پدر و مادرش ادوارد و شارلوت نام داشتند. وی دومین پسر از سه پسر خانواده بود. وی در دوران تحصیل دبیرستان را رها کرده بود اما مدتی بعد مدرکی معادل دیپلم کسب کرد. در سال ۱۹۷۳ مدتی کوتاه در کالج شهری نیویورک مشغول به تحصیل شد، اما از آنجا فارغالتحصیل نشد. مدتی بعد به کلرادو نقل مکان کرد. در سال ۱۹۷۵ دوباره به نیویورک بازگشت و به تحصیل بازیگری پرداخت و عضو برنامهٔ تئاتر آن دانشگاه شد.
ریچارد شف در آغاز در زمینهٔ کارگردانی تحصیل کرد و چندین اثر کارگردانی نمود. شف یکی از اعضای حزب دموکرات آمریکا است. وی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا سال ۲۰۰۸ از باراک اوباما حمایت کرد. قبل از آن نیز از سناتور جو بایدن حمایت کرده بود.
وی همچنین نقش شخصیت اودین در بازی خدای جنگ راگناروک ایفا کردهاست. شف برای بازی در یک مجموعهٔ تلویزیونی آمریکایی به نام بال غربی برندهٔ جایزهٔ امی شدهاست.
The Alligator Interview (along with Martin Sheen) about his future plans, meeting Barack Obama and whether The West Wing changed America, May 6, 2009 on The Alligator; 6 minutes. (Flash player)