Լին Քոնվեյ

Լին Քոնվեյը ծնվել է Նյու Յորք նահանգի Մաունթ-Վերնոն քաղաքում 1938 թվականի հունվարի 2-ին, մեծացել է որպես տղա, եղել է ամաչկոտ, ունեցել է գենդերային ինքնության խանգարում։ Փոքր տարիքում տարվել է աստղագիտությամբ, ավագ դպրոցում սովորել է մաթեմատիկա^[15][16][17]։

1955 թվականին բարձր գնահատականներով ընդունվել է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ, 1957–58 թվականներին արականից իգական սեռի անցման փորձից հետո հուսահատված հեռացել է ինստիտուտից։ Մի քանի տարի որպես էլեկտրոնային տեխնիկ աշխատելուց հետո Քոնվեյը վերսկսել է ուսումը Կոլումբիայի համալսարանի ճարտարագիտության և կիրառական գիտությունների դպրոցում և 1962 և 1963 թվականներին ստացել բակալավրի և մագիստրոսի կոչումներ^[18]։

Քոնվեյը 1964 թվականին աշխատանքի է ընդունվել «Այ-Բի-Էմ» ընկերությունում և կարճ ժամանակ անց ընդգրկվել ճարտարապետական թիմում, որը զարգացնում էր առաջադեմ գերհամակարգիչ^[19][20][21] ։

Քոնվեյը դիմել է տրանսգենդերների հետ աշխատող բժիշկ-սեքսապաթոլոգ Հարի Բենջամինին, որը խորհրդատվություն է տրամադրել Քոնվեյին և հորմոններ նշանակել։ Բենջամինի խնամքի ներքո Քոնվեյը սկսել է իր սեռափոխության գործընթացը։

Մինչ այդ Քոնվեյը ամուսնացած է եղել և ունեցել է երկու երեխա։ Այն ժամանակ գործող իրավական սահմանափակումների համաձայն՝ սեռափոխությունից հետո սեռափոխվողն իրավունք չուներ իր երեխաների հետ շփվեր։ 1968 թվականին «Այ-Բի-Էմ» ընկերությունը սեռափոխության պատճառով նրան ազատել է աշխատանքից։

։

Սեռափոխությունից հետո նա նոր անուն է ստացել և 1968 թվականին սկսել նոր կարիերա։ Որպես պայմանագրային ծրագրավորող` նա աշխատել է «Computer Applications, Inc.» ընկերությունում։ Որպես թվային համակարգերի դիզայներ և համակարգչային ճարտարապետ` 1969-1972 թվականներին աշխատել է «Memorex» ընկերությունում^[22]։

1973 թվականին նա միացել է համակարգչային տեխնոլոգիաների հետ կապված ապրանքներ արտադրող «Xerox PARC» ընկերությանը, որտեղ նա Բերտ Սաթերլենդի ղեկավարությամբ ղեկավարել է «LSI Systems» խումբը^[23][24]։ Այդ ընկերությունում Քոնվեյը հիմնել է Multi-Project Wafer միկրոէլեկտրոնային արտադրության տարբերակը։ Նրա նոր գյուտը մեծացրել է արտադրությունը և նվազեցրել ծախսերը^[25]։ Նա համագործակցել է ամերիկացի համակարգչային գիտնական և ինտերնետի ռահվիրա Քարվեր Միդի և ամերիկացի գիտնական և ինժեներ Իվան Սաթերլենդի հետ ու համակարգչային ոլորտում հասել լուրջ հաջողության^{[26][27][28][29][30]}։

1978 թվականին Քոնվեյը` որպես հրավիրյալ դոցենտ, աշխատել է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի էլեկտրատեխնիկայի և համակարգչային գիտությունների ամբիոնում՝ դասավանդելով հայտնի դարձած «VLSI» նախագծման դասընթացը։ Դասընթացի ընթացքում փորձարկվել են նախագծման նոր մեթոդներ և դասագիրք, ինչպես նաև մշակվել է ուսումնական ծրագիր և ուղեցույց հրահանգիչների համար, որոնք հետագայում օգտագործվել են ամբողջ աշխարհի հետագա դասընթացներում^[31][32]։

1980 թվականին նա հեռացել է մեծ ներդրում թողած «Xerox» ընկերությունից և միացել DARPA-ին, որը Միացյալ Նահանգների պաշտպանության նախարարության հետազոտական ​​և զարգացման գործակալություն է և պատասխանատու է բանակի կողմից կիրառվող զարգացող տեխնոլոգիաների մշակման համար։ Այնտեղ նա պաշտպանության դեպարտամենտի ռազմավարական համակարգչային նախաձեռնության հիմնական մշակողն էր, ուսումնասիրել է բարձր արդյունավետության հաշվողական, ինքնավար համակարգերի տեխնոլոգիան և խելացի զենքի տեխնոլոգիան։ Նա նաև աշխատել է որպես պաշտպանության դեպարտամենտի ռազմավարական համակարգչային դեպարտամենտում։

1985 թվականին որպես էլեկտրատեխնիկայի և համակարգչային գիտությունների պրոֆեսոր և ճարտարագիտության ֆակուլտետի դեկանի տեղակալ նա աշխատանքի է ընդունվել Միչիգանի համալսարանում։ 1998 թվականին որպես Միչիգանի համալսարանի պատվավոր պրոֆեսոր հեռացել է համալսարանից։

Թոշակի անցնելուց հետո Քոնվեյն իմացել է, որ IBM-ում իր վաղ աշխատանքի պատմությունը շուտով կարող է բացահայտվել Մարկ Սմոդերմանի հետազոտության շնորհիվ, որը պատրաստվում էր հրապարակման 2001 թվականին։ 1999 թվականին նա սկսել է կամաց-կամաց պատմել ընկերներին և գործընկերներին իր անցյալի սեռափոխության մասին^[33][34][35]։

Իր պատմությունը հրապարակելուց հետո նա սկսել է զբաղվել տրանսգենդերների իրավունքների պաշտպանությամբ՝ նպատակ ունենալով լուսաբանել և կարգավորել գենդերային ինքնության խնդիրները և գենդերային անցումային գործընթացները։ Նա ուղղակի և անուղղակի օգնություն է ցուցաբերել շատ այլ տրանսգենդեր կանանց, որոնք անցել են սեռափոխության շրջան, և վարել է կայք, որը տրամադրել է բժշկական ռեսուրսներ և հոգեբանական խորհրդատվություն^[36][37]։

Նա նաև հանդես է եկել տեխնոլոգիական արդյունաբերության ոլորտում տրանսգենդեր մարդկանց զբաղվածության հավասար հնարավորությունների և պաշտպանության օգտին^{[38][39][40][41][42][43]}։

1980-ականներին Mead-Conway VLSI չիպերի զարգացման հեղափոխությունը արագորեն տարածվել է հետազոտական համալսարաններում և համակարգչային արդյունաբերություններում^{[19][44][45][46][47]}։

2012 թվականի աշնանը Էլեկտրական և Էլեկտրոնիկական ճարտարագետների ինստիտուտի կողմից հրատարակել է «IEEE Solid-State Circuits» ամսագրի հատուկ համարը, որը նվիրված է եղել Լին Քոնվեյի կարիերային։ Ամսագրում զետեղվել են նրա կարիերայի հուշերը և ճարտարագիտության նախկին տնօրեն Չակ Հաուսի գործընկերների մեկնաբանությունները^[48][49][50]։

2020 թվականին NAE-ի նախագահ Ջոն Լ. Անդերսոնը հայտարարել է, որ «Լին Քոնվեյը հեղափոխական ռահվիրա է «VLSI» համակարգերի նախագծման մեջ։ 2000 թվականին նրա պատմությունն ավելի լայն լուսաբանում է ստացել «Scientific American» և «Լոս Անջելես Թայմս» ամսագրերում։

2020 թվականին «IBM» ընկերությունը ներողություն է խնդրել նրան աշխատանքից հեռացնելու համար^[51]։

1987 թվականին Քոնվեյը հանդիպել է պրոֆեսիոնալ ինժեներ Չարլզ Ռոջերսին, որը կիսել է նրա հետաքրքրությունը։ 1994 թվականին նրանք Միչիգանի գյուղական վայրերում տուն են գնել։ 2002 թվականի օգոստոսի 13-ին նրանք ամուսնացել են^[21][33][52]։

Քոնվեյը մահացել է սրտի կաթվածից Միչիգան նահանգի Ջեքսոն քաղաքում գտնվող իր տանը, 2024 թվականի հունիսի 9-ին, 86 տարեկան հասակում^[53][54]։

• Mead, Carver; Conway, Lynn (1980). Introduction to VLSI Systems. Addison-Wesley. ISBN 0201043580.
• Conway, L. (1981 թ․ փետրվար). «THE MPC ADVENTURES: Experiences with the Generation of VLSI Design and Implementation Methodologies» (PDF). Xerox PARC Technical Report VLSI-81-2.
• Conway, L. (1982 թ․ սեպտեմբերի 23). «The Design of VLSI Design Methods» (PDF). Proc. VUB European Solid-State Circuits Conference (Invited Lecture). Vrije Universiteit Brüssel, Brussels, Belgium: 106–117.
• Conway, Lynn (2012). «Reminiscences of the VLSI Revolution: How a Series of Failures Triggered a Paradigm Shift in Digital Design» (PDF). Solid-State Circuits Magazine. Vol. 4, no. 4. IEEE. էջեր 8–31. doi:10.1109/MSSC.2012.2215752.
• Conway, L. (2018 թ․ հոկտեմբեր). «The Disappeared: Beyond Winning and Losing». Computer. Vol. 51. IEEE Computer Society. էջեր 66–73.
• Conway, Lynn (2011). «IBM-ACS: Reminiscences and Lessons Learned from a 1960's Supercomputer Project» (PDF). In Jones, C. B.; Lloyd, J. L. (eds.). Dependable and Historic Computing: Essays Dedicated to Brian Randell on the Occasion of his 75th Birthday. Springer-Verlag. էջեր 185–224. ISBN 978-3-642-24541-1.
• Conway, Lynn. «Lynn Conway's IBM-ACS Archive». University of Michigan. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 4-ին.
• Conway, L.; Randell, Brian; Senzig, D. (1966 թ․ փետրվարի 23). «Dynamic Instruction Scheduling» (PDF). IBM-ACS.
• Rozenberg, D.; Conway, L.; Riekert, R. (1966 թ․ մարտի 15). «ACS Simulation Technique» (PDF). IBM-ACS.
• Conway, L. (1967 թ․ օգոստոսի 25). «MPM Timing Simulation» (PDF). IBM-ACS.
• Conway, L. (1967 թ․ նոյեմբերի 29). «ACS Logic Design Conventions: A Guide for the Novice» (PDF). IBM-ACS.
• Conway, L (1967 թ․ հոկտեմբերի 31). «A Proposed ACS Logic Simulation System» (PDF). IBM-ACS.
• Conway, L. (1968 թ․ օգոստոսի 6). «The Computer Design Process: A Proposed Plan for ACS» (PDF). IBM-ACS.

• US 5046022, Conway, Lynn; Volz, Richard & Walker, Michael, "Teleautonomous System and Method Employing Time/Position Synchrony/Desynchrony", issued September 3, 1991. 
• US 5444476, Conway, Lynn, "System and Method for Teleinteraction", issued August 22, 1995 
• US 5652849, Conway, Lynn & Cohen, Charles, "Apparatus and Method for Remote Control Using a Visual Information Stream", issued July 20, 1997 
• US 5719622, Conway, Lynn, "Visual Control Selection of Remote Mechanisms", issued February 17, 1998 
• US 5745782, Conway, Lynn, "Method and System for Organizing and Presenting Audio/Visual Information", issued April 28, 1998 

• Պաշտոնական կայք
• Lynn Conway's Retrospective
• Լին Քոնվեյ (անգլ.) Internet Movie Database կայքում

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լին Քոնվեյ» հոդվածին։