Բոյկո Բորիսով

Բոյկո Մետոդիև Բորիսով (բուլղար․՝ Бойко Методиев Борисов, հունիսի 13, 1959(1959-06-13)[2][3][4][…], Bankya, Բուլղարիայի Ժողովրդական Հանրապետություն), Բուլղարիայի պետական և քաղաքական գործիչ։ Բուլղարիայի վարչապետը 2009 թվականի հուլիսից մինչև 2013 թվականի մարտը, 2014 թվականի նոյեմբերից մինչև 2017 թվականի հունվարն ու 2017 թվականի մայիսից։

Բոյկո Բորիսով
 
Կուսակցություն՝Կայունության և զարգացման ազգային շարժում, Բուլղարիայի կոմունիստական կուսակցություն, GERB և անկախ քաղաքական գործիչ
Կրթություն՝Academy of the Ministry of Interior, in Sofia?
Մասնագիտություն՝քաղաքական գործիչ, սպա, հրշեջ, կարատեիստ, ֆուտբոլիստ, ռազմական գործիչ, ոստիկան և դասախոս
Դավանանքուղղափառություն[1]
Ծննդյան օրհունիսի 13, 1959(1959-06-13)[2][3][4][…] (65 տարեկան)
ԾննդավայրBankya, Բուլղարիայի Ժողովրդական Հանրապետություն
Քաղաքացիություն Բուլղարիա
 
Կայք՝boykoborissov.bg
 
ԻնքնագիրИзображение автографа
 
Պարգևներ

Կենսագրություն

Ծնվել է Ներքին գործերի նախարարության հրշեջ աշխատակցի ընտանիքում։ Մայրը դպրոցի ուսուցիչ է։

Կրթություն

1977 թվականին փորձել է ընդունվել Ներքին գործերի նախարարության բարձրագույն հատուկ դպրոցի պետական անվտանգության ֆակուլտետ, սակայն ընդունվել է հրդեհային անվտանգության ֆակուլտետ, որն ավարտել է 1982 թվականին։

Աշխատանքային գործունեություն

Բոյկո Բորիսովը 1982-1990 թվականներին ծառայել է ներքին գործերի նախարարությունում, հակահրդեհային ծառայությունում, դասակի հրամանատար, ապա՝ վաշտի, իսկ ավելի ուշ եղել է Սոֆիայի ներքին գործերի նախարարության սպայական պատրաստության բարձրագույն ինստիտուտի դասախոս, կարատեի գծով մարզիչ։ 1991 թվականին հիմնադրել է Իպոն-1 մասնավոր պահնորդական ձեռնարկությունը, որը ձեռք է բերել ազդեցիկ և հայտնի հաճախորդություն, մասնավորապես, զբաղվել է սոցիալիստական Բուլղարիայի նախկին ղեկավար Տոդոր Ժիվկովի և նախկին թագավոր Սիմեոն Երկրորդի անվտանգության ապահովմամբ։

2004 թվականին նրան շնորհվել է գեներալ-լեյտենանտի կոչում։

Քաղաքական կարիերա

2001-2005 թվականներին Ներքին գործերի նախարարության գլխավոր քարտուղար Սիմեոն Սակսկոբուրգգոտսկու կառավարությունում։ 2005 թվականին սկսվեց Բոյկո Բորիսովի իրական քաղաքական կարիերան։ Նա ընդգրկվել է «Սիմեոն երկրորդ» կուսակցության ընտրական ցուցակում և այդ շարժումից ընտրվել է երկրի խորհրդարան։ Սակայն, նախընտրել է հրաժարվել մանդատից և մնալ ներքին գործերի նախարարությունում։ Սակայն, նախընտրել է հրաժարվել մանդատից և մնալ ներքին գործերի նախարարությունում ։

Սակայն շուտով Բոյկո Բորիսովը լքել է իր պաշտոնը ներքին գործերի նորանշանակ նախարարի հետ հակամարտության պատճառով, պաշտոնաթող Է եղել ոստիկանության ծառայությունից՝ գեներալ-լեյտենանտ կոչումով։ Նույն թվականին նա առաջադրել է իր թեկնածությունը Սոֆիայի կմետի պաշտոնում և հաղթել է ընտրություններում։ 2006 թվականին գլխավորել է նոր կուսակցություն «Քաղաքացիները հանուն Բուլղարիայի Եվրոպական զարգացման»։

Հունգարիայի վարչապետ

2009 թվականի հուլիսի 5-ին հերթական ընտրություններում Բուլղարիայի եվրոպական զարգացման քաղաքացիներ շարժումը հաղթել էր Ազգային ժողովի տեղերի մեծամասնությանը։ Բոյկո Բորիսովը ձևավորեց միակուսակցական կառավարություն, որի կազմը Ազգային ժողովի կողմից հաստատվեց 2009 թվականի հուլիսի 27-ին։ Մասնավորապես, կառավարության կազմում, որտեղ Բոյկո Բորիսովը զբաղեցրել է վարչապետի պաշտոնը, որպես վարչապետի տեղակալ և ներքին գործերի նախարար է ընդգրկվել նրա մերձավոր զինակից, Բուլղարիայի եվրոպական զարգացման քաղաքացիներ կուսակցության նախագահ Ցվետան Ցվետանովը, փոխվարչապետի և ֆինանսների նախարարի պաշտոնն ստացել է հայտնի լիբերալ տնտեսագետ, Համաշխարհային բանկի նախկին աշխատակից Սիմեոն Դյանկովը, իսկ արտաքին գործերի նախարարությունը գլխավորել Է Եվրախորհրդարանի պատգամավոր, սոցիոլոգ Ռումյանա Ժելևան։ 2010 թվականի հունվարին Ռումյանա Ժելևի անվան շուրջ սկանդալից հետո կառավարությունը ստիպված էր լքել։

2013 թվականի փետրվարին Սոֆիայում և Բուլղարիայի այլ քաղաքներում ոստիկանության հետ բախումներով ուղեկցվող զանգվածային բողոքների պատճառով Բորիսովը հրաժարական էր տվել նախարարների կաբինետի հետ միասին[6]։

2014 թվականի նոյեմբերի 7-ին Բուլղարիայի Ժողովրդական ժողովը կրկին հաստատել է Բորիսովին վարչապետի պաշտոնում[7][8]։ Նրա թեկնածությանը կողմ է քվեարկել 185 պատգամավոր, դեմ՝ 85, ձեռնպահ չի եղել[9]։

Բորիսովի առաջին կառավարության գործունեություն

Վարչապետի պաշտոնում Բորիսովի գործունեությունն աչքի է ընկնում Ռուսաստանի նկատմամբ զուսպ-բացասական վերաբերմունքով։ Այսպես, իշխանության գալուց անմիջապես հետո նա հայտարարել է նախորդ կառավարության գործունեության, այդ թվում՝ էներգետիկայի ոլորտում Ռուսաստանի հետ պայմանագրերի ստուգման մեկնարկի մասին։ Բորիսովը Բուլղարիայի պատրաստակամությունն է հայտնել մասնակցել Բելենեի ԱԷԿ-ի նախագծերին և Հարավային հոսք գազատրանսպորտային միջազգային նախագծին, սակայն միայն փոխշահավետ պայմանների առկայության դեպքում։ Բորիսովի կառավարությունը փոխըմբռնման հուշագիր է ընդունել Թուրքիա-Հունաստան-Իտալիա խողովակաշարից Հունաստան-Բուլղարիա ճյուղավորման կառուցման վերաբերյալ, որը նախատեսված է Ադրբեջանից Եվրոպա գազի արտահանումն ավելացնելու համար։ Անկարա կատարած այցի ընթացքում Բորիսովը ստորագրել է Նաբուկո գազատարի ստեղծման մասին արձանագրությունները՝ շրջանցելով Ռուսաստանը (նախագիծը չի իրականացվել), «Հարավային հոսք» մրցակցային նախագծին։ Փաստաթուղթը ստորագրել են նաև Ավստրիան, Հունգարիան, Ռումինիան և Թուրքիան։

Բորիսովի կառավարությունը հասել Է երկրի Կենտրոնական բանկի նախագահի հրաժարականին, որը նոր ժամկետով վերընտրվել է նախկին կառավարության երաշխավորությամբ։

2013 թվականի հունվարին կառավարությունը որոշեց կտրուկ բարձրացնել էլեկտրաէներգիայի սակագինը։ Արդյունքում, որոշ տարեց մարդիկ ստացել են հաշիվներ, որոնց գումարը գերազանցել է իրենց կենսաթոշակը։ Այդ որոշումը զանգվածային բողոքների պատճառ է դարձել, որոնք տեղի են ունեցել փետրվարի կեսերին Սոֆիայում և Բուլղարիայի մի շարք այլ քաղաքներում և հանգեցրին ցուցարարների և ոստիկանության բախման։ Փետրվարի 18-ին Բորիսովը մասամբ բավարարել է ցուցարարների պահանջները՝ հրաժարական տալով ֆինանսների ոչ պոպուլյար նախարար Սիմեոն Դյանկովին, իսկ փետրվարի 19-ին լիցենզիան հետ է կանչել Չեխական CEZ ընկերությունից, որը պատասխանատու էր բաշխիչ ցանցերի համար։ Սակայն դա չիջեցրեց դիմակայության լարվածությունը, և փետրվարի 20-ին հրաժարական տվեց ամբողջ կաբինետը[6]։

2013 թվականի մարտի կեսերին Բուլղարիայի կառավարության ղեկավարի պաշտոնում Բորիսովին փոխարինել էր տեխնիկական վարչապետ Մարին Ռայկովը[10]։

Բորիսովի երկրորդ կառավարության գործունեությունը

Նոր կառավարությունը՝ Բայկովի ղեկավարությամբ, որն աշխատանքի է անցել 2014 թվականի նոյեմբերի 7-ին, կոալիցիոն է, դրանում ընդգրկվել են ՔՀԲԵԶ կուսակցության 12 ներկայացուցիչներ, ԲՀ-ից 7-ը  ԱԲՎ-ից մեկը[11]։

2016 թվականի նոյեմբերի 13-ին, ՔԵԲ իշխող կուսակցության թեկնածու Ցեցկա Ցաչևայի ընտրություններում պարտվելուց հետո, հայտարարել է կառավարության պաշտոնաթողության մասին[12]։

Բորիսովի երրորդ կառավարության գործունեությունը

2017 թվականի մարտի 27-ին տեղի ունեցան խորհրդարանական ընտրություններ, որտեղ հաղթանակ տարավ ՔՀԲԵԶ-ն։

2017 թվականի մայիսի 4-ին Բորիսովը կրկին հաստատվել է վարչապետի պաշտոնում, նրա թեկնածությանը կողմ է քվեարկել 133 պատգամավոր, դեմ՝ 100 պատգամավոր[13]։

Բորիսովի և որ նախագահ Ռադևի միջև բռնկվեց կոնֆլիկտ։ 2020 թվականին բուլղարական բողոքի ակցիաների ընթացքում, որոնք ուղղված էին վարչապետի եև նրա կողմնակիցների, օլիգարխների՝ Դոգանի  Պեևսկու դեմ, նախագահը պաշտպանել է ցուցարարներին։

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բոյկո Բորիսով» հոդվածին։