۱۳۹۱ (خورشیدی)

ساعت ۸ و ۴۴ دقیقه و ۲۷ ثانیه، روز سه‌شنبه ۱ فروردین ۱۳۹۱ هجری خورشیدی

مطابق ۲۶ ربیع‌الثانی ۱۴۳۳ هجری قمری (قراردادی)

و ۲۰ مارس ۲۰۱۲ میلادی

فروردین :

• ۱ فروردین - نامگذاری این سال به عنوان تولید ملی، حمایت از کار و سرمایهٔ ایرانی توسط سید علی خامنه‌ای رهبر حکومت ایران
• 3 فروردین - رئیس جمهور مالی ، آمادو تومانی توره ، پس از حمله سربازان به دفاتر دولتی ، با كودتا بركنار شد.
• 14 فروردین - اعلام پايان ماموريت ماهواره نويد علم و صنعت پس از ماموريت 60 روزه
• 24 فرودین - سربازان متحد در گینه بیسائو کودتا کردند و پایتخت ، بیسائو را به دست گرفتند. آنها رئیس جمهور موقت رایموندو پریرا و نامزد اصلی ریاست جمهوری کارلوس گومس جونیور را در میان مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری دستگیر می کنند.

اردیبهشت :

خرداد:

• 3 خرداد - پایان کار هشتمین دور مجلس شورای اسلامی

تیر:

• 10 تیر - محمد مرسی ، عضو اخوان المسلمین ، به عنوان پنجمین رئیس جمهور مصر انتخاب شد ، که واکنش ها و اعتراضات مختلفی را در سراسر کشور ایجاد کرد.
• 14 تیر - کشف ذره هیگز

مرداد:

• 2 مرداد - طوفان خورشیدی 2012 یک انفجار جرم تاجی بسیار غیرمعمول بود که توسط خورشید منتشر شد و به فاصله نه روز از زمین عبور کرد در صورت برخورد ، خسارت تا 2.6 تریلیون دلار آمریکا به تجهیزات الکتریکی در سراسر جهان وارد می شد.
• 10 مرداد - در بدترین قطعی برق در تاریخ جهان ، خاموشی 2012 هند 620 میلیون نفر را بدون برق شدند.
• 21 مرداد - وقوع زمین لرزه شش و دو دهم ریشتری نزدیک اهر و ورزقان در آذربایجان شرقی با بیش از 300 کشته و 1800 زخمی

شهریور:

3 شهریور - آغاز روند رو به افزایش قیمت دلار و سکه در بازار معاملات (دلار : 2122 تومان و سکه 800 هزار تومان )

• 17 شهریور - کانادا با بستن سفارت خود در تهران رسماً روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد و به دلیل حمایت از سوریه ، برنامه های هسته ای و نقض حقوق بشر ، دستور اخراج دیپلمات های ایرانی از اتاوا را صادر کرد.

مهر :

• 11 مهر - رکورد شکنی دلار در بازار تهران با قیمت 3900 تومان و سکه یک میلیون و 300 هزار تومان.

آبان :

• 1 آبان - طوفان سندی ، بزرگترین طوفان آتلانتیک ثبت شده (اندازه گیری شده با قطر ، با وزش باد طوفانی - 900 مایل (1400 کیلومتر)) ، ویرانی بزرگی را به بار آورد در نتیجه 233 کشته و 68.7 میلیارد دلار خسارت.
• 16 آبان - انتخاب دوباره باراک اوباما
• 24 آبان - تا 1 آذر - اسرائیل عملیات ستون دفاعی را علیه نوار غزه تحت حاکمیت فلسطین آغاز کرد و احمد جباری رئیس ارتش حماس را کشت. در هفته بعد 140 فلسطینی و پنج اسرائیلی در چرخه خشونت بعدی کشته شدند. آتش بس بین اسرائیل و حماس توسط وزیر امور خارجه مصر ، محمد کامل عمرو و وزیر امور خارجه ایالات متحده ، هیلاری کلینتون پس از اوج گیری یک هفته ای در درگیری ها در جنوب اسرائیل و نوار غزه اعلام شد.

آذر :

5 آذر - طوفان بوفا ، معروف به "پابلو" در فیلیپین ، حداقل 1067 کشته و حدود 838 نفر همچنان مفقود هستند. این توفان خسارت قابل توجهی در جزیره میندانائو وارد می کند.

دی :

بهمن:

27 بهمن - شهاب‌سنگ چلیابینسک بر فراز روسیه منفجر شد و منجر به زخمی شدن 14489-1492 نفر و آسیب رساندن به بیش از 4300 ساختمان شد. این نیرومندترین شهاب سنگی است که طی بیش از یک قرن به جو زمین برخورد کرده است. [11] این حادثه ، همراه با پرواز همزمان یک سیارک بزرگتر ، نگرانی بین المللی در مورد آسیب پذیری سیاره در برابر حملات شهاب سنگ را ایجاد می کند.

• 28 بهمن - افتتاح آزمایشی تونل نیایش بزرگترین تونل شهری خاورمیانه

اسفند :

• 10 اسفند - استعفای پاپ بندیکت شانزدهم

• ۵ تا ۱۰ شهریور - شانزدهمین نشست جنبش غیرمتعهدها در تهران
• ۲۶ مهر تا ۱۴ آذر - اعتصاب غذای نسرین ستوده در اعتراض به حکم ممنوع الخروجی دخترش

• ماه‌گرفتگی جزئی ۱۵ خرداد (غیرقابل رؤیت در ایران)
• ماه‌گرفتگی نیم‌سایه‌ای ۸ آذر (این گرفت با چشم غیرمسلح به‌زحمت مشاهده‌پذیر است و ساکنان آسیا، اروپا، استرالیا، آفریقا (به‌جز غرب آن) و آمریکای شمالی (به‌جز شرق آن) می‌توانند شاهد این خسوف باشند)
• خورشیدگرفتگی حلقوی ۱ خرداد (غیرقابل رؤیت در ایران)
• خورشیدگرفتگی کلی ۲۴ آبان (غیرقابل رؤیت در ایران)
• گذر سیاره زهره از مقابل خورشید ۱۷ خرداد، از ساعت ۲:۴۰ تا ۹:۲۰ بامداد (به وقت ایران) که منطقه سرخس^[۱] و چابهار^[۲] در ایران بهترین نقاط برای رؤیت هستند. این رخداد نجومی ۱۰۵ سال دیگر تکرار خواهد شد.
• سقوط شهاب سنگ در روسیه در ۲۷ بهمن ۱۳۹۱
• گذر سیارک ۲۰۱۲ دی‌ای۱۴ در ۲۷ بهمن ۱۳۹۱ از نزدیکی زمین.
• نمایان شدن دنباله‌دار سی/۲۰۱۱ ال ۴ از تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۹۱ تا ۱۴ فروردین ۱۳۹۲ که با چشم غیرمسلح نیز در صورت فلکی قیطس، حوت و آندرومدا قابل رؤیت است.^[۱]

• ۲۹ اردیبهشت، رونمایی کتاب هزارافسان کجاست؟ کارِ بهرام بیضایی هفت سال پس از نگارش در ازدحام جمعیّت در خانه هنرمندان
• 1 مرداد، انتشار آلبوم طرفدار شادمهر عقیلی

• 30 مهر، انتشار آلبوم حباب محسن یگانه

• 18 خرداد تا 11 تیر- برگزاری جام ملت‌های اروپا ۲۰۱۲ در اوکراین و لهستان
• ۶ تا ۲۲ مرداد - برگزاری بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۱۲ در لندن
• ۸ تا ۱۹ شهریور - برگزاری بازی‌های پارالمپیک تابستانی ۲۰۱۲ در لندن

== زادگان == سرنا روحانی

• ۳ فروردین - غلامحسین سمندری، نوازنده دوتار (زادروز ۱۳۱۱)
• ۵ فروردین - پروین‌دخت یزدانیان، بازیگر سینما و تلویزیون (زاده ۱۳۰۶)
• ۸ فروردین - علی‌اکبر قره‌باغی، نماینده آذربایجان غربی در مجلس خبرگان رهبری (زاده ۱۳۱۵)
• ۱۷ فروردین - فاطمه طاهری، بازیگر سینما و تلویزیون (زاده ۱۳۱۸)
• ۲۳ فروردین - فریدون پوررضا، خواننده و موسیقی‌دان گیلکی (زاده ۱۳۱۱)
• ۲۳ فروردین - قمر آریان، نویسنده، مترجم، استاد ادبیات فارسی (زاده ۱۳۰۱)
• ۲۶ فروردین - امان منطقی، نویسنده، شاعر و کارگردان (زاده ۱۳۱۲)
• ۲۹ فروردین - ایلوش خوشابه، بازیگر و ورزشکار (زاده ۱۳۱۱)

• ۱ اردیبهشت - غلامرضا قاسمی، فرمانده نظامی (زاده ۱۳۰۹)
• ۶ اردیبهشت - اباصلت صادقی، خوشنویس (زاده ۱۳۴۸)
• ۹ اردیبهشت - محمد فرهنگ‌دوست، کشتی‌گیر (زاده ۱۳۲۵)
• ۱۷ اردیبهشت - ایرج قادری، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و بازیگر سینمای ایران (زاده ۱۳۱۳)
• ۲۰ اردیبهشت - ایرج زهری، نمایشنامه‌نویس، منتقد، مدرس و کارگردان تئاتر (زاده ۱۳۱۱)
• ۲۲ اردیبهشت - پرویز شهریاری، ریاضی‌دان، مترجم، روزنامه‌نگار، فعال سیاسی (زاده ۱۳۰۵)
• ۲۳ اردیبهشت - طوطی سلیمی، بازیگر (زاده ۱۳۳۳)
• ۲۵ اردیبهشت - مجید جمالی فشی، رزمی کار (زاده ۱۳۵۷)
• ۲۶ اردیبهشت - حسن احمدی گیوی، استاد زبان و ادبیات فارسی (زاده ۱۳۰۶)

• ۱ خرداد - بهرام عالیوندی، نقاش (زاده ۱۳۰۷)
• ۳ خرداد - ستاره فرمانفرمائیان، مادر مددکاری اجتماعی ایران (زادروز ۱۲۹۹)
• ۶ خرداد - عطا صفوی، جراح (زاده ۱۳۰۵)
• ۱۲ خرداد - اصغر الهی، نویسنده (زاده ۱۳۲۳)
• ۱۴ خرداد - مصطفی علیمدد، چهره ماندگار حسابداری ایران (زاده ۱۳۱۵)
• ۱۴ خرداد - پروانه سپانلو، خواننده (زاده ؟)
• ۱۵ خرداد - سیما کوبان، نویسنده و ناشر (زاده ۱۳۱۸)
• ۱۶ خرداد - منوچهر جمالی، فیزیکدان، فیلسوف، شاعر، تاریخدان و پژوهشگر (زاده ۱۳۰۷)
• ۱۶ خرداد - شاپور قریب، کارگردان، بازیگر و نویسندهٔ (زاده ۱۳۱۱)
• ۱۶ خرداد - سیما کوبان، نقاش، مجسمه‌ساز، نویسنده، مترجم، ناشر، منتقد و پژوهشگر (زاده ۱۳۱۸)
• ۱۶ خرداد - طوفان عطایی، آهنگساز و خواننده (زاده ۱۳۲۵)
• ۲۰ خرداد - ابراهیم لاتخافی، قلم‌زن، اسطرلاب ساز (زاده ۱۲۹۸)
• ۲۲ خرداد - عبدالمجید یعقوب‌پور، زمین‌شناس و مترجم (زاده ۱۳۲۰)
• ۲۵ خرداد - حسن کسائی، نوازنده نی و موسیقی‌دان (زاده ۱۳۰۷)
• ۲۶ خرداد - منصوره حسینی، نقاش (زاده ۱۳۰۵)
• ۲۶ خرداد - احمد قدیریان، بازجو و شکنجه‌گر (زاده ۱۳۱۳)
• ۲۹ خرداد - عبدالله سروراحمدی، موسیقیدان مقامی و دوتار نواز (زاده ۱۳۲۸)

• ؟ تیر روشنک، گوینده رادیو ایران و برنامه گلها (زاده ۱۳۰۷)
• ۶ تیر - علی کسمایی، مدیر دوبلاژ، دوبلر، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و روزنامه‌نگار (زاده ۱۲۹۴)
• ۸ تیر - حمید حمزه ابیازنی، نویسنده رادیو، ترانه‌سرا، بازیگر و کارگردان و چهره‌پرداز تئاتر (زاده ۱۳۳۳)
• ۱۳ تیر - محمد فراهانی، نقاش قهوه‌خانه‌ای (زاده ۱۳۱۵)
• ۱۶ تیر - فخری گلستان، سفالگر (زاده ۱۳۰۴)
• ۲۲ تیر - حمید سمندریان، کارگردان تئاتر (زاده ۱۳۱۰)
• ۲۴ تیر - مهتاب نوروزی، سوزن‌دوز
• ۲۹ تیر - محمدحسن گنجی، پدر جغرافیای نوین و هواشناسی ایران (زاده ۱۲۹۱)

• ۷ مرداد - بهروز ثروتیان، پژوهشگر ادبی و مصحح (زاده ۱۳۱۶)
• ۷ مرداد - ایرن زازیانس، بازیگر (زاده ۱۳۰۶)
• ۱۵ مرداد - محمود گلابدره‌ای، نویسنده (زاده ۱۳۱۸)
• ۱۸ مرداد - محمدرضا عباسی، فرماندار خرمشهر در زمان جنگ ایران و عراق (زاده ؟)
• ۲۳ مرداد - بیژن نعمتی‌شریف، مجسمه‌ساز، نقاش و عروسک‌ساز (زاده ۱۳۲۶)
• ۲۴ مرداد - منوچهر وصال، چهره ماندگار ریاضی و پدر آنالیز ایران (زاده ۱۲۹۱)
• ۲۵ مرداد - نادیا دلدار گلچین، بازیگر سینمای ایران (زاده ۱۳۳۹)

• ۲ شهریور - محمدصادق فرمان، نماینده حوزه انتخابیه کاشمر در دوره بیست و چهارم مجلس شورای ملی (زاده ۱۳۰۰)
• ۱۲ شهریور - خسرو سعیدی، فعال سیاسی (زاده ۱۳۱۵)
• ۱۳ شهریور - منوچهر آگاه، اقتصاددان (زاده ۱۳۰۹)
• ۱۴ شهریور - پرویز همایون‌پور، پژوهشگر و مترجم ایرنی (زاده ۱۳۱۸)
• ۱۴ شهریور - نورالدین ثابت ایمانی، گوینده خبر در رادیو و تلویزیون مل ایران پیش از انقلاب (زاده ۱۳۱۹)
• ۱۵ شهریور - بهروز احمدی، معمار (زاده ۱۳۲۵)
• ۲۴ شهریور - حسن نزیه، قاضی و سیاستمدار (زاده ۱۳۰۰)
• ۲۶ شهریور - محمدجان شکوری بخارایی، ادیب و نویسندهٔ تاجیک (زاده ۱۳۰۴)

• ۷ مهر - بهروز مسروری، بازیگر (زاده ۱۳۲۹)
• ۱۰ مهر - خسرو پرویزی، نویسنده، کارگردان و خبرنگار (زاده ۱۳۱۱)
• ۲۳ مهر - محمدباقر انواری، نماینده رزن در مجالس شورای اسلامی ایران (زاده ۱۳۰۵)
• ۲۵ مهر - حبیب لک‌زائی، از فرمانده‌های سپاه (زاده ۱۳۴۲)

• ۱ آبان - احمد قابل، مجتهد و پژوهشگر دینی (زاده ۱۳۲۵)
• ۲ آبان - فاضل اجبوری، بازیگر سینما و تلویزیون و تئاتر (زاده ۱۲۹۲)
• ۴ آبان - محمدجواد شریعت، عارف، پژوهشگر، مترجم، نویسنده، محقق،فرهنگ‌نویس، مؤلف، قرآن‌پژوه، مولوی‌پژوه، حافظ‌شناس، خاقانی‌شناس، شارح، شاعر، ادیب، مدرس و مصحح. (زاده ۱۳۱۵)

• ۱۲ آبان - سید کرامت‌الله ملک حسینی، انقلابی و نماینده مجلس خبرگان رهبری ایران (زاده ۱۳۰۳)
• ۱۳ آبان - ستار بهشتی، وبلاگ‌نویس (زاده ۱۳۵۶)
• ۱۶ آبان - والودیا تارخانیان، نوازنده و مدرس ساز ویولا ارمنی‌تبار (زاده ۱۳۰۴)
• ۱۹ آبان - ساموئل رهبر، پژوهشگر در زمینهٔ هموگلوبین و فرایند پیوند قندها (زاده ۱۳۰۸)

• ۲ آذر - فهیمه راستکار، بازیگر و دوبلور (زاده ۱۳۱۱)
• ۵ آذر - محمود جوادی‌پور، نقاش، گرافیست و از پیشگامان هنر نوگرایی ایران (زاده ۱۲۹۹)
• ۱۲ آذر - احسان نراقی، جامعه‌شناس (زاده ۱۳۰۵)
• ۱۲ آذر - حیدرعلی هومن، پدر علم روانسجنی ایران (زاده ۱۳۱۱)
• ۱۵ آذر - پرتو اشراق، محقق و مترجم سینما، ادبیات و موسیقی (زاده ۱۳۲۴)
• ۱۹ آذر - خلیل عمرانی، شاعر (زاده ۱۳۴۳)
• ۲۳ آذر - جاهد جهانشاهی، نویسنده، مترجم و منتقد تئاتر (زاده ۱۳۲۵)

• ۳ دی - نیما نهاوندیان، مجری تلویزیون (زاده ۱۳۵۹)
• ۴ دی - مجید تهرانیان، استاد ارتباطات (زاده ۱۳۱۶)
• ۱۱ دی - مرتضی ثاقب‌فر، جامعه شناس، نویسنده، مترجم، شاهنامه‌شناس و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران (زاده ۱۳۲۱ )
• ۱۲ دی - لئون میناسیان، مورخ ارمنی‌تبار (زاده ۱۲۹۹)
• ۱۲ دی - حسین حسینی، بازیگر سینما تائتر و تلویزیون (زاده ۱۳۲۰ )
• ۱۳ دی - مجتبی تهرانی، استاد اخلاق و مرجع تقلید (زاده ۱۳۱۶)
• ۱۷ دی - محمد عرب، کشتی‌گیر (زاده ۱۳۱۰)
• ۲۷ دی - محمد بیگلری‌پور، آهنگساز (زاده ۱۳۲۴)
• ۲۸ دی - همایون خرم، موسیقی دان و آهنگساز (زاده ۱۳۰۹)
• ۲۸ دی - محمود عنایت، دندانپزشک و روزنامه‌نگار (زاده ۱۳۱۱)

• ۱ بهمن - فریدون نوین فرحبخش، نویسنده، محقق و کلکسیونر (زاده ۱۳۰۹)
• ۵ بهمن - پرویز اسلام‌پور، شاعر (زاده ؟)
• ۶ بهمن - محمدباقر آصف‌زاده، شاعر، نقاش و محقق (زاده ۱۳۰۲)
• ۱۱ بهمن - یحیی صادق وزیری، قاضی و رئیس دادگستری در دولت شاپور بختیار (زاده ۱۲۹۰)
• ۱۲ بهمن - حسن حبیبی، حقوق‌دان و سیاست‌مدار (زاده ۱۳۱۵)
• ۱۲ بهمن - محمدرضا بابامخیر، چهره ماندگار و پدر دامپزشکی ایران (زاده ۱۳۲۰)
• ۱۶ بهمن - محمد رضا گرگین‌زاده، آهنگساز و نویسنده (زاده ۱۳۲۷)
• ۲۴ بهمن - حسن شاطری، نظامی و عضو سپاه قدس (زاده ۱۳۴۱)
• ۲۵ بهمن - عزیزالله جوینی، شاهنامه‌پژوه و استاد زبان و ادبیات فارسی (زاده ۱۳۰۴)

• ۲ اسفند - عزیزالله خوشوقت، مجتهد (زاده ۱۳۰۵)
• ۳ اسفند - قاسم جبلی، خواننده (زاده ۱۳۰۵)
• ۳ اسفند - ناظم گنجاپور، بازیکن و مربی فوتبال (زاده ۱۳۲۲)
• ۸اسفند - وجی‌الله اقتصادی، پیش‌کسوت آموزش و پرورش ایران (زاده ۱۳۱۰)
• ۱۶ اسفند - هوگو چاوز، رئیس‌جمهور ونزوئلا (زاده ۱۳۳۳)
• ۱۷ اسفند - حسن لاهوتی، مترجم و مولوی‌پژوه (زاده ۱۳۲۳)
• ۱۹ اسفند - سید مجتبی موسوی لاری، روحانی، نویسنده و وزیر کشور در دولت سید محمد خاتمی (زاده ۱۳۱۴)
• ۲۲ اسفند - علی اقبالی، بنیان‌گذار تدریس رشته نقشه برداری در دانشگاه تهران و پدر آموزش عالی خصوصی ایران (زاده ۱۲۹۰)
• ۲۶ اسفند - محمدحسین تمدن جهرمی، اقتصاددان (زاده ۱۳۰۴)
• ۲۹ اسفند - احمد اسفندیاری، نقاش (زاده ۱۳۰۱)