سید محمد حجازی

سیّد محمّد حسین‌زاده حجازی در سال ۱۳۳۵ در اصفهان به دنیا آمد و تحصیلات خود تا دریافت مدرک دیپلم متوسطه را در این شهر سپری نمود. او از ابتدای وقوع انقلاب و با تأسیس سپاه پاسداران به عضویت این نهاد درآمد و تحصیلات دانشگاهی خود را نیز ادامه داد. او دانش‌آموختهٔ دوره دکترای دانشگاه عالی دفاع ملی در رشته مدیریت استراتژیک و عضو هیئت علمی دانشگاه امام حسین بود. حجازی در سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۶ فرمانده نیروی مقاومت بسیج نیز بود. وی طی حکمی در سال ۱۳۸۶ از جانب سید علی خامنه‌ای، در جایگاه فرمانده کل قوا، به سِمت رئیس ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شد و تا سال ۱۳۸۷ در این جایگاه فعالیت کرد.^[۳]

حجازی در سالهای اولیه انقلاب در مناطق آشوب‌زده کردستان و آذربایجان غربی حضور داشت و پس از مهار ناآرامی‌های کردستان توسط نیروی مسلح ایران، با آغاز جنگ ایران و عراق به جبهه‌های جنوب منتقل گردید. حجازی در طول سال‌های جنگ ایران و عراق، به سازماندهی و اعزام نیروهای مردمی اشتغال داشت و دوره‌ای مسئول اعزام نیرو به جبهه‌های جنوب بود. وی مدتی نیز مسئولیت ستاد سپاه منطقه دوم کشور را برعهده داشت، سپس تا پایان جنگ در جایگاه‌های جانشین فرمانده سپاه منطقه چهارم، جانشین فرمانده قرارگاه سلمان در جبهه‌های میانی و غرب، جانشین فرمانده قرارگاه قدس سپاه حضور داشت. حجازی پس از پایان جنگ در سمت هایی چون معاون هماهنگ‌کننده و معاون نیروی انسانی نیروی مقاومت بسیج فعالیت نمود. وی برای مدتی نیز مسئولیت سپاه پاسداران را در کشور لبنان بر عهده داشت.^[۴]او در فاصله سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۶ فرماندهی نیروی مقاومت بسیج را برعهده داشت. حجازی از ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷ رئیس ستاد مشترک سپاه پاسداران و از ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸ جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران بود. وی در تیرماه ۱۳۸۷ به‌عنوان جانشین قرارگاه ثارالله معرفی شد و در خلال درگیری‌های پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸ این سمت را برعهده داشت. وی در فاصله سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۳ معاون آماد، پشتیبانی و تحقیقات صنعتی ستاد کل نیروهای مسلح بود.^[۳] حجازی از دی‌ماه ۱۳۹۸ با حکم حسین سلامی؛ فرمانده کل سپاه پاسداران، به‌عنوان جانشین فرمانده نیروی قدس منصوب شد که تا ۲۹ فروردین ۱۴۰۰ این سمت را برعهده داشت.^[۵]

سید محمد حجازی در ۲۹ فروردین ۱۴۰۰ در سن ۶۵ سالگی بر اثر عوارض شیمیایی از جنگ ایران و عراق درگذشت.^{[۶][۷][۸][۹]} در ابتدا علت فوت وی عارضه قلبی اعلام شده بود^[۱۰][۱۱] و در گلستان شهدای اصفهان دفن شد. ^[۱۲]

فرزند ابراهیم همت به طور غیرمستقیم در ابتدا احتمال قتل او را با نوشته‌ای که در حساب کاربری تویتر خود نوشت مطرح کرد:

فقط بگویم علت پرکشیدن عارضه قلبی نبود، رهبرم این سرباز هم فدای شما.

وی در انتهای توییتش با هشتگ «شهید سید محمد حجازی» احتمال قتل او را تشدید کرد؛ ولی وی پس از دقایقی این توییت را پاک کرد. ^[۱۳][۱۴]

اتحادیه اروپا طی تصمیم مورخ ۱۸ مهر ۱۳۹۰ (۱۰ اکتبر ۲۰۱۱)، ۲۹ مقام ایرانی از جمله محمد حجازی را به دلیل موارد نقض حقوق بشر از ورود به کشورهای این اتحادیه محروم کرد. کلیه دارایی‌های این مقامات نیز در اروپا توقیف خواهد شد.^[۲] بر اساس بیانیه اتحادیه اروپا، محمد حجازی فرمانده قرارگاه ثارالله تهران و رئیس سابق نیروهای بسیج بود.^[۱۵][۱۶]

• مرگ محمدحسین حجازی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران