Colecistoquinina
A colecistoquinina ou colecistocinina (abreviada como CCK ou CCK-PZ) é unha hormona peptídica do sistema gastrointestinal responsable de estimular a dixestión de graxas e proteínas. Inicialmente descubrironse dúas substancias separadamente ás que se chamou colecistoquinina e pancreocimina, pero viuse máis tarde que eran a mesma molécula, e o nome colecistoquinina pasou a ser o máis usado. A hormona colecistoquinina sintetízana as células I do epitelio mucoso do intestino delgado e libérase no duodeno. Causa a liberación de encimas dixestivos por parte do páncreas, e de bile por parte da vesícula biliar. Tamén actúa como un supresor do apetito. Evidencias recentes suxiren que tamén xoga un papel importante na indución da tolerancia ás drogas opiáceas como morfina e heroína, e está parcialmente implicada en experiencias de hipersensibilidade á dor durante a síndrome de abstinencia de opiáceos.[1][2]
Estrutura
A colecistoquinina (CCK) está composta dun número variable de aminoácidos dependendo da modificación postraducional que sufra o produto do xene CCK, preprocolecistoquinina. En realidade, a colecistoquinina é unha familia de hormonas, cada unha identificada polo seu número de aminoácidos; por exemplo, CCK58, CCK33, e CCK8. CCK58 adopta unha configuración hélice-xiro-hélice.A colecistoquinina é moi similar en estrutura á gastrina, outra das hormonas gastrointestinais. Ambas as dúas comparten os mesmos cinco aminoácidos no seu extremo C-terminal.
Funcións
A colecistoquinina media en varios procesos fisiolóxicos, como a dixestión e a saciedade. A secreción de colecistoquinina polas mucosas duodenal e intestinal é estimulada polo quimo rico en graxas ou proteínas que chega ao duodeno. Actúa inhibindo o baleirado gástrico e a secreción ácida gástrica e media na dixestión duodenal. Estimula as células células acinares do páncreas para que liberen auga e ións e estimula a secreción dun zume rico en encimas dixestivos. Estes encimas segregados catalizan a dixestión das graxas, proteínas, e carbohidratos. Unha vez que baixan os niveis das substancias que estimularan a liberación de colecistoquinina, a concentración da hormona baixa tamén. A liberación de colecistoquinina é tamén inhibida pola somatostatina.
A colecistoquinina causa ademais o incremento da produción de bile no fígado, e estimula a contracción da vesícula biliar e a relaxación do esfinter de Oddi, o que ten como resultado a liberación de bile no duodeno. Os sales biliares forman micelas (con carácter anfipático), que emulsionan as graxas, o que facilita a súa dixestión e absorción.
Neurobioloxía
Funcionando como neuropéptido, a colecistoquinina (CCK) media a saciedade actuando sobre os receptores CCK amplamente distribuídos por todo o sistema nervioso central. Nos humanos, suxeriuse que a administración do CCK causa náusea e ansiedade, e induce un efecto saciante. A CCK-4 utilízase correntemente para inducir a ansiedade nos seres humanos, aínda que as diferentes formas de CCK teñen efectos moi distintos.[3] O mecanismo desta supresión da fame pénsase que é o enlentecemento do baleiramento gástrico.[4]
A colecistoquinina tamén ten efectos estimulatorios sobre o nervio vago, os cales poden ser inhibidos pola capsaicina [5]. Os efectos estimulatorios da colecistoquinina opóñense aos da ghrelina, a cal inhibe o nervio vago [6]. O fragmento tetrapéptido de colecistoquinina CCK-4 (Trp-Met-Asp-Phe-NH2) causa ansiedade cando se administra a humanos, e é usado frecuentemente na investigación científica para inducir ataques de pánico co obxecto de probar a efectividade de novos fármacos ansiolíticos.[7]
Os efectos da colecistoquinina varían dun individuo a outro. Por exemplo, nas ratas, a administración de colecistoquinina reduce significativamente a fame nos machos novos, pero é algo menos efectiva en ratas macho de máis idade, e aínda un pouco menos en femias. Os efectos supresores da fame da colecistoquinina tamén son máis reducidos nas ratas obesas.[8]
Interaccións
A colecistoquinina interacciona co receptor da colecistoquinina B.[9][10][11]
Tamén interacciona coa calcineurina no páncreas. A calcineurina á súa vez activará os factores de transcrición NFAT 1-3, que estimularán a hipertrofia e o crecemento do páncreas. A colecistoquinina pode ser estimulada por unha dieta rica en proteínas, ou por inhibidores da protease.[12]
A colecistoquinina interacciona con orexinas, que controlan o apetito e o estado de vixilia e sono.[13] A colecistoquinina parece ter tamén outros efectos indirectos na regulación do sono.[14]
A colecistoquinina non pode cruzar a barreira hemato-encefálica, pero certas partes do hipotálamo e tronco cerebral non están protexidas por dita barreira.
Notas
Véxase tamén
Outros artigos
- Antagonista da colecistoquinina
Ligazóns externas
- MeshName - Cholecystokinin [3]