ایران در المپیک

عملکرد ایران در بازی‌های المپیک

از نخستین حضور رسمی ایران در المپیک در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۴۸ تا بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۲۰، ورزشکاران ایرانی موفق شدند تا در مجموع ۷۶ مدال برای کشورشان تصاحب کنند. ۲۴ مدال طلا، ۲۳ مدال نقره و ۲۹ مدال برنز حاصل تلاش ۶۱ ورزشکار ایرانی در ۱۸ دوره از بازی‌های تابستانی المپیک می‌باشد.

ایران در
بازی‌های المپیک
شناسه آی‌اوسیIRI
ان‌اوسیکمیته ملی المپیک ایران
وبگاهwww.olympic.ir
پرچم‌دارفهرست پرچم‌داران
مدال‌ها
طلا
۲۴
نقره
۲۳
برنز
۲۹
مجموع
۷۶
حضورهای تابستانی
حضورهای زمستانی

اولین ایرانی که در مسابقات المپیک مدال گرفت جعفر سلماسی بود که در المپیک ۱۹۴۸ لندن در دستهٔ ۶۰ کیلو وزنه‌برداری برنز گرفت. امامعلی حبیبی اولین برنده مدال طلای ایران در المپیک ۱۹۵۶ ملبورن در کشتی آزاد بود.

همچنین اولین و تنها مدال زنان ایران به دست آمده‌است تاکنون در بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۱۶ ریو برزیل، توسط کیمیا علیزاده بوده‌است. همچنین کیمیای ۱۸ ساله جوانترین مدال‌آور ورزش ایران در تاریخ المپیک‌هاست. پیش از او ناصر گیوه‌چی در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۵۲ هلسینکی، ۱۹ ساله بود که نقره گرفت.[۱]

ایران تا به کنون مجموعاً ۱۸ بار (۲۴طلا)؛ یک بار در دودمان قاجاریه (سال ۱۹۰۰) و ۸ بار در در دودمان پهلوی (۴طلا) و ۹ بار در دودمان جمهوری اسلامی (۲۰طلا) در المپیک شرکت نموده‌است. گفتنی است المپیک از سال ۱۸۹۶ تا ۲۰۲۰؛ ۲۹ مرتبه اجرا شده‌است که ایران در دوران قاجار ۶ مرتبه؛ پهلوی ۳ مرتبه و جمهوری اسلامی ۲ مرتبه در المپیک شرکت ننمود.[۲]بعد از انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران دو دوره پیاپی المپیک را تحریم کرد

تحریم بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۸۰ مسکو از سوی ایران آسان صورت نگرفت. در میان دولتمردان ایران در آن سال‌ها برخی موافق و برخی مخالف حضور ایران در بازی‌های المپیک مسکو بودند. اما نهایتاً مخالفان با این استدلال که شوروی در حال جنگ با کشور اسلامی افغانستان است، مانع از حضور ایران در بازی‌های المپیک مسکو شدند.[۲]

دربارهٔ تحریم بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۸۴ لس‌آنجلس همین بس بود که سید روح‌الله خمینی، ایالات متحده آمریکا را «شیطان بزرگ» خوانده بود.[۲] ضمنا المپیک ۱۹۸۴ توسط شوروی و متحدانش تحریم شده بود. اما با این وجود گفتنی است ایران در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا ایالات متحده آمریکا شرکت نمود. ایران جز معدود کشورهایی است که هردو المپیک ۱۹۸۰ و ۱۹۸۴ را تحریم نمود.

در المپیک ۲۰۱۲ لندن؛ ایران با ۷ مدال طلا و مجموع ۱۳ مدال؛ توانست رتبه ۱۲ جهان را بدست آورد که این دوره بهترین نتیجه کل تاریخ المپیک برای این کشور است.

از لحاظ رتبه ایران در ۱۸ دوره شرکت در بازی‌های تابستانی المپیک؛ المپیک ۲۰۱۲ لندن رتبه ۱۲ جهان؛ المپیک ۱۹۵۶ ملبورن رتبه ۱۴ و سپس المپیک ۱۹۶۸ مکزیکو سیتی رتبه ۱۹؛ به ترتیب بهترین ۳نتیجه برتر ایران بدین شکل رقم خورده‌است.

از لحاظ مدال آوری فارغ از رتبه‌بندی جهانی نیز المپیک ۲۰۱۲ لندن با ۷ طلا؛ مجموع ۱۳ مدال؛ سپس المپیک ۲۰۲۰ توکیو با ۳طلا و ۲ نقره؛ مجموع ۷ مدال؛ بهترین ۲ نتیجه برتر تاریخ المپیک این کشور بوده‌است.

پرافتخارترین ورزش ایران در بازی‌های المپیک، کشتی (۴۷ مدال) و وزنه‌برداری (۲۰ مدال) است.[۳][۴]

جدول مدال‌های ایران در المپیک

المپیک تابستانی

عملکرد کاروان ورزشکاران ایران در؛ دوره‌های مختلف المپیک تابستانی
استان‌های ایران بر اساس تعداد ورزشکارانی که مدال طلای المپیک‌های مختلف را کسب کردند. استان مازندران با هفت مدال‌آور طلا بیشترین تعداد را داراست.[۵]
المپیکطلانقرهبرنزمجموعرتبه
۱۸۹۶ آتنشرکت نداشت
۱۹۰۰ پاریس۰۰۰۰
۱۹۰۴–۱۹۳۶شرکت نداشت
۱۹۴۸ لندن۰۰۱۱۳۴
۱۹۵۲ هلسینکی۰۳۴۷۳۰
۱۹۵۶ ملبورن۲۲۱۵۱۴
۱۹۶۰ رم۰۱۳۴۲۷
۱۹۶۴ توکیو۰۰۲۲۳۴
۱۹۶۸ مکزیکوسیتی۲۱۲۵۱۹
۱۹۷۲ مونیخ۰۲۱۳۲۸
۱۹۷۶ مونترآل۰۱۱۲۳۳
۱۹۸۰ مسکوشرکت نکرد (تحریم کرد)
۱۹۸۴ لس‌آنجلسشرکت نکرد (تحریم کرد)
۱۹۸۸ سئول۰۱۰۱۳۶
۱۹۹۲ بارسلون۰۱۲۳۴۴
۱۹۹۶ آتلانتا۱۱۱۳۴۳
۲۰۰۰ سیدنی۳۰۱۴۲۷
۲۰۰۴ آتن۲۲۲۶۲۹
۲۰۰۸ پکن۱۰۱۲۵۲
۲۰۱۲ لندن۷۵۱۱۳۱۲
۲۰۱۶ ریو۳۱۴۸۲۵
۲۰۲۰ توکیو۳۲۲۷۲۷
مجموع۲۴۲۳۲۹۷۶۴۳

مدال‌ها بر پایه ورزش

مسابقات1  طلا2  نقره3  برنزمجموع
کشتی۱۱۱۵۲۱۴۷
وزنه‌برداری۹۶۵۲۰
تکواندو۲۱۳۶
تیراندازی۱۰۰۱
کاراته۱۰۰۱
دو و میدانی۰۱۰۱
مجموع۲۴۲۳۲۹۷۶

مدال‌ها بر پایه استان محل تولد ورزشکاران

استان محل تولد1  طلا2  نقره3  برنزمجموعورزش‌ها
استان مازندران۷۴۴۱۵کشتی، وزنه‌برداری
استان تهران5۱۲۹۲۷کشتی، وزنه‌برداری، دو و میدانی، تکواندو، کاراته
استان اردبیل۳۲۱۶وزنه‌برداری
استان فارس۲۰۰۲کشتی
استان کرمانشاه۱۱۰۲وزنه‌برداری
استان خراسان رضوی۱۰۳۴کشتی
استان خوزستان۱۰۱۲کشتی، وزنه‌برداری
استان ایلام۱۰۱۲تیراندازی
استان کردستان۱۰۰۱وزنه‌برداری
استان اصفهان۱۰۰۱وزنه‌برداری
استان همدان۰۲۱۳کشتی
استان قزوین۰۱۲۳کشتی
استان گیلان۰۱۲۳وزنه‌برداری
استان آذربایجان شرقی۰۰۴۴کشتی
استان البرز۰۰۱۱تکواندو
مجموع۲۴۲۳۲۹۷۶

ورزشکاران شرکت‌کننده در المپیک

المپیک تابستانی

رشته ورزشی۱۹۰۰۱۹۴۸۱۹۵۲۱۹۵۶۱۹۶۰۱۹۶۴۱۹۶۸۱۹۷۲۱۹۷۶۱۹۸۸۱۹۹۲۱۹۹۶۲۰۰۰۲۰۰۴۲۰۰۸۲۰۱۲۲۰۱۶۲۰۲۰سال‌ها
ورزش‌های آبی، شیرجه۵۱۲
ورزش‌های آبی، شنا۱۱۱۱۱۱۱۱۸
ورزش‌های آبی، واترپولو۱۱۱
تیر و کمان۲۲۱۱۴
دو و میدانی۱۲۱۸۱۳۴۱۲۱۱۲۶۱۰۱۰۴۱۶
بدمینتون۱۱۲
بسکتبال۱۳۱۲۱۲۳
بوکس۸۶۴۵۵۶۶۴۵۱۳۴۱۲۱۴
کانو و کایاک۱۴۱۱۴
دوچرخه‌سواری جاده۴۴۶۶۴۲۲۳۳۳۱۱۱
دوچرخه‌سواری پیست۴۲۲۴۲۵
سوارکاری۱۱
شمشیربازی۱۴۲۱۳۱۲۴۷
فوتبال۱۷۱۹۱۷۳
والیبال۱۲۱۲۲
ژیمناستیک۲۱
جودو۱۳۷۶۲۳۶
روئینگ۲۱۲
تیراندازی۳۱۴۴۱۱۱۳۵۶۱۰
تنیس روی میز۱۱۱۱۲۳۱۷
تکواندو۴۳۲۲۳۳۴۳۸
وزنه‌برداری۵۷۷۷۵۴۳۷۵۶۶۳۶۵۲۱۵
کشتی۷۸۸۱۲۱۲۹۱۴۱۷۱۵۱۶۱۰۱۱۱۳۱۲۱۳۱۲۱۱۱۷
کاراته۳۱
مجموع۱۳۶۲۲۱۷۲۵۶۳۱۴۵۰۸۶۲۷۴۰۱۸۳۵۳۸۵۵۵۴۶۳۶۶۱۵۰

المپیک زمستانی

رشته ورزشی۱۹۵۶۱۹۶۴۱۹۶۸۱۹۷۲۱۹۷۶۱۹۹۸۲۰۰۲۲۰۰۶۲۰۱۰۲۰۱۴۲۰۱۸سال‌ها
اسکی آلپاین۳۴۴۴۴۱۱۱۳۳۱۱۱
اسکی صحرانوردی۱۱۱۲۱۵
مجموع۳۴۴۴۴۱۲۲۴۵۲۳۵

برندگان مدال طلا

کشتی آزاد

امامعلی حبیبی، کشتی‌گیر مازندرانی، نخستین فرد ایرانی بود که در المپیک ملبورن به مدال طلا دست یافت.

کشتی فرنگی

وزنه‌برداری

تکواندو

هادی ساعی؛ تکواندوکار ایرانی. او با دو مدال طلا و یک مدال برنز، دارندهٔ عنوان پرافتخارترین ورزشکار ایران در بازی‌های المپیک است.

تیراندازی

کاراته

برندگان مدال نقره

کشتی آزاد

کشتی فرنگی

وزنه‌برداری

محمد نصیری، وزنه‌بردار ۵۶ کیلوگرم، تنها ایرانی است که هر سه مدال طلا، نقره و برنز را در المپیک بدست آورد.

دو و میدانی

تکواندو

برندگان مدال برنز

کشتی آزاد

کشتی فرنگی

وزنه‌برداری

تکواندو

ورزشکاران بر پایه مدال

ورزشکاران با بیش از یک مدال

ورزشکار1  طلا2  نقره3  برنزجمع
هادی ساعی۲۰۱۳
حسین رضازاده۲۰۰۲
غلامرضا تختی۱۲۰۳
محمد نصیری۱۱۱۳
کیانوش رستمی۱۱۰۲
کمیل قاسمی۱۱۰۲
حسن یزدانی۱۱۰۲
رسول خادم۱۰۱۲
قاسم رضایی۱۰۱۲
عسکری محمدیان۰۲۰۲
محمود نامجوی۰۱۱۲
امیررضا خادم۰۰۲۲

دارندگان یک مدال

1  طلا2  نقره3  برنز

امامعلی حبیبی
عبدالله موحد
علیرضا دبیر
حسین توکلی
حمید سوریان
امید نوروزی
سعید محمدپور
نواب نصیرشلال
بهداد سلیمی
سهراب مرادی
جواد فروغی
محمدرضا گرایی
سجاد گنج‌زاده

ناصر گیوه‌چی
محمدعلی خجسته‌پور
محمدمهدی یعقوبی
پرویز جلایر
رحیم علی‌آبادی
منصور برزگر
عباس جدیدی
مسعود مصطفی جوکار
علیرضا رضایی
سجاد انوشیروانی
احسان حدادی
صادق گودرزی
محمد باقری معتمد
علی داوودی

جعفر سلماسی
محمود ملاقاسمی
جهانبخت توفیق
عبدالله مجتبوی
علی میرزایی
محمدابراهیم سیف‌پور
محمد پذیرایی
اسماعیل علم‌خواه
محمدعلی صنعت‌کاران
ابوطالب طالبی
شمس‌الدین سیدعباسی
ابراهیم جوادی
علیرضا حیدری
یوسف کرمی
مراد محمدی
احسان لشگری
سعید عبدولی
کیمیا علیزاده
محمدهادی ساروی
امیرحسین زارع

جدول کل افتخار آفرینان ایران در المپیک

ورزشکار1  طلا2  نقره3  برنزمجموع
هادی ساعی۲۰۱۳
حسین رضازاده۲۰۰۲
غلامرضا تختی۱۲۰۳
محمد نصیری۱۱۱۳
کیانوش رستمی۱۱۰۲
کمیل قاسمی۱۱۰۲
حسن یزدانی۱۱۰۲
رسول خادم۱۰۱۲
قاسم رضایی۱۰۱۲
امامعلی حبیبی۱۰۰۱
عبدالله موحد۱۰۰۱
علیرضا دبیر۱۰۰۱
حسین توکلی۱۰۰۱
حمید سوریان۱۰۰۱
امید نوروزی۱۰۰۱
سعید محمدپور۱۰۰۱
بهداد سلیمی۱۰۰۱
سهراب مرادی۱۰۰۱
نواب نصیرشلال۱۰۰۱
جواد فروغی۱۰۰۱
محمدرضا گرایی۱۰۰۱
سجاد گنج‌زاده۱۰۰۱
عسکری محمدیان۰۲۰۲
محمود نامجوی۰۱۱۲
ناصر گیوه‌چی۰۱۰۱
محمدعلی خجسته‌پور۰۱۰۱
محمدمهدی یعقوبی۰۱۰۱
پرویز جلایر۰۱۰۱
رحیم علی‌آبادی۰۱۰۱
منصور برزگر۰۱۰۱
عباس جدیدی۰۱۰۱
مسعود مصطفی جوکار۰۱۰۱
علیرضا رضایی۰۱۰۱
سجاد انوشیروانی۰۱۰۱
احسان حدادی۰۱۰۱
صادق گودرزی۰۱۰۱
محمد باقری معتمد۰۱۰۱
علی داوودی۰۱۰۱
امیررضا خادم۰۰۲۲
جعفر سلماسی۰۰۱۱
محمود ملاقاسمی۰۰۱۱
جهانبخت توفیق۰۰۱۱
عبدالله مجتبوی۰۰۱۱
علی میرزایی۰۰۱۱
محمدابراهیم سیف‌پور۰۰۱۱
محمد پذیرایی۰۰۱۱
اسماعیل علم‌خواه۰۰۱۱
محمدعلی صنعت‌کاران۰۰۱۱
ابوطالب طالبی۰۰۱۱
شمس‌الدین سیدعباسی۰۰۱۱
ابراهیم جوادی۰۰۱۱
علیرضا حیدری۰۰۱۱
یوسف کرمی۰۰۱۱
مراد محمدی۰۰۱۱
احسان لشگری۰۰۱۱
محمود ملاقاسمی۰۰۱۱
سعید عبدولی۰۰۱۱
حسن رحیمی۰۰۱۱
کیمیا علیزاده۰۰۱۱
محمدهادی ساروی۰۰۱۱
امیرحسین زارع۰۰۱۱

مدال‌ها بر پایه ورزش

درصد مدال‌های المپیک هر ورزش نسبت به کل

  کشتی (۶۱٫۸٪)
  وزنه‌برداری (۲۶٫۳٪)
  تکواندو (۷٫۸٪)
  دو و میدانی (۱٫۳٪)
  تیراندازی (۱٫۳٪)
  کاراته (۱٫۳٪)
مسابقاتطلانقرهبرنزجمع
کشتی۱۱۱۵۲۱۴۷
وزنه‌برداری۹۶۵۲۰
تکواندو۲۱۳۶
تیراندازی۱۰۰۱
کاراته۱۰۰۱
دو و میدانی۰۱۰۱
مجموع۲۴۲۳۲۹۷۶

جستارهای وابسته

پانویس

منابع

  • «ایران، المپیک و ۴۶ مدال رؤیایی»، مجله خبرورزشی، ش. ویژه‌نامه نوروز ۱۳۸۷، ص. صفحهٔ ۷۲

پیوند به بیرون