Ալիս Ռոս-Քինգ
Բրիտանական թագավորական կարմիր խաչի շքանշանակիր և ռազմական մեդալակիր Ալիս Ռոս Էփլֆորդ (ծնյալ՝ Ալիս Ռոս-Քինգ, անգլ.՝ Alice Ross-King, օգոստոսի 5, 1887[1], Բալլարատ[1] - օգոստոսի 17, 1968[1], Սիդնեյ, Ավստրալիա[1])[6], ավստրալիացի քաղաքացիական և ռազմական բուժքույր, որը մասնակցել է երկու Համաշխարհային պատերազմներին։ Համարվում է Ավստրալիայի ամենաշատ պարգևատրված կինը[7]․ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ընթացքում աշխատել է Եգիպտոսի և Ֆրանսիայի՝ 1-ին ավստրալիական ընդհանուր հիվանդանոցներում և ավստրալիացի յոթ բուժքույրերից մեկն էր, որ արիության համար պարգևատրվել է ռազմական մեդալով, իսկ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում Ավստրալիայի բանակի բժիշկ կանանց ծառայությունում գլխավոր պաշտոն է զբաղեցրել։ 1949 թվականին արժանացել է Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի բարձրագույն մրցանակ Ֆլորենս Նայթինգեյլի անվան մեդալի։
Ալիս Ռոս-Քինգ անգլ.՝ Alice Ross-King | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | օգոստոսի 5, 1887[1] |
Ծննդավայր | Բալլարատ[1] |
Մահացել է | օգոստոսի 17, 1968[1] (81 տարեկան) |
Մահվան վայր | Սիդնեյ, Ավստրալիա[1] |
Մասնագիտություն | ռազմական բուժքույր և բուժքույր |
Պարգևներ և մրցանակներ |
Վաղ կյանք
Ռոս-Քինգը ծնվել է Ավստրալիայի Վիկտորիա նահանգի Բալարատ քաղաքում Արչիբալդ Ռոս Քինգի և Հենրիետա Քինգի ընտանիքում․ ծնողները նրան անվանել են Ալիս Ռոս Քինգ[8]։ Ընտանիքը տեղափոխվել է Պերթ, որտեղ դժբախտ պատահարի արդյունքում հոր ու եղբայրների ջրասույզ լինելուց հետո մայրն Ալիսի հետ տեղափոխվել է Մելբուռն[8]։
Մելբուռնի Ալֆրեդ ուսումնական հիվանդանոցում անցել է բուժքույրական վերապատրաստում և արդեն 1914 թվականին որակավորված բուժքույր էր[8][9]։
Առաջին համաշխարհային պատերազմ
Պատերազմի բռնկումից կարճ ժամանակ անց Ռոս-Քինգն անդամագրվել է Ավստրալիայի բանակի բուժքույրական ծառայությանը (AANS) և հենց այս ժամանակ իր ազգանունը Ռոս Քինգից դարձրել է գծիկով գրվող Ռոս-Քինգ, որպեսզի իրեն չշփոթեն Ալիս Քինգ անունով մյուս բուժքրոջ հետ[8]։
1914 թվայանի նոյեմբերին բուժքույր Ռոս-Քինգը գործուղվել է Եգիպտոսի 1-ին ավստրալիական ընդհանուր հիվանդանոցում (1st AGH) ծառայելու։ Հիվանդանոցը գտնվում էր Կահիրեի արվարձան Հելիոպոլիսում, որտեղ աշխատելուց հետո տեղափոխվել է Դարդանելի օպերացիայի վիրավորներիի համար նախատեսված Սուեզի մասնաճյուղը։ 1915 թվականի ավարտին վերադարձել է Ավստրալիա՝ որպես տուն վերադարձող վիրավոր զորքերի բուժքույր[8]։
Վերադառնալով 1-ին ընդհանուր հիվանդանոց՝ դրա կազմաում 1916 թվականի ապրիլին մեկնել է Ֆրանսիա։ Հիվանդանոցը տեղակայվել է Ռուանում և Ռոս-Քինգն այնտեղ աշխատել է մինչև 1917 թվականը, այդ թվում՝ Սոմի ճակատամարտը։ 1917 թվականի հունիսին նրան ուղարկել են սուրբ Օմերի 10-րդ ստացիոնար հիվանդանոցը, որտեղ ընդամենը մի քանի շաբաթ անցկացնելուց հետո գործուղվել է Տրուա Արբրեում գտնվող վիրավորների համար նախատեսված 2-րդ կայան (2nd CCS)։ Ժամանել է հուլիսի 17-ին, որից 5 օր անց՝ 1917 թվականի հուլիսի 22-ի գիշերն այն ռմբակոծվել է, որի արդյունքում չորս մարդ զոհվել է, իսկ ևս տասնհինգը՝ վիրավորվել։ Բուժքույրը, որը նոր էր ավարտել գիշերային հերթափոխը, վերադարձել է պալատներ ու շարունակել հոգ տանել հիվանդներին, թեև կտավե վրանները փլվել էին նրա և վիրավորների գլխին[10]։
Այս գործողությունների համար արժանացել է «Արիության համար» մեդալի (MM)՝ դառնալով պատերազմի ընթացքում այդ մեդալին արժանացած միայն յոթ բուժքույրերից մեկը[8]։ Մյուս վեց մեդալներից երեքին արժանացել են նրա գործընկերներ Դորոթի Քավուդը, Կլեր Դիքոնը և սպայակազմի բուժքույր Մերի Դեռերը[11]։ Բոլոր չորս պարգևատրումների մասին 1917 թվականի սեպտեմբերի 25-ին գրել է «London Gazette» պարբերականը, իսկ մեդալները հանձնել է գեներալ Ուիլյամ Բիդվուդը[8]։
1917 թվականի նոյեմբերին վերադարձել է 1-ին ընդհանուր հիվանդանոց և մնացել այնտեղ մինչև պատերազմի ավարտը։ 1918 թվականի մայիսին արժանացել է «Արքայական կարմիր խաչ» շքանշանի։ 1919 թվականի հունվարին 1-ին ընդհանուր հիվանդանոցը տեղափոխվել է Անգլիա և նույն ամսում վերադարձել Ավստրալիա։ Նույն թվականի սեպտեմբերին զորացրվել է Ավստրալիայի բանակի բուժքույրական ծառայությունից[8]։
Անձնական կյանք
Պատերազմի ընթացքում հանդիպել և նշանվել է Ավստրալիայի առաջին կայսերական բանակի 53-րդ գումարտակի սպա Հարրի Մոֆիտի հետ, սակայն վերջինս զոհվել է 1916 թվականի հուլիսին տեղի ունեցած Ֆրոմելի ճակատամարտի ընթացքում[12]։ 1919 թվականին դեպի Ավստրալիա ճանապարհորդության ընթացքում հանդիպել է բժիշկ Սիդնի Էփլֆորդին ու նրա հետ ամուսնացել նույն տարվա օգոստոսին։ Հաստատվել են Վիկտորիա նահանգի Լանգ Լանգ քաղաքում, որտեղ էլ մեծացրել են իրենց չորս զավակներին[8]։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ
Պատերազմների ընթացքում ընդգրկվել է Վիկտորիա նահանգի կամավոր օգնության ջոկատի անձնակազմում (VAD)։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի սկզբին Ռոս-Քինգն անդամագրվել է կամավոր օգնության ջոկատին և 1942 թվականին Ավստրալիայի բանակի բժիշկ կանանց ծառայության հիմադրումից հետո (AAMWS) մայորի կոչումով անցել է ծառայության ու նշանակվել վերահսկիչի ավագ օգնական, որը պատասխանատու էր Վիկտորիա նահանգի բոլոր ԱԲԲԿԾ-երի համար[13]։
Ավստրալիայի բանակի բժիշկ կանանց ծառայությունում շարունակել է աշխատել մինչև 1951 թվականը[13]։ Ծառայության ընթացքում արժանացել է Ֆլորենս Նայթինգեյլի անվան մեդալի և հանդիսացել է ավստրալիացի երկու բուժքույրերից մեկը, որն ստացել է այդ մեդալը 1949 թվականին[14]։ Մեդալի համար նրա առաջադրումն ավարտվել է հետևյալ խոսքերով․
Հետագա կյանք
Ամուսինը վախճանվել է 1958 թվականին, իսկ Ալիսը կյանքի վերջին տարիներն անցկացրել է Սիդնեյի Կրոնուլա առափնյա արվարձանում, որտեղ էլ մահացել է 1968 թվականի օգոստոսի 17-ին[8]։
Ճանաչում
1970 թվականից «Ավստրալիայի բանակի բժիշկ կանանց ծառայություն» կազմակերպությունը ներկայացրել է ամենամյա որակավորման մրցանակ՝ Ալիս Էփլֆորդի հուշամրցանակը, որը մատուցվում է Ավստրալիայի արքայական բանակի բուժքույրական կորպուսի ենթասպա անդամներին[13][15]։
2008 թվականին գրող Փիթր Ռիզը Ռոս-Քինգի՝ Առաջին աշխարհամարտի փորձառությունների մասին պատմել է իր «The Other ANZACs» (վերահրատարակված որպես «Anzac Girls») գրքում[16], որի հիման վրա 2014 թվականին նկարահանվել է «ANZAC Girls» հեռուստասերիալը[17]։ Ալիս Ռոս-Քինգին մարմնավորել է Ջորջիա Ֆլուդը[18]։
2008 թվականին Ալիս Էփլֆորդն ընդգրկվել է Վիկտորիա նահանգի կանանց պատվավոր ցանկ[19]։
Ծանոթագրություններ
- Նշումներ
- Աղբյուրներ
- Bassett, Jan (1997). Guns and Brooches: Australian Army Nursing from the Boer War to the Gulf War. OUP Australia and New Zealand. ISBN 978-0195540840.
- Finnie, Lorna M. «Ross-King, Alice (1887–1968)». Australian Dictionary of Biography. National Centre of Biography, Australian National University. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
- Kelly, Darryl (2004). Just soldiers : stories of ordinary Australians doing extraordinary things in time of war. ANZAC Day Commemoration Committee (Queensland). էջեր 181–188. ISBN 978-0-9581625-3-1.
Արտաքին հղումներ
- «Transcript of diaries of Alice Ross-King, 1915–1919». Australian War Memorial.