Ավգուստ Հլոնդ
Ավգուստ Հլոնդ (լեհ.՝ August Hlond; հուլիսի 5, 1881[1][2][3][…], Brzęczkowice, Mysłowice, Սիլեզիայի վոյեվոդություն - հոկտեմբերի 22, 1948[1][2][4], Վարշավա, Լեհաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն[6]) , Լեհաստանի Հանրապետության (1918—1939) պետական ու կրոնական գործիչ, հոգևորական, Հռոմեական կաթոլիկ եկեղեցու եպիսկոպոս և կարդինալ, Գնեզնոյի արքեպիսկոպոս, Լեհաստանի պրիմաս (1926 — 1948)[7][6][8][6][7][8], Վարշավայի արքեպիսկոպոս։
| Ավգուստ Հլոնդ | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հուլիսի 5, 1881[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Brzęczkowice, Mysłowice, Սիլեզիայի վոյեվոդություն |
| Մահացել է | հոկտեմբերի 22, 1948[1][2][4] (67 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Վարշավա, Լեհաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն |
| Գերեզման | Սուրբ Հովհաննես Մկրտիչ կաթոլիկ եկեղեցի |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Լեհաստան |
| Կրոն | Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի[5] |
| Կրթություն | Պապական Գրիգորյան համալսարան |
| Մասնագիտություն | կաթոլիկ քահանա, աստվածաբան, կաթոլիկ եպիսկոպոս և կաթոլիկ սարկավագ |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | կարդինալ, թեմի հովվապետ, Roman Catholic Archbishop of Gniezno and Poznań?, Roman Catholic Archbishop of Warsaw? և Primate of Poland? |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
Ստորագրություն | |
 August Hlond Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
Ծնվել է Վերին Սիլեզիա երկրամասի Բժենչկովիցե գյուղում, աղքատ ընտանիքում:1896 թվականին դարձել է Իտալիայի Դոնա Բոսկա վանքի սալեզյան միաբանության դպիր[9], 1897-ին սրբակրոնության ուխտ է արել, այդ նույն տարում ընդունվել է Հռոմի Պապական Գրիգորյան համալսարանը, որը հաջողությամբ ավարտել է և 1900 թվականին, պաշտպանելով իր պատրաստած ատենախոսությունը, ստացել դոկտորի աստիճան[10]։ 1926 թվականին նշանակվել է Լեհաստանի պրիմաս[11], 1927 թ. հունիսի 20-ին ստացել կարդինալի հոգևոր աստիճան, Սանտա Մարիա դելա Պաչե տիտղոսակիր եկեղեցու կարդիալ-հոգևորականի տիտղոս[6]։ Հանդես է եկել հանուն քրիստոնյա հզոր Լեհաստանի վերածննդի՝ համարելով, որ դա իր իսկ՝ Հիսուս Քրիստոսի պահանջն է[12]։
Մասնակցել է 1939 թվականի կոնկլավին, որը Պիոս XII-ին ընտրել է Հռոմի հերթական պապ։ Այդ նույն տարվա վերջին Սեդլցիի ռմբակոծության ժամանակ վիրավորվել է։ Ապաքինվելուց հետո մեկնել է Վատիկան, որտեղ ներկայացրել է օկուպացված Լեհաստանի շահերը։ 1944 թվականին գերմանական գեստապոն Ֆրանսիայում ձերբակալել է իր հերթական առաքելությունը կատարող կարդինալին (նա եղել է բանտ նետված միակ բարձաստիճան կաթոլիկ հոգևորականը)։ Պատերազմի ավարտին ազատ է արձակվել, 1946 թվականին վերադարձել հայրենի Լեհաստան, դարձել Պոզնանի ու Գնեզնոյի միացյալ թեմի առաջնորդ, իսկ այդ թեմի լուծարումից հետո գլխավորել է Վարշավայի թեմը։ 1946 թվականին հենց նա է Ստեֆան Վիշինսկուն օծել եպիսկոպես[13]։ Սուր քննադատության է ենթարկել Լեհաստանում իշխող կոմունիստական վարչակարգը։
Մահացել է 67 տարեկան հասակում, Վարշավայում։ Հուղարկավորվել է Լեհաստանի մայրաքաղաքի Հովհաննես Մկրտչի տաճարում։ 2018 թվականի մայիսի 19-ին Ֆրանցիսկոս պապը նրան դասել է Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցու երանելիների շարքին՝ սկիզբ դնելով նրա սրբացման գործընթացին։
Հիշատակ
- Պոզնանի հոգևոր ճեմարանի մոտ 1981 թվականին կանգնեցվել է Ավգուստ Հլոնդի հուշարձանը։
Ծանոթագրություններ
Գրականություն
- Antoni Baraniak: Misja opatrznosciowa Kardynała Prymasa Hlonda w okresie wojny Światowej 1939–1945. Krakau 1974.
- Dieter Albrecht: Katholische Kirche im Dritten Reich. Eine Aufsatzsammlung zum Verhältnis von Papsttum, Episkopat und deutschen Katholiken zum Nationalsozialismus 1933–1945, Mainz 1976.
- Wojciech Necel: Kardynal August Hlond – Prymas Polski. Poznań 1993.
- Józef Pater: Die Neubesiedelung Niederschlesiens im Kontext der Neugründung des Bistums Breslau in den Jahren 1945 bis 1951. In: Kulturen in Begegnung. Collegium Pontes, Wrocław – Görlitz 2004, ISBN 83-7432-018-4.
- Franz Scholz: Zwischen Staatsräson und Evangelium. Kardinal Hlond und die Tragödie der ostdeutschen Diözesen, Frankfurt/M. 1988, ISBN 3-7820-0571-6.
- Yehuda Bauer: The Death of the Shtetl. Yale University Press, 2009, ISBN 978-0-300-15209-8.
Արտաքին հղումներ
- Гльонд Արխիվացված 2022-01-14 Wayback Machine
- August Cardinal Hlond, S.D.B. // Catholic-Hierarchy.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ավգուստ Հլոնդ» հոդվածին։ |