Adrián Ben

Iniciouse no atletismo no IES Santa Rita de Galdo, co impulso do seu mestre de educación física, Luis Ramallal.^[2] Comezou a gañar as probas de campo a través da Mariña de Lugo e a adestrar na Agrupación Deportiva San Roque de Viveiro, competindo en pista en diferentes distancias, así como en salto de lonxitude, ao mesmo tempo que practicaba tamén dúatlon e balonmán entre outros deportes.^[3][4][2] En 2007 foi campión provincial benxamín, tanto en campo a través como nos 60 metros lisos e nos 1000 metros,^[5][6] revalidando os tres títulos ao ano seguinte.^[7][8]

En 2009, xa como alevín, logrou o seu primeiro título autonómico na súa primeira participación, proclamándose campión galego de campo a través por diante do favorito, o noiés de orixe etíope Tariku Novales.^[9] Ademais foi de novo campión provincial dos 60 e dos 1000 metros e terceiro no Campionato Galego de Dúatlon alevín.^[10][11]

En 2010 proclamouse campión galego infantil dos 1000 metros, e en 2011 aumentou o seu palmarés no autonómico con tres metais máis: ouro nos 80 metros, prata no salto de lonxitude e bronce nos 1000 metros, ademais dun cuarto posto no autonómico de campo a través.^[12][13][14]

Aos 13 anos entrou no Club Atletismo Lucus de Lugo, no que militou durante catro anos.^[2] En 2012 proclamouse campión galego dos 1000 m en pista cuberta, subcampión da mesma distancia ao aire libre e subcampión de campo a través,^[15] mentres que ao ano seguinte gañou o certame de 3000 ao aire libre e foi subcampión en pista cuberta.^[16][17] Tamén en 2013 participou nos Campionatos de España cadete, rematando terceiro nos 3000 metros en pista cuberta e cuarto nos 1500 metros obstáculos ao aire libre.

En 2014, xa como xuvenil, foi campión galego dos 3000 metros en pista cuberta, dobrando a todos os seus rivais na final disputada no Pazo dos Deportes de Riazor,^[18] foi campión tamén dos 2000 metros obstáculos ao aire libre, e cuarto no Campionato de España xuvenil de 5000 metros.^[19][20] Tamén en 2014, e con só 15 anos, proclamouse en Pontevedra campión galego absoluto dos 1500 metros, superando ao favorito, o vigués Miguel Otero.^[21]

Comezou o 2015 cun terceiro posto no Campionato Galego de Campo a Través xuvenil, por detrás de Miguel González e Tariku Novales,^[22] e poucos días despois os mesmos tres corredores subiron ao podio do autonómico xuvenil dos 3000 metros en pista cuberta, esta vez con Ben de segundo.^[23] En marzo proclamouse en Donostia campión de España xuvenil dos 1500 metros en pista cuberta, superando en máis de tres segundos a Mouad Mbarki, segundo,^[24] e menos dun mes despois conquistou tamén o campionato nacional xuvenil dos 5000 metros, de novo por diante de Mbarki.^[25] En xuño fixo en Vigo un tempo de 3.48.86 nos 1500 metros, establecendo un novo récord galego xuvenil ao superar en máis de tres segundos a anterior marca de Roberto Pérez Manuel, vixente dende había tres décadas.^[26] Uns días despois proclamouse campión galego xuvenil dos 3000 metros e unha semana despois bateu o récord galego xuvenil dos 800 m, cun tempo de 3.48.86.^[27] Antes de rematar o mes de xuño tivo tempo aínda para gañar tamén o campionato de España xuvenil dos 2000 metros obstáculos, batendo o récord do campionato.^[28]

En xullo disputou na cidade colombiana de Cali o Campionato do Mundo Xuvenil, onde competiu na proba de 2000 metros obstáculos, obtendo a sexta praza final cun tempo de 5:45.59.^[29]

A finais de 2015 pasou a competir como júnior e en marzo de 2016 conseguiu nesta categoría a prata no Campionato de España de campo a través, só por detrás de Ossama Ifraj.^[30] En xullo proclamouse en Castelló de la Plana campión de España júnior nos 1500 metros,^[31] e só uns días despois participou na mesma distancia no Campionato do Mundo Júnior celebrado na cidade polaca de Bydgoszcz, pero sen conseguir meterse na final.

Tralo verán de 2016 deixou Lugo, entrou na Residencia Blume de Madrid (onde comezou a ser adestrado por Arturo Martín) e fíxose oficial a súa fichaxe polo FC Barcelona. En decembro disputou en Sardeña o Campionato de Europa Júnior de Campo a Través, obtendo a oitava praza individual e a prata na proba por equipos.^[32] No 2017 proclamouse campión de España júnior de 3000 metros en pista cuberta e de 1500 ao aire libre, e foi de novo subcampión nacional júnior de campo a través, só por detrás de Miguel González. Ademais bateu os récord de España júnior de 1500 e 3000 metros en pista cuberta e o de 500 metros ao aire libre.^[33][34]

Tamén en 2017 conseguiu a súa primeira medalla internacional, no Campionato de Europa sub-20 celebrado en Grosseto, onde foi bronce na súa proba favorita, os 1500 metros, quedando a seis dećimas do vencedor, o galés Jake Heyward.^[35] Disputou ademais o Campionato do Mundo Júnior de Campo a Través, na cidade ugandesa de Kampala, aínda que quedou moi lonxe dos primeiros postos.^[36][37]

En xaneiro de 2018 regresou a Galicia para participar no autonómico de pista cuberta en Ourense. Correu na proba de 1500 metros absoluta, logrando o ouro por diante de Jorge Puig e Fernando Vales.^[38] Nas seguintes semanas bateu dous récords galegos sub-23 en pista cuberta (800 e 3000 metros), que levaban vixentes máis de 20 anos, e elevou así ata oito o seu número de récords galegos.^[39]

En febreiro disputou en Salamanca o seu primeiro campionato de España sub-23 (en pista cuberta), logrando a prata nos 3000 metros, e correu tamén no seu primeiro nacional absoluto, rematando oitavo nos 1500 m.^[40][41] En marzo proclamouse en Mérida campión de España sub-23 de campo a través.^[42][43] En xullo participou nos Campionatos de España ao aire libre, tanto na categoría sub-23 como na absoluta. En sub-23 acabou segundo nos 800 metros, mentres que no certame absoluto celebrado en Xetafe subiu ao podio dos 1500 m, detrás de Jesús Gómez e Adel Mechaal.^[44][45][46] En agosto participou en Berlín no seu primeiro Campionato de Europa absoluto, nos 1500 m, sen conseguir meterse na final e en decembro competiu no Campionato de Europa de Campo a Través sub-23, rematando na 10ª praza da clasificación final.^[47]

Comezou o 2019 logrando o ouro nos 1500 m dos Campionatos do Mediterráneo (competición bienal sub-23). En febreiro gañou o bronce no Campionato de España de Atletismo en pista cuberta de Antequera, tamén nos 1500 metros,^[48] e dúas semanas despois disputou o seu primeiro Campionato de Europa de Atletismo en Pista Cuberta, en Glasgow, onde non logrou o pase á final ao rematar cuarto na súa semifinal.^[49] Ese mesmo mes revalidou o seu título de campión de España sub-23 de campo a través, ao superar nos metros finais da proba celebrada en Cáceres a Tariku Novales.^[50] O 30 de xuño proclamouse en Tarragona campión de España sub-23 de 1500 e o 1 de setembro fíxose co subcampionato de España absoluto de 800 metros no campionato ao aire libre celebrado en La Nucía, onde só puido superalo Mariano García.^[51]

Unhas semanas despois, no Campionato do Mundo de Atletismo de 2019, en Doha, converteuse no primeiro atleta español en chegar á final dun Campionato do Mundo de Atletismo na proba de 800 metros dende Tomás de Teresa en 1991,^[52] cunha marca de 1 minuto 44,97 segundos (récord de Galicia). Na gran final disputada o 1 de outubro chegou á meta en sexto lugar,^[53] conseguindo o mellor posto dun español na historia desta categoría do Mundial.^[54]

En febreiro de 2020 en Madrid bateu o récord galego de 800 metros en pista cuberta que levaba 25 anos en posesión de Andrés Díaz, cun tempo de 1:46.60.^[55] Uns días despois, en Ourense, gañou a prata no Campionato de España de Atletismo en pista cuberta, nos 800 metros, ao entrar a 12 centésimas de Pablo Sánchez-Valladares, ouro.^[56] A continuación sufriu unha fractura no fémur que o mantivo afastado das competicións durante 11 meses.^[57]

En xuño de 2021 gañou o seu primeiro título absoluto de campión de España, ao impoñerse na final dos 800 metros cun tempo de 1:47.07, superando a Saúl Ordoñez (2º) e a Pablo Sánchez-Valladares (3º).^[58] Con este triunfo gañou ademais unha praza para os Xogos Olímpicos de Toquio.^[59] Pouco antes dos Xogos participou nunha proba da Diamond League en Estocolmo, onde bateu o récord galego de 800 metros, que el mesmo posuía, establecendo unha nova marca de 1:44.18, a cuarta mellor marca española da historia.^[60] Rematou cuarto na carreira, a tres décimas do vencedor, Ferguson Rotich.^[61]

Comezou a súa primeira participación olímpica o 31 de xullo, nunha primeira carreira na que logrou o pase ás semifinais cun tempo de 1:45.30, o mellor tempo dun español nos 800 metros na historia dos Xogos.^[62] Xa nas semifinais, rebaixou nun segundo o tempo do día anterior, conseguindo clasificarse por tempo e converténdose no primeiro español en meterse nunha final olímpica de 800 metros.^[63] Na final, disputada o día 4 de agosto, logrou o quinto posto e con el o diploma olímpico, nunha carreira que gañou o kenyano Emmanuel Korir.^[64] Foi o segundo mellor resultado dun atleta nacido en Galicia en toda a historia, por detrás só do bronce de Ana Peleteiro uns días antes.

En 2022 foi subcampión de España ao aire libre e bronce no certame en pista cuberta. En marzo de 2023 proclamouse campión de Europa dos 800 metros no certame celebrado en Istambul. Aínda que comezou a final na última posición foi remontando e superando a todos os rivais, ata entrar na meta na primeira posición, con só tres milésimas de segundo sobre o segundo clasificado, o francés Benjamin Robert.^[65]

Ese mesmo ano logrou en Torrent o seu segundo título de campión nacional en Torrent, superando a Mohamed Attaoui e Saúl Ordóñez, establecendo ademais un novo récord do campionato (1:45.01).^[66] En agosto disputou en Budapest o seu terceiro Campionato do Mundo, ao que chegou como campión de España e de Europa. Nas semifinais conseguiu o segundo posto, cun tempo de 1:43.92, a mellor marca da súa carreira.^[67] Xa na final entrou demasiado atrasado na recta final e quedou a oito centésimas das medallas, rematando na cuarta posición por detrás de Marco Arop, Emmanuel Wanyonyi e Ben Pattison.^[68]

Aire libre Proba Marca Lugar Data 500 metros 1:02.78 Pontevedra 27 de xullo de 2017 800 metros 1:43.92 Budapest 24 de agosto de 2023 1500 metros 3:36.41 Huelva 25 de maio de 2022 3000 metros 8:00.42 Baie-Mahault 12 de maio de 2018

Pista cuberta Proba Marca Lugar Data 800 metros 1:46.12 Madrid 19 de febreiro de 2023 1500 metros 3:40.72 Valencia 25 de xaneiro de 2023 3000 metros 7:55.75 Valencia 23 de xaneiro de 2021

     Récord de Galicia

En 2023 foi recoñecido como Lucense do Ano.^[69]

• Récords de Galicia de atletismo