Década de -80
| Primeiro milenio a. C. | |||||
| Século -I | |||||
| |||||
|
89 a.C.
- Artigo principal: -89.
- Acaba a Guerra Social (-91 - -89)
- Lei Plautia Papiria: concede a cidadanía romana aso pobos itálicos aliados de Roma (samnitas, lucanos, marsos etc.), que foi o motivo principal da guerra.
88 a.C.
- Artigo principal: -88.
Mediterráneo Oriental
- o seu testamento Tolomeo X Alexandre, rei de Exipto, lega Exipto ao pobo romano.
- Comeza o segundo goberno de Tolomeo IX Soter en Exipto (até -81).
- A frota de Mitrídates VI do Ponto asedia Delos, provocando unha grande matanza.
Mediterráneo Occidental
- Publio Sulpicio Rufo é elixido tribuno da plebe de Roma.
- Concédese a cidadanía romana a todos os itálicos.
- Sila toma militarmente a cidade de Roma, pese a resistencia de Caio Mario e P. Sulpicio Rufo.
- Sertorio organiza a resistencia contra Sila en Hispania.
87 a.C.
- Artigo principal: -87.
- Comeza o goberno do emperador chinés Zhao, da dinastía Han, con apenas 7 anos de idade (até -74).
86 a.C.
- Artigo principal: -86.
- Primeira Guerra Mitridática (-88, -84) - Batalla de Queronea - Lucio Cornelio Sila vence as tropas de Mitrídates VI do Ponto, ao mando de Arquelao, en Beocia, Grecia.
85 a.C.
- Artigo principal: -85.
- Primeira Guerra Mitridática - Batalla de Orcomenos: Lucio Cornelio Sila derrota novamente as tropas de Mitrídates VI do Ponto, mandadas por Arquelao, en Beocia, Grecia.
84 a.C.
- Artigo principal: -84.
- Paz de Dárdano - Pon remate a Primeira Guerra Mitridática (-88, -84): Mitrídates VI do Ponto deberá pagar unha forte indemnización monetaria a Roma.
83 a.C.
- Artigo principal: -83.
Asia
- Comeza o reinado de Devabhuti, derradeiro râja do Imperio Sunga, na India (até -73).
Oriente Próximo
- Iníciase a Segunda Guerra Mitridática, ao emprender accións o xeneral romano Lucio Licinio Murena contra Mitrídates VI do Ponto. A guerra dura até -81.
Europa
- Batalla do Monte Tifata: Sila, acabado de chegar de Grecia, derrota as forzas populares que mandaba o cónsul Caio Norbano.
- Na Galia Narbonense iníciase unha revolta dos saluvios (salluvii), un pobo indíxena.
82 a.C.
- Artigo principal: -82.
- 1 de novembro - Batalla de Porta Colina: Lucio Cornelio Sila, que regresa de Grecia, vence os partidarios de Caio Mario.
81 a.C.
- Artigo principal: -81.
Oriente Próximo
- Finaliza a Segunda Guerra Mitridática: os romanos, mandados por Lucio Licinio Murena, acaban derrotados polo rei Mitrídates VI do Ponto. Con todo permanece o statu quo anterior entre ambos estados.
Europa
Arte e cultura
- Cicerón actúa no seu primeiro caso, defendendo a un fillo acusado de parricidio. Coñécese ben o caso pola obra do propio Cicerón "Pro Roscio Amerino".
80 a.C.
- Artigo principal: -80.
Mediterráneo Occidental
- Roma - Segundo consulado de Sila.
- Sila devasta o país etrusco, mentres os seus partidarios toman a cidade de Volterra.
- Hispania - Batalla do río Betis: Quinto Sertorio, do partido democrático, e rebelde ao poder central romano derrota ao xeneral romano Lucio Fulfidas. O feito orixina o inicio da Guerra Sertoriana.
Oriente Próximo
- Comezo do reinado de Orodes I, xa de Persia (até -76).
- Exipto: Reinado de apenas unhas semanas, 47 días, de Tolomeo XI.
- Tolomeo XII Auletes sucede a Tolomeo Xi no trono exipcio.
🔥 Top keywords: PortadaEspecial:ProcurarEspecial:Cambios recentesCarles PuigdemontGerardo Lorenzo GonzálezMaría JamardoXelucho Abella ChouciñoWikipedia:Entradas de Gallegos. Quién es quien en la Galicia del siglo XXISurFátima IglesiasSegunda guerra mundialHeroínas de SálvoraAWStatsAxuda:IntroduciónA illa das mentirasProne Lugo ADListenbourgRaquel AtanesWikipedia:Artigos de calidadeSecuenciación de proteínasEva Iglesias MiguénsJavier CasqueiroAxuda:Cambios relacionadosPosicións sexuaisProxyPasaporte iroquésEslovaquiaGaliciaColocación do pronome átono en galegoHerbas de san XoánWikipedia:Wikiproxecto fotos de parroquiasLista de xentilicios de concellos galegosUxía Oviedop06skA CoruñaWikipedia:Advertencia xeralShinovaLista de castelos de Portugalfjra5