Կանե Տանակա
Կանե Տանակա[7] (ճապ.՝ 田中カ子, ծնունդով՝ Օտա, հունվարի 2, 1903[1][2][3], Wajiro, Ճապոնական կայսրություն[4] - ապրիլի 19, 2022[5], Ֆուկուոկա, Ճապոնիա[6]), ճապոնացի գերերկարակյաց կին, որի տարիքը հաստատել է Գերոնտոլոգիայի հետազոտական խումբը (GRG), ինչպես նաև Գինեսի ռեկորդների գիրքը։ Չիյո Միյակոյի մահից հետո՝ 2018 թվականի հուլիսի 22-ին, նա աշխարհի ամենատարեց ողջ մարդն է եղել մինչև 2022 թվականի ապրիլի 19-ը։ Նա նաև Ճապոնիայի ամենատարեց մարդն էր ողջ պատմության ընթացքում և 2-րդը աշխարհում (Ժաննա Կալմանից հետո)։ Կանե Տանական վերջին մարդն է, որը ծնվել է 1903 թվականին։ Մահվան պահին նրա տարիքը եղել է 119 տարի 107 օր, որը համապատասխանում է 43 572 օրվա։
| Կանե Տանակա ճապ.՝ 田中カ子 | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունվարի 2, 1903[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Wajiro, Ճապոնական կայսրություն[4] |
| Մահացել է | ապրիլի 19, 2022[5] (119 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Ֆուկուոկա, Ճապոնիա[6] |
| Քաղաքացիություն |  Ճապոնիա |
| Կրոն | բապտիստություն |
| Մասնագիտություն | գործարար և վաճառող |
 Kane Tanaka Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
Վաղ կյանք
Տանական ծնվել է 1903 թվականի հունվարի 2-ին Ֆուկուոկա պրեֆեկտուրայի Կազուկի գյուղում (այժմ՝ Ֆուկուոկա)։ Կանեն Կումակիչիի և Կումա Օտայի ութ երեխաներից յոթերորդն էր։ Նա ժամկետից շուտ է ծնվել և սնվել է կերակրող մոր կաթով։
Կանե Տանական ամուսնացել է իր զարմիկի Հիդեո Տանակայի հետ 1922 թվականի հունվարի 6-ին։ Կանե Տանական մինչև հարսանիքը չի տեսել իր նշանածին։ Նրանք ունեցել են 4 երեխա (երկու որդի և երկու դուստր)[8], ինչպես նաև մեկ որդեգրած դուստր։ Կանեի ավագ դուստրը մահացել է ծնվելուց անմիջապես հետո, իսկ որդեգրված դուստրը մահացել է հիվանդությունից` 23 տարեկանում, 1945 թվականին։ Կանե Տանակայի կրտսեր դուստրը մահացել է մեկ տարեկանում, 1947 թվականին[9]։
Զույգն աշխատել է ընտանեկան խանութում, որտեղ վաճառվում էին շիրուկո և ուդոն լապշա, բրնձով բլիթներ և քաղցրավենիք[10][11]։ 1937 թվականին Կանեի ամուսինը զորակոչվել է զինվորական ծառայության, որը տևել է մինչև 1939 թվականը։ Նրա ավագ որդին՝ Նոբուոն, կռվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում, որի ավարտին գերեվարվել է։ 1947 թվականին ազատ է արձակվել Սիբիրից և վերադարձել տուն[12]։ Պատերազմի ժամանակ Կանեն ու նրա ամուսինն օգնել են նաև հարազատների երեք երեխաներին, որոնց ծնողները մահացել են[13]։ Հայտնի է նաև, որ Տանական այդ ժամանակ տառապել է պարատիֆով։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո
46 տարեկանում Կանեն հաղթահարել է ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղը։ 1961 թվականին նա մկրտվել է` ազդվելով ամերիկյան ռազմակայանների բողքական քահանաների ազդեցությանը և մասնակցել եկեղեցական արարողություններին մինչև 103 տարեկանը։ Նա թոշակի է անցել 63 տարեկանում (այլ տվյալներով՝ 102 տարեկան)[14]։ 1970-ականներին նա այցելել է Միացյալ Նահանգներ՝ Կալիֆոռնիա և Կոլորադո, որտեղ ապրում էին նրա մի քանի զարմուհիներ և զարմիկներ։ 1993 թվականին՝ 90 տարեկանում, Կանեն այրիացել է 71 տարվա ամուսնությունից հետո[15]։
Հետագա տարիներ
Տանակայի մոտ 103 տարեկանում ախտորոշել են հաստ աղու քաղցկեղ, բայց հինգ ժամ տևած վիրահատությունից հետո կարողացել է կրկին հաղթահարել հիվանդությունը։ Նրա որդին Կանեի մասին գիրք է գրել, երբ նա 107 տարեկան էր, որը պատմում է նրա կյանքի և երկարակեցության մասին։ Ըստ նրա եղբոր թոռան` նա այդքան տարի ապրել է Աստծո հանդեպ ունեցած իր հավատքի շնորհիվ[16]։ Իսկ ըստ Տանակայի` իր երկարակեցության գաղտնիքը ընտանիքն է, հույսը, առողջ քունն ու սննդակարգը[17][18]։
2018 թվականի դրությամբ Կանե Տանական բնակվել է Ֆուկուոկա պրեֆեկտուրայում։ 115 տարեկանում նա տեղաշարժվել է քայլակների օգնությամբ և ապրել ծերանոցում։ Գրել է բանաստեղծություններ և վերհիշել ԱՄՆ կատարած իր ճանապարհորդությունները։ Նա նաև հետաքրքրված էր գեղագրությամբ և հաշվարկներով։ Երբ նրան հարցրել էին, թե որքան է ուզում ապրել, նա պատասխանել է, որ ուզում է ապրել ևս 5 տարի[19]։
2018 թվականի հուլիսի 22-ին իր հայրենակից Չիյո Միյակոյի մահից հետո Կանե Տանական դարձել է ամենատարեց կենդանի մարդը։
2019 թվականի մարտի 9-ին Կանե Տանական պաշտոնապես ճանաչվել է Գինեսի ռեկորդների գրքում և ստացել համապատասխան վկայական[20]։
2020 թվականի հունվարին Տանական նշել է իր 117-ամյակը ընտանիքի և ընկերների հետ ծերանոցում[21]։ Այնուամենայնիվ, նա չի կարողացել նույն կերպ նշել իր 118-ամյակը 2021 թվականի հունվարին՝ COVID-19 համավարակի պատճառով։
2020 թվականի հունվարին բացել է Թվիթթերի հաշիվ։ 2021 թվականի մարտին բարեկամներից մեկը սոցիալական ցանցերում հայտնել է, որ Տանական հիվանդացել է 118 տարեկան դառնալուց անմիջապես հետո, սակայն հաջողությամբ ապաքինվել է։ 2021 թվականի փետրվարի լուսանկարում Տանական պատկերված էր թթվածնային խողովակով։
Որոշվել է, որ Տանական է օլիմպիական կրակը կրելու 2021 թվականի Տոկիոյի Օլիմպիական խաղերի ջահի հետաձգված էստաֆետայի ժամանակ, երբ կրակը կանցնի Շիմով, Ֆուկուոկայով 2021 թվականի մայիսի 11-ին։ Որոշվել է, որ Տանակայի ընտանիքը 100 մետրանոց ճանապարհի մեծ մասում նրան առաջ կմղի իր անվասայլակով, բայց Կանեն է անցնելու վերջին մի քանի քայլերը՝ նախքան ջահը հաջորդ վազորդին փոխանցելը։ Այս գաղափարից հետագայում ետ են կանգնել՝ մտավախություն ունենալով, որ Տանական կարող է վարակվել կորոնավիրուսով[22]։
2021 թվականի սեպտեմբերին Կանական ստացել է COVID-19 պատվաստանյութ՝ դարձնելով նրան ամենատարեց մարդը, որը պատվաստվել է այս վարակի դեմ։
Մահ
Կանե Տանական մահացել է հիվանդանոցում 2022 թվականի ապրիլի 19-ին՝ ժամը 18:11-ին, 119 տարեկան 107 օրական հասակում։ Մահը վրա է հասել ծերության պատճառով։ Հուղարկավորության և հրաժեշտի արարողությունը տեղի է ունեցել ապրիլի 29-ին՝ առավոտյան ժամը 10-ին, Ֆուկուոկա քաղաքի Հիգաշի-կու քաղաքում, իսկ սգո գլուխը եղել է նրա հարսը (երկրորդ որդու կինը)։ Տանակայի թոռը պատմել է, որ նա հիվանդ է եղել անցյալ տարվա վերջից և մի քանի անգամ ընդունվել ու դուրս է գրվել հիվանդանոց, բայց դա հանկարծակի մահ է եղել։
Մահվան պահին նա Երկրի ամենատարեց կենդանի մարդն էր։ Նրա մահից հետո Լյուսիլ Ռենդոնը դարձել է Երկրի ամենատարեց կենդանի մարդը[23], իսկ Ֆուսա Տացումին դարձել է Ճապոնիայի ամենատարեց հաստատված կենդանի մարդը։
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
Գրականություն
- 花田衞 (2010年5月14日). 花も嵐も１０７歳 田中カ子（カネ）・長寿日本一への挑戦. 梓書院. ISBN 978-4-87035-380-0.
{{cite book}}: Text "和書" ignored (օգնություն)
Արտաքին հղումներ
- GRG World Supercentenarian Rankings ListԱրխիվացված 2018-05-25 Wayback Machine
- Կանե Տանակա
- Ամենածեր ապրող մարդիկ
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կանե Տանակա» հոդվածին։ |