پدرسالاری
پدرسالاری یا پاتریآرشی (به انگلیسی: Patriarchy) مجموعه و گسترهای از ارزشها، آداب، نحوه برخورد و نظام قانونی و حکومتیست که بر اساس برتری مردان، خصلتهای مردانه با منسوب به مردانه بنا شده است. این سیستم، قدیمیترین سیستم در جهان به شمار میرود و به دلیل ریشهدوانی در تار و پود جامعه، از فضا و روابط خصوصی تا ضوابط و قوانین حکومتی و بینالمللی، آگاهی به آن و نقد آن در مواردی بسیار دشوار است. در فارسی، پدرسالاری و مردسالاری به یک معنا استفاده میشوند و معادل انگلیسی آن پاتریارکی است. در جوامع متفاوت، مردسالاری به طرق متفاوت بارز میشود، کنترل بدن زنان، تا قوانین ازدواج، تا قوانین اجتماعی میتواند تحت تاثیر این دیدگاه باشد.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Werkmann_Textilien%2C_Sammlung_auf_Schloss_Stra%C3%9Fburg_%28K%C3%A4rnten%29_49.jpg/220px-Werkmann_Textilien%2C_Sammlung_auf_Schloss_Stra%C3%9Fburg_%28K%C3%A4rnten%29_49.jpg)
در جامعهشناسی و انسانشناسی نوعی نظام اجتماعی و نظام دودمانی و حکومتی است که در آن مرد یا بزرگترین جنس نر طایفه، سرپرست خانواده یا طایفه حساب میشود.[۱][۲] قوانین ارث، وصلت، حضانت فرزند و سایر روابط فامیلی براساس نسبت به جنس مذکر و اولویت دادن به مردان یا پدران نوشته میشوند. گاهی برای اشاره به حمایت از حقوق یا نیازهای مردان یا پسران؛ و حمایت یا معرفی ویژگیهایی (نظرات، ارزشها، خصوصیات، عادتها) که برای مردان و پسران عادی و مبارزه با مرد سالاری نوین قلمداد میشود از ماسکولیسم (نرگرایی) استفاده میشود.[۳][۴]
تعریف
پدرسالاری یا واژهٔ نزدیک به آن (مردسالاری)، برای نشان دادن نظام قدرت در جوامع به کار میرود. در جوامع پدر سالار و در قالب خانوار، اقتدار، توسط وراثت اعضای مذکر خانواده انتقال پیدا میکند. پدر در خانوادهٔ پدر سالار بر تمام اعضای خانواده سلطه دارد.[۵]
گاه به جای واژهٔ «پدرسالاری» از واژهٔ «مردسالاری» نیز استفاده میشود، اما در بعضی از موارد تفاوت اندکی بین این دو واژه قائل میشوند و استدلالشان این است که مردسالاری تنها برخی از جنبههای نظام پدرسالارانه را شامل میشود و به گروه خاصی از مردان اشاره میکند. پدرسالاری، نامی است برای نظام و ساختاری که از راه نهادهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ِ خود زنان را زیر سلطه دارد. در زبان انگلیسی برای پدرسالاری از واژهٔ «Patriarchy» استفاده میشود و برای مردسالاری از واژهٔ «Masculism» استفاده میشود.
خصوصیات
در جوامع مرد سالار، مردان، همه تصمیمات را در جامعه میگیرند. آنها همچنین تمام (یا اکثریت قریب به اتفاق) مواضع قدرت و اقتدار را در اختیار دارند و برتر به حساب میآیند.[۶]