Արևային վառարան

Արևային խոհանոցները կիրառվում են 20-րդ դարի սկզբներից։ Այսպես, 1920 -ական թվականներին արևային խոհանոց է գործել Մաունթ Վիլսոնի աստղադիտարանում^[2]։

Հասարակ արևային վառարանը հատուկ ձևով պտտած ստվարաթուղթ է` ծածկված նրբաթիթեղով<sup>[3]</sup>։ Նրբաթիթեղն անդրադարձնում է արևի լույսը` այն կենտրոնացնելով սովորական մետաղական սև կերակրաթասի վրա, որը փակված է ապակե կափարիչով և փաթաթված թափանցիկ պլաստիկե տոպրակով ջերմության կորուստը փոքրացնելու համար։ Գոյություն ունեն արևային վառարանների ավելի կատարելագործված տեսակներ` մետաղական արտացոլիչներով։

Financial Times ամսագրի կազմակերպած էկոլոգիապես էժան բիզնես-ծրագրերի «Կլիմայի փոփոխության մարտահրավեր» («Climate Change Challenge») մրցույթում նորվեգացի գյուտարար Յոն Բոմերի (Jon Bohmer) նախագծած «Կիոտո բոքս» (անգլ.՝ Kyoto box) արևային վառարանը` պատրաստված ստվարաթղթից, ստացել է առաջին մրցանակ և 75.000 դոլար դրամական պարգև գյուտը տարածելու համար^[4][5]։

«Արևային վառարան» բառակապակցությունը կիրառվում է նաև հալման ու տարբեր նյութերի ջերմամշակման համար նախատեսված առավել բարդ կառուցվածք ունեցող հելիոսարքավորումները մատնանշելու համար։ Նման արևային վառարաններն առանձնանում են բարձր արժեքով և կիրառվում են այն դեպքերում, երբ անհրաժեշտ է լինում ստեղծել հալման ու ջերմամշակման հատուկ ստերիլ պայմաններ, երբ կբացառվի որևէ այլ մասնիկի թափանցումը մշակվող նյութի մոտ։

Աշխարհում խոշորագույն նմանատիպ արևային վառարանը գործում է Ֆոն Ռոմյո Օդեյոյում (Ֆրանսիա)։ Նրա հայելու տրամագիծը 54 մ է, հզորությունը` 1 մՎտ։

Նախկին ԽՍՀՄ-ի տարածքում արևային ամենամեծ վառարանը գտնվել է Ուզբեկստանում` Պարկենտ քաղաքից 6 կմ հեռավորության վրա<sup>[6]</sup>։ «Արև» հելիոհամակարգը ստեղծվել է 1981 թվականին։ Նրա հայելու տրամագիծը 47 մ է, հզորությունը` 1.000 կՎտ^[7]։

ՄԱԿ-ի` փախստականների հարցով կոմիսարը փոխստականների Իրիդիմի ճամբարում խրախուսել է ստվարաթղթից ու նրբաթիթեղից պատրաստված արևային վառարանների կիրառումը սննդի պատրաստման նպատակով։ Ճամբարում ապաստանել էր 18.000 մարդ, ովքեր ստիպված լքել էին Սուդանի Դարֆուր նահանգը^[8][9]։ Ճամբարի շրջանում չկային էներգակիրներ։ ՄԱԿ-ի ծրագրով փախստականներին բաժանվել է մոտ 15.000 արևային վառարան սնունդ պատրաստելու համար։

• Ինչպե՞ս սեփական ձեռքերով պատրաստել արևային վառարան Արխիվացված 2017-05-07 Wayback Machine
• Արևային վառարանների կիրառումը պրոպագանդող միջազգային կազմակերպության կայք

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արևային վառարան» հոդվածին։