Էդսել Ֆորդ
Էդսել Բրայանտ Ֆորդ (անգլ.՝ Edsel Bryant Ford, նոյեմբերի 6, 1893[1][2][3][…], Դետրոյթ, Միչիգան, ԱՄՆ[4] - մայիսի 26, 1943[1][3], Grosse Pointe Shores, Միչիգան, ԱՄՆ), Հենրի Ֆորդի որդին, Ford Motor Company-ի նախագահ 1919-1943 թվականներին[7][8]։
| Էդսել Ֆորդ | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | նոյեմբերի 6, 1893[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Դետրոյթ, Միչիգան, ԱՄՆ[4] |
| Մահացել է | մայիսի 26, 1943[1][3] (49 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Grosse Pointe Shores, Միչիգան, ԱՄՆ |
| Գերեզման | Վուդլոն գերեզմանատուն[5] |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} ԱՄՆ |
| Կրթություն | Հոթչքիս դպրոց |
| Մասնագիտություն | ձեռնարկատեր և արվեստի կոլեկցիոներ |
| Ամուսին | Էլինոր Քլեյ Ֆորդ |
| Ծնողներ | հայր՝ Հենրի Ֆորդ, մայր՝ Կլարա Ջեյն Ֆորդ |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | նախագահ և affiliate? |
| Երեխաներ | Հենրի Ֆորդ II[6], William Clay Ford, Sr.?, Josephine Clay Ford?[1] և Benson Ford?[1] |
 Edsel Bryant Ford Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
Էդսելը Հենրի Ֆորդի և Կլարա Ջեյն Բրայանտի միակ երեխան էր, նա մանկուց օգնել է հորը մեքենաների նախագծման գործում։ 1915 թվականին դառնում է Հենրի Ֆորդի քարտուղարը, իսկ հաջորդ տարի՝ 1916 թվականին, ամուսնանում է Էլեանոր Լոութիան Քլեյի (1896-1976)՝ Ջ. Հադսոնի զարմուհու հետ[9][10]։ Նրանք ունեցան չորս երեխա՝ Հենրի Ֆորդ II (1917-1987), Բենսոն Ֆորդ (1919-1978), Ժոզեֆին Քլեյ Ֆորդ (1923-2005)[11][12] և Ուիլյամ Քլեյ Ֆորդ (1925-2014)[13][14]։ Նրանք տուն ունեին 2171 Iroquois St-ում, Դեթրոյթի Indian Village թաղամասում[15]։
Ֆորդը հաճախել է Կոնեկտիկուտ նահանգի Լեյքվիլ քաղաքում գտնվող Հոթչկիս դպրոց։ Նրա ընտանիքը ամեն տեսակի աջակցություն էր ցուցաբերում, ուստի հետագայում դպրոցի գրադարանը կոչվեց նրա անունով։
Ֆորդ կրտսերը շատ ավելի մեծ հետաքրքրություն էր ցուցաբերում շքեղ մեքենաների նկատմամբ, քան իր հայրը։ 1922 թվականին նա պնդեց գնել Lincoln Motor Company-ն։ Էդսելը ձեռք է բերել ԱՄՆ ներմուծված առաջին MG սպորտային մեքենան։ 1932 թվականին Էդսելը Ford-ի գլխավոր դիզայներ Ե. Թ. (Բոբ) Գրեգորիի հետ միասին, ստեղծում է ալյումինե թափքով պարզեցված մեքենա, որն ուներ մի շարք եզակի առանձնահատկություններ, մասնավորապես՝ V8 շարժիչ, ինչը նրան դարձնում է աշխարհում առաջին տաք տեսակը։ Երկու տարի անց նա մշակում է ալյումինե թափքով արագընթաց մեքենա, որը հետագայում հիմք հանդիսացավ Lincoln Continental-ի համար։ Էդսելը այս երկու մեքենաները պահել է մինչև իր կյանքի վերջը։ 2009 թվականին 1934 թվականի Speedster-ը վաճառվել է 1,79 միլիոն դոլարով։
1919 թվականին Ford-ի նախագահ դառնալուց հետո Էդսելը սկսեց պաշտպանել նոր, ժամանակակից մեքենայի ներդրումը, որը պետք է փոխարիներ Model T-ին, բայց նրա որոշումները մշտապես մերժվեցին հոր կողմից։ Այնուամենայնիվ, վաճառքի անկումը և շուկայի մասնաբաժնի նվազումը հանգեցրին Model A-ի առաջացմանը։
A մոդելի մշակման ժամանակ Հենրի Ֆորդը որդուն հանձնարարել է դիզայներ Յոժեֆ Գալամբի (József Galamb) հետ համատեղ մշակել դրա համար թափքի դիզայն։ Էդսելը համոզեց իր հորը մեքենան վերազինել բոլոր անիվների մեխանիկական արգելակներով և փոխանցումատուփով սահող փոխանցումատուփով։ Արդյունքում, Model A-ն մեծ առևտրային հաջողություն ունեցավ՝ իր արտադրության չորս տարիների ընթացքում վաճառվելով 4 միլիոն օրինակով։
Էդսելը հաճախ չէր համաձայնվում իր հոր հետ բազմաթիվ որոշումների շուրջ[16], ուստի, չնայած նրանց հարաբերությունների մտերմությանը, նրանք հազվադեպ չէին կռիվներ ունենում[17]։ Այնուամենայնիվ, նա կարողացավ հաստատել մի քանի որոշումներ, որոնք հաջող էին երկարաժամկետ հեռանկարում։ Նա ստեղծեց Mercury-ի դուստր ձեռնարկությունը, ինչպես նաև Lincoln Zephyr և Lincoln Continental մոդելները ստեղծվեցին նրա անմիջական ակտիվ մասնակցությամբ։ Այն զգալիորեն ամրապնդեց Ford-ի արտահանումը արտերկիր և աշխատեց մեքենաների արդիականացման վրա (օրինակ ՝ հիդրավլիկ արգելակների ներդրում)։
Մահ
Էդսել Ֆորդը մահացավ 1943 թվականի մայիսի 26-ին ստամոքսի քաղցկեղից, Միչիգան նահանգի Գրոս Փոյնթ Շորս քաղաքում, 49 տարեկան հասակում[7][18]։ Թաղված է Դեթրոյթի Վուդլավն գերեզմանատանը։ Նրա մահից հետո Հենրի Ֆորդը կրկին դառնում է ընկերության նախագահ։ Էդսելի բոլոր միջոցներն անհատույց փոխանցվել են Ֆորդի հիմնադրամին, որը նա հոր հետ հիմնել է յոթ տարի առաջ։
Էդսելի երեխաներից յուրաքանչյուրը մասնակցել է ընտանեկան բիզնեսի զարգացմանը։ Մասնավորապես, Հենրի Ֆորդ II-ը փոխարինեց իր պապիկին նախագահի պաշտոնում 1945 թվականի սեպտեմբերի 21-ին[19]։ Նրան վերագրվում է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո ընկերության վերածնունդը։
Հիշատակ
Էդսել Ֆորդը Դեթրոյթի խոշորագույն բարերարներից և կոլեկցիոներներից մեկն էր։ Նրա մահից հետո արվեստի հավաքածուները տեղափոխվեցին Դեթրոյթի թանգարաններ։
Նա նաև ֆինանսավորել է 1926 թվականի արկտիկական արշավախումբը։ Նրա պատվին անվանվել են Արևմտյան Անտարկտիդայի Էդսել-Ֆորդ (անգլ.՝ Edsel Ford Ranges) լեռները[20]։
Նրա պատվին անվանակոչվել են նաև Դիրբորնի երեք դպրոցներից երկուսը։ I-94 մայրուղին կոչվում է նաև Էդսելի անունով։
1957 թվականի սեպտեմբերին Ford Motor Company-ն ներկայացրեց նոր ապրանքանիշը՝ Edsel։ Այն կոմերցիոն առումով հաջող չէր և վերացվեց 1960 թվականին։
Գրականություն
- A&E with Richard Guy Wilson, Ph.D.,(2000). America's Castles: The Auto Baron Estates, A&E Television Network.
- Bak, Richard (2003). Henry and Edsel: The Creation of the Ford Empire. Wiley ISBN 0471234877
- Bridenstine, James Edsel and Eleanor Ford House. — Wayne State University Press, 1989. — ISBN 0814321615
Ծանոթագրություններ
Արտաքին հղումներ
- Edsel Ford biography(անգլ.)
- Official Edsel & Eleanor Ford 'Gaukler Point' house museum website.(անգլ.)
- Official Edsel & Eleanor Ford 'Haven Hill' estate museum website.(անգլ.)
- Detroit Institute of Arts.(անգլ.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդսել Ֆորդ» հոդվածին։ |