Asociación de Nacións do Sueste Asiático

A antecesora da ASEAN foi a Asociación do Sueste Asiático (ASA), constituída o 31 de xullo de 1961 e integrada por Tailandia, Filipinas e a Federación Malaia.^[13][14] A ASEAN creouse o 8 de agosto de 1967, cando os ministros de asuntos exteriores de cinco países -Indonesia, Malaisia, Filipinas, Singapur e Tailandia- asinaron a Declaración da ASEAN.^[15] Tal e como se recolle na declaración, os obxectivos e propósitos da ASEAN son acelerar o crecemento económico, o progreso social e o desenvolvemento cultural da rexión, promover a paz rexional, a colaboración e a asistencia mutua en asuntos de interese común, prestarse asistencia mutua en forma de servizos de formación e investigación, colaborar para unha mellor utilización da agricultura e a industria co fin de elevar o nivel de vida da poboación, promover os «Estudos sobre o Sueste Asiático» e manter unha cooperación estreita e beneficiosa coas organizacións internacionais existentes con obxectivos e propósitos similares.^[16][17]

A creación da ASEAN estivo motivada inicialmente polo o desexo de conter o comunismo,^[18][19] que se afianzou en Asia continental tras a segunda guerra mundial, coa formación de gobernos comunistas en Corea, China e Vietnam, acompañada da chamada "emerxencia" comunista na Malaisia británica, e de disturbios nas recentemente descolonizadas Filipinas.

Estes acontecementos tamén alentaron a formación previa da Organización do Tratado do Sueste Asiático (SEATO), liderada polos Estados Unidos, Reino Unido e Australia, con varios socios do sueste asiático en 1954 como unha extensión da política de "contención", que buscaba crear unha versión oriental da OTAN.^[20] Con todo, os Estados membros locais do grupo ASEAN lograron unha maior cohesión a mediados da década de 1970, tras un cambio no equilibrio de poder despois da caída de Saigón e o final da guerra de Vietnam en abril de 1975 e o declive da SEATO.

O primeiro cume da ASEAN, celebrada en Balí, Indonesia, en 1976, deu lugar a un acordo sobre varios proxectos industriais e á firma dun Tratado de Amizade e Cooperación, e unha Declaración de Concordia. O final da guerra fría permitiu aos países da ASEAN exercer unha maior independencia política na rexión, e na década de 1990, a ASEAN xurdiu como unha voz líder en comercio rexional e cuestións de seguridade.^[21]

O 15 de decembro de 1995 asinouse o Tratado sobre a Zona Libre de Armas Nucleares do Sueste Asiático para converter o sueste asiático nunha zona libre de armas nucleares. O tratado entrou en vigor o 28 de marzo de 1997, tras a súa ratificación por todos os Estados membros menos un. Entrou plenamente en vigor o 21 de xuño de 2001, despois de que Filipinas o ratificase, prohibindo de feito todas as armas nucleares na rexión.^[22]

O 7 de xaneiro de 1984, Brunei converteuse no sexto membro da ASEAN^[23] e o 28 de xullo de 1995, Vietnam uniuse como o sétimo.^[24] Laos e Myanmar uníronse dous anos despois, o 23 de xullo de 1997.^[25] Camboxa ía incorporarse ao mesmo tempo que Laos e Myanmar, mais unha loita política interna retardou o seu ingreso ata o 30 de abril de 1999 trala estabilización do seu goberno.^[25][26]

En 2006, a ASEAN recibiu o status de observador na Asemblea Xeral da Organización das Nacións Unidas.^[27] Como resposta, a organización outorgou o status de "socio de diálogo" á ONU.^[28]

O 15 de decembro de 2008, os estados membro reuníronse en Iacarta para lanzar unha carta, asinada en novembro de 2007, para achegarse a "unha comunidade ao estilo da Unión Europea".^[29]

Ademais da súa gran proximidade xeográfica, os politologos consideran que as nacións do Sueste asiático son unha encrucillada cultural entre a Asia Oriental e a Asia Meridional, situadas en puntos críticos do mar da China Meridional así como do océano Índico, e como resultado recibiron moita influencia das influencias islámica e persa antes das épocas coloniais de Europa.^[30][31]

Desde aproximadamente o ano 100 a.C., o arquipélago do Sueste Asiático ocupaba unha posición central na encrucillada das rotas comerciais do océano Índico e do mar da China Meridional, o que estimulou a economía e a afluencia de ideas.^[32] Isto incluíu a introdución dos alfasilabarios no sueste Asiático, así como a escrita chinesa en Vietnam. Ademais de varias escrituras indíxenas, diversas escrituras bráhmicas estaban moi estendidas tanto no sueste Asiático continental como no insular. Historicamente, escrituras como a pallava, a kawi (da antiga escritura támil) e a rencong ou a surat ulu utilizáronse para escribir o malaio antigo, ata que foron substituídas polo jawi durante as misións islámicas no arquipélago malaio.^[33]

Tal e como se recolle na Declaración da ASEAN, a finalidade e obxectivos da asociación son:^[34][35]

• Acelerar o crecemento económico, o progreso social e o desenvolvemento cultural na rexión.
• Promover a paz rexional e a estabilidade.
• Promover a colaboración e a axuda mutua en asuntos de interese común.
• Proporcionarse axuda uns aos outros en forma de facilidades de investigación e formación.
• Colaborar para un mellor emprego da agricultura e a industria para aumentar o nivel de vida das persoas.
• Promover estudos do Sueste Asiático.
• Manter unha cooperación próxima e beneficiosa con organizacións internacionais con finalidades e obxectivos semellantes.^[36]

Membros fundadores:

• Indonesia
• Malaisia
• Filipinas
• Singapur
• Tailandia

Membros adheridos con posterioridade:

• Brunei (1984)
• Vietnam (1995)
• Laos (1997)
• Myanmar (1997)
• Camboxa (1999)

	País	Capital	Superficie (en km²)	Poboación (2015)	Densidade
	Brunei	Bandar Seri Begawan	5 765	429 646[37]	74,52 hab/km²
	Camboxa	Phnom Penh	181 035	15 708 756[38]	86,77 hab/km²
	Indonesia	Iacarta	1 904 569	255 993 674[39]	134,41 hab/km²
	Laos	Vientiane	236 800	6 911 544[40]	29,18 hab/km²
	Malaisia	Kuala Lumpur	329 847	30 513 848[41]	92,50 hab/km²
	Myanmar	Naypyidaw	676 578	56 320 206[42]	83,24 hab/km²
	Filipinas	Manila	300 000	100 998 376[43]	336,66 hab/km²
	Singapur	Singapur	707,1	5 674 472[44]	8 024,99 hab/km²
	Tailandia	Bangkok	513 115	67 976 405[45]	132,47 hab/km²
	Vietnam	Hanoi	331 690	94 348 835[46]	284,44 hab/km²

Referencias

• ASEAN Community in Figures (ACIF) 2012 (PDF). Jakarta: Association of Southeast Asian Nations. 2012. ISBN 978-602-7643-22-2. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 4 de setembro de 2015. 
• Acharya, Amitav (2009). Constructing a Security Community in Southeast Asia: ASEAN and the problem of regional order (2nd ed.). Abingdon, Oxfordshire/New York: Routledge. ISBN 978-0-415-41428-9. 
• Collins, Allan (2013). Building a People-oriented Security Community the ASEAN Way. Abingdon, Oxfordshire/Nova York: Routledge. ISBN 978-0-415-46052-1. 
• Fry, Gerald W. (2008). The Association of Southeast Asian Nations. New York: Chelsea House. ISBN 978-0-7910-9609-3. 
• Lee, Yoong, ed. (2011). ASEAN Matters! Reflecting on the Association of Southeast Asian Nations. Singapore: World Scientific Publishing. ISBN 978-981-4335-06-5. 
• Haacke, Jürgen; Morada, Noel M., eds. (2010). Cooperative Security in the Asia-Pacific: The ASEAN Regional Forum. Abingdon, Oxfordshire/New York: Routledge. ISBN 978-0-415-46052-1. 
• Seah, Daniel (2015) Problems Concerning the International Law-Making Practice of ASEAN Asian Journal of International Law (Cambridge University Press)
• Severino, Rodolfo (2008). ASEAN. Singapur: ISEAS Publications. ISBN 978-981-230-750-7. 
• Amador III J, Teodoro J. (2014), A united region: The ASEAN Community 2015

• Web oficial da ASEAN Arquivado 13 de abril de 2006 en Wayback Machine. (en inglés)