Գոտկային պունկցիա
Գոտկային պունկցիա, ախտորոշիչ, նաև՝ բուժիչ բժշկական միջամտություն։ Որպես ախտորոշիչ մեթոդ այն օգտագործվում է ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկ վերցնելու և որոշակի վիճակներ հաստատելու կամ ժխտելու նպատակով, ինչպիսիք են օրինակ՝ մենինգիտը և ենթաոստայնային արյունազեղումը։ Բուժական նպատակներով այն կարող է օգտագործվել բարձր ներգանգային ճնշումն իջեցնելու համար[1][2]։ Որոշակի դեպքերում գոտկային պունկցիայի կատարումը ապահով չէ (օրինակ՝ մակարդելիության խանգարումների դեպքում, երբ կա արյունահոսության վտանգ)։ Այն ընդունված է համարել անվտանգ միջամտությունը, սակայն հաճախ գլխացավի առաջացման պատճառ է դառնում[3]։
Գոտկային պունկցիա | |
---|---|
![]() Կատարվում է գոտկային պունկցիա։ Մեջքի շրջանը մշակված է յոդ պարունակող հականեխիչ միջոցով, որն առաջացրել է շագանակագույն գունավորում | |
Տեսակ | թերապիա |
![]() |
Այս միջամտությունը սովորաբար կատարվում է տեղային անզգայացման և ասեպտիկայի կանոնների պահպանումով։ Ենթաոստայնային տարածություն մուտքի հնարավորություն ունենալու և ուղեղ-ողնուղեղային հեղուկ վրցնելու նպատակով օգտագործվում է ասեղ։ Ստացված հեղուկը կարող է ուղարկվել կենսաքիմիական, մանրէաբանական և բջջաբանական ուսումնասիրությունների։
Գոտկային պունկցիան առաջին անգամ ներկայացվել է 1891 թվականին գերմանացի բժիշկ Հենրիխ Կվինկեն (գերմ.՝ Heinrich Quincke)[4]։