Բեննի Քարթեր

Բեննի Քարթերը^[12] ծնվել է Նյու Յորքում^[13], երաժիշտների ընտանիքում։ Մանկությունն անց է կացրել Հարլեմում, Դյուկ Էլինգտոնի նշանավոր նվագախմբի աստղերից մեկը համարվող Բաբեր Մայլիի ընկերակցությամբ^[14], ումից էլ փողհարել է սովորել։ Երբ հասկացել է, որ Մայլիին չի կարող գերազանցել որպես փողհար, երաժշտական փող գործիքը փոխարինել է սաքսոֆոնով^[15]։

Իբրև պրոֆեսիոնալ երաժիշտ՝ իր կարիերան սկսել է 15 տարեկանից, առաջին ձայնապնակը թողարկել 1927 թվականին, հաջորդ տարում ստեղծել իր բիգ բենդը։ 1930-1931 թվականներին ձայնագրվել է՝ համագործակցելով Ֆլեթչեր Հենդերսոնի հետ^[16], որոշ ժամանակ եղել է McKinney's Cotton Pickers-ի նվագավարը, գործիքավորումներ կատարել Հենդերսոնի ու Դյուկ Էլինգտոնի, հետագա տարիներին՝ Լուի Արմսթրոնգի, Ռեյ Չարլզի, Էլլա Ֆիցջերալդի, Փեգի Լիի, Սառա Վոանի և այլ նշանավոր երաժիշտների համար^[17][18]։ Բացի այդ, հեղինակել է մի շարք երգեր, որոնցից երկուսը՝ Blues in My Heart-ը և When Lights are Low-ն, դարձել են հիթեր։ 1930-ական թվականների սկզբներին Բեննի Քարթերն արդեն ձեռք էր բերել լավագույն ալտ սաքսոֆոնահարի և սոլո փողհարի համբավ^[19]։ Այս ամենի հետ մեկտեղ՝ նա եղել է կինոնկարների համար երաժշտություն գրող առաջին սևամորթ հեղինակը։

Վախճանվել է 2003 թվականի հուլիսի 12-ին՝ 95 տարեկան հասակում^[20], շնչառական խնդիրների պատճառով^[21], Լոս Անջելեսի Սեդար Սինայ բժշկական կենտրոնում^[22][23]։

Բեննի Քարթերը 1977 թվականին ներառվել է Down Beat ամսագրի ջազի փառքի սրահում, 1978-ին՝ սևամորթ կինոգործիչների փառքի սրահում^[24], 1980-ին արժանացել է գործիքավորողների ու կոմպոզիտորների ամերիկյան ընկերության Golden Score մրցանակին, 1986-ին արվեստագետներին խրասխուսող ամերիկյան ոչ կառավարական National Endowment for the Arts ընկերությունը նրան շնորհել է NEA Jazz Masters մրցանակ^[25][26]։

1987 թվականին ստացել է Grammy Lifetime Achievement Award մրցանակ՝ երաժշտական իր ողջ գործունեության ընթացքում ձեռք բերած նվաճումների համար, 1994-ին՝ «Գրեմի»՝ Prelude to a Kiss-ի սոլո կատարման համար, այդ նույն տարում Հոլիվուդի փառքի ճեմուղում տեղի է ունեցել նրա աստղի հանդիսավոր բացման արարողությունը^[27]։

1990-ին Բեննի Քարտերը հռչակվել է «Տարվա ջազային լավագույն արտիստ»՝ Down Beat և JazzTimes պարբերականների անցկացրած քվեարկությունների արդյունքներով։ 1996-ին ընտրվել է Քենեդու անվան կենտրոնի պատվավոր անդամ։ Մինչ այդ՝ 1974 թվականին Փրինստոնի համալսարանն էլ նրան պատվավոր դոկտորի կոչում էր շնորհել^[28]։ Այդ պատվավոր կոչմանը նրան արժանացրել են նաև Rutgers-ը (1991)^[29], Հարվարդը (1994), Նոր Անգլիայի երաժշտական կոնսերվատորիան (1998).^[30]: 2016-ին Ամերիկայի պատմության ազգային թանգարանը իր կազմակերպած «Ջազի գնահատման միամսյակի» («Jazz Appreciation Month») գովազդային պլակատը թողարկել էր Բեննի Քարթերի պատկերով^[31]։

2000 թվականին ԱՄՆ-ի այն ժամանակվա նախագահ Բիլ Քլինթոնը անվանի երաժիշտին հանձնել է Արվեստի ազգային մեդալ^[32][33]։

• Հաղթել է 3 անգամ։
• Առաջադրվել է 9 անգամ^[34]։

Ըստ AllMusic.com-ի տեղեկատվության^[35]

Լուիս Բելսոնի հետ

• Skin Deep (Norgran, 1953)

Դիզի Գիլեսփիի հետ

• The Complete RCA Victor Recordings (Bluebird, 1937–1949, [1995])

Jazz at the Philharmonic-ի հետ

• The Drum Battle (Verve, 1952 [1960])

Փեգի Լիի հետ

• Blues Cross Country (Capitol, 1962) -- նաև՝ որոշ գործիքավորում

Դեյվ Փելի հետ

• I Remember John Kirby (Capitol, 1961)

Նենսի Վիլսոնի հետ

• The Sound of Nancy Wilson (Capitol, 1968)
• Nancy (Capitol, 1969)

• "Blues in My Heart" (1931, Իրվինգ Միլսի հետ)
• "When Lights Are Low" (1936, Սպենսեր Վիլյամսի հետ)
• "Cow-Cow Boogie (Cuma-Ti-Yi-Yi-Ay)" (1942, Դոն Ռեյի և Ժեն դը Պոլի հետ)
• "Key Largo" (1948, Կարլ Զուեսդորֆի և Լեա Ուորդի հետ)
• "Rock Me to Sleep" (1950, Պոլ Վանդերվորտի հետ)
• "A Kiss from You" (1964, Ջոնի Մերսերի հետ)
• "Only Trust Your Heart" (1964, Սեմի Քենի հետ)

• Thousands Cheer (1943)
• An American in Paris (1951)
• Clash by Night (1952)
• The Snows of Kilimanjaro (1952)
• Jazz at the Smithsonian: Benny Carter (1982)
• Benny Carter in Japan (1986)
• Wolf Trap Salutes Dizzy Gillespie (1988)
• Benny Carter: Symphony in Riffs (1989)

• Benny's Music Class, Audio clips at the National Museum of American History web site
• Benny Carter: "Souvenir of Benny" by Alex Henderson, The New York City Jazz Record
• Biography on swingmusic.net Արխիվացված 2022-01-28 Wayback Machine
• Benny Carter's entry in Jazz Improv magazine
• Benny Carter Audio Collection, Institute of Jazz Studies, Dana Library, Rutgers University, Newark, New Jersey
• Benny Carter Interview NAMM Oral History Library (1994)
• Benny Carter interview, Smithsonian Jazz Oral History Program at the National Museum of American History

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բեննի Քարթեր» հոդվածին։