ملک سیاه کوه
ملک سیاه کوه[۲] آتشفشانی خاموش با ارتفاع ۱۶۰۵ متر[۳][۴] (۱۶۴۲ متر از سطح دریا)[۵] است که در شمال شهر زاهدان و در میان روستاهای لار پایین، قرقروک و حرمک قرار دارد. این کوه نقطهٔ مشترک مرزی دهستان حرمک استان سیستان و بلوچستان ایران، ولسوالی چهاربرجک ولایت نیمروز افغانستان و بخش چاغی ایالت بلوچستان پاکستان است که در کنار جادهٔ ۹۵، در حدود ۳۵ کیلومتری زاهدان جایگرفتهاست.[۶][۷]رباط قلعه در پاکستان در ۶ کیلومتری[۸] و رباط جعلی[۹] در افغانستان در نزدیکی این کوه قرار دارند.[۱۰] ملک سیاه کوه مربوط میشه به قبائلی شیروزئ
مرز
دو خط مستقیم از این کوه جداکنندهٔ ایران از افغانستان و پاکستان هستند. خط شمالی، خط حکمیت گلدسمید و مکماهون به سالهای ۱۸۷۲[۱۱] و ۱۹۰۳[۱۲] و خط جنوبی، خط حکمیت ۱۸۹۶[۱۳] هولدیش و قرارداد ۱۹۰۵ هستند.[۱۴]خط مستقیم میانی بین افغانستان و پاکستان، خط ۱۸۹۳ دیورند است.[۱۵]در سال ۱۸۹۶ هنری مکماهون انتخاب نقطهٔ مرزی سهگانه را با بنای آخرین میل مرزی به شمارهٔ ۱۸۶ بر انتهای شمالی خطالرأس ملک سیاه کوه به پایان رساند.[۱۶] همچنین در سال ۱۳۳۶ این کوه طی قراردادی بین دولتهای ایران و پاکستان به عنوان نقطهٔ پایانی مرز مشترک به تصویب رسید.[۱۷]
کوههای پیرامون
پیرامون این کوه بین عرضهای شمالی '۵۶ °۲۹ تا ۴۲ '۴۷ °۲۹ و طولهای شرقی '۵۷ °۶۰ تا ۳۰ '۴۹ °۶۰ کوههایی رشتهای و پیوسته با گستردگی شمالغرب به جنوبشرق قرار دارند. در پاییندست ملک سیاه، کوهی مخروطی و منفرد به نام کوه لار (کوه بتمو)[۱۸] قرار دارد،[۶] که رگههای طلا در آن کشفشدهاست.[۱۹][۲۰]
باورها
در نزدیکی روستای چاه دیوان آرامگاه ملک سیاه کوه قرار دارد، این «زیارتگاه فرشتهٔ تپههای سیاه» شاید یک باور جانگرایانهٔ پیش از اسلام باشد.[۱۶]گزارش ساویج لندور دربارهٔ رسوم بازدیدکنندگان این آرامگاه در اوایل قرن بیستم چنین است: «هرساله در بهار مردم بلوچ به زیارت آرامگاه ملک سیاه میآیند و عروسکهای عجیبی ساختهشده با جزئیات نمادین را پیشکش میکنند.»[۲۱][۲۲]
برخی براینباورند که چاکرای ششم زمین یا چشم سوم آن ملک سیاه کوه و مکانی مقدس است.[۲۳][۲۴]
در همین زمینه
پیوند به بیرون
- Zahedan, Iran; Pakistan; Afghanistan نقشهٔ ۱:۲۵۰٬۰۰۰، آژانس ملی اطلاعات مکانی، دانشگاه تگزاس در آستین