قره‌باغ کوهستانی
قره‌باغ کوهستانی (به ارمنی: Արցախ، آرتساخ)، (به ترکی آذربایجانی: Dağlıq Qarabağ، داغ‌لیق قره‌باغ) منطقه‌ای محصور در خشکی با مساحتی حدود ۴٬۴۰۰ کیلومتر مربع در قفقاز جنوبی و در جنوب شرقی کوه‌های قفقاز کوچک واقع شده‌است. این منطقه در تقسیمات کشوری جمهوری آذربایجان، بخشی از استان قره‌باغ علیا است و توسط خاک اصلی جمهوری آذربایجان محصور شده است. بزرگ‌ترین شهر و مرکز سیاسی ناگورنو قره‌باغ، شهر استپاناکرت است و شهر شوشی مرکز فرهنگی آن است.
قره‌باغ کوهستانی (ناگورنو قره‌باغ)
قره‌باغ کوهستانی | |
|---|---|
 موقعیت و حدود استان سابقاً خود مختار ناگورنو قره باغ (رنگ روشن) | |
 تقسیمات کشوری ولایت سابقاً خودمختار ناگورنو قره‌باغ | |
| دین(ها) | Christianity (کلیسای حواری ارمنی) |
| مساحت | |
• کل | ۴٬۴۰۰ کیلومتر مربع (۱٬۷۰۰ مایل مربع) |
• آبها (٪) | ناچیز |
| جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۱۳ | ۱۴۶٬۵۷۳[۱] |
• سرشماری ۲۰۱۰ | ۱۴۱٬۴۰۰[۲] |
• تراکم | ۲۹ بر کیلومتر مربع (۷۵٫۱ بر مایل مربع) |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی+۴ |
• تابستان (ساعت تابستانی) | +۵ |
| جهت رانندگی | راست |
نام
نام «قره‌باغ» برای نخستین‌بار می‌توان آن را در کتاب حمدالله قزوینی تاریخ‌نویس در سدهٔ ۸ ه.ق مشاهده کرد.
نام منطقه در سنگ‌نبشتههای اورارتو (دوران پادشاهی آیرارات) به صورت‌های «آرداخونی» یا «اوردخینی» و «اوردخه» قید شده‌است که نام آرتساخ از آن مأخوذ است و سرزمینی به این نام در هزارهٔ اول پیش از میلاد جزو پادشاهی آیرارات و سپس یرواندیان (دودمان اروندی) قرار داشت.[۳][۴][۵]استرابون در (کتاب جغرافیای) خود قسمت سمت راست رود کورا (محل کنونی قره‌باغ) را با نام «ارخیستینا» (Orkhistene) به عنوان یک استان ارمنستان بزرگ-(ارمنستان = هایاستان) دانسته که به خاطر سوارکارانش شهرت داشته‌است.[۶]
در زمان سلطهٔ حکومت روسیه شوروی واژهٔ «کوهستانی» (به روسی: Нагорный، آوانگاری: ناگورنو) به آن افزوده شده و نام این منطقه به منطقهٔ «قره‌باغ کوهستانی» (به روسی: Нагорного Карабаха، آوانگاری: ناگورنو قره‌باغ) تبدیل شده‌است.
استان خودمختار قره‌باغ کوهستانی
در دورهٔ اتحاد جماهیر شوروی، «استان خودمختار قره‌باغ کوهستانی» یکی از بخش‌های خودمختار جمهوری آذربایجان بود که شامل شش شهرستان به نام‌های مارتاکرت, مارتونی, شوشی, آسکران و هادروت و شهر استپاناکرت بود.
جستارهای وابسته
منابع
- "Republic of Mountainous Karabakh".
- "NAGORNO KARABAKH: A BRIEF HISTORY".
- "Nagorno Karabakh:Understanding Conflict 2013" (PDF).
- "Nagorno Karabakh (Artsakh):Historical And Geographical Perspectives".
- Adalian, Rouben Paul (2002). Historical Dictionary Of Armenia. Lanham, Maryland: Scarecrow Press, Inc. p. 287-91. ISBN 978-0-8108-4337-0.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Nagorno-Karabakh». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۴.