پل شکسته (خرمآباد)
پل شکسته یا پل شاپوری[۱][۲] (به لری: طاقه پیل اِشکهسه) (طاقِ پیل اِشْکِسَّه)[۲] یکی از شاهکارهای معماری دوره ساسانیان محسوب میشود و در ضلع جنوبی قلعه فلک افلاک در جنوب شهر خرمآباد در استان لرستان واقع شدهاست.
پل شکسته (خرمآباد) یا پل شاپوری | |
---|---|
![]() پل شاپوری در جنوب شهر خرمآباد | |
![]() | |
نام | پل شکسته (خرمآباد) یا پل شاپوری |
کشور | ایران |
استان | استان لرستان |
شهرستان | شهرستان خرمآباد |
اطلاعات اثر | |
نام محلی | طاقِ پیل اِشْکِسَّه طاقه پیل اِشکهسه |
نامهای دیگر | پل شکسته (خرمآباد) |
کاربری | پل |
دیرینگی | دوره ساسانی |
دورهٔ ساخت اثر | دوره ساسانی |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۱۰۵۸ |
تاریخ ثبت ملی | ۱۵ اردیبهشت ۱۳۵۴ |
اطلاعات بازدید | |
امکان بازدید | خرمآباد، خیرآباد، انتهای خیابان تمدن |
در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۰۵۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۳]
پیشینه
پل شاپوری عامل ارتباط غرب استان لرستان (طرهان) با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیان) بودهاست.[۲] از این پل احتمالاً کاربری آبرسانی و پخش آب را نیز داشتهاست.[۲]
معماری
این پل نزدیک به ۳۱۲ متر درازا و حدود ۱۰ متر بلندا داشتهاست. پل از ۲۸ چشمه طاق و ۲۷ پایه پل تشکیل شده بود که هم اینک تنها ۵ چشمه طاق از آنها بر جای ماندهاست و دیگر چشمهها بر اثر عوامل طبیعی ویران شدهاست. سطح هرپایه ۶۱ متر و فاصله بین دو پایه ۷.۵ متر است. طاقهای پل به صورت جناقی ساخته شده و سبکسازی پل در قسمت طولی پل در زیر روگذر پل صورت گرفتهاست و پایههای پل و موج شکنهای آن به صورت لوزی شش ضلعی از سنگ ساخته شدهاست مصالح این پل از سنگ، ملات گچ و ساروج است. مصالح پل را سنگهای قلوه رودخانهای و لاشه سنگ در چشمه طاقها و از سنگهای پاکتراش در قسمت پایهها بهره گرفته شدهاست. کف پل سنگفرش است. نوع سنگفرش، سنگ بلوک قرمز است که در اثر فرسایش آب از صورت کادر بودن خارج شدهاست.[۲]
نگارخانه
جستارهای وابسته
منابع
«پل ساسانیان فرو ریخت». روزنامه همشهری. ۴ آبان ۱۳۸۷. بایگانیشده از اصلی در ۱۲ ژوئن ۲۰۰۸. دریافتشده در ۱۹ بهمن ۱۳۸۷.