եղջյուրների և սիլիցիումային մարմարի քսենոլիտներում և կից նեֆելինային սիենիտի ներխուժումների ներսում։ Դրա հետ միասին սովորաբար հանդիպում են քվարցը, նարսարսուկիտը, կալցիտը, ֆլյուորիտը, անկիլիտը, մոլիբդենիտը, լեյկոսֆենիտը, լորենցենիտը, գալենան, ալբիտը, պեկտոլիտը, ապոֆիլիտը, լեյֆիտը, միկրոկլինը և արֆվեդսոնիտը^[8]։

Օգտագործվում է հիմնականում որպես հավաքածուի նյութ; Առկա է նաև գոհար կտրվածք^[1][5]։ Կապույտ սորտը արտաքին նմանություն ունի սոդալիտի հետ, բայց դրանից տարբերվում է ավելի կատարյալ ճեղքվածքով^[6][7]։ Տարբեր գույներով սորտերը կարող են շփոթել ապոֆիլիտի հետ։

• G.Y. Chao The Crystal Structure of Carletonite, KNa₄Ca₄Si₈O₁₈(CO₃)₄(F,OH)·(H₂O), a Double-Sheet Silicate(անգլ.) // American Mineralogist. — 1972. — № 57. — С. 765—778.
• Joseph Anthony Mandarino, Violet Anderson Carletonite // Monteregian Treasures: The Minerals of Mont Saint-Hilaire, Quebec. — CUP Archive, 1989. — P. 52.

• «Carletonite». Mindat.org. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 9-ին.
• «Карлетонит». Каталог минералов. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 9-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կարլտոնիտ» հոդվածին։