روابط ایران و روم

نخستین دولت ایرانی تباری که با جمهوری روم برخورد داشت، پادشاهی پنتوس و شاهان مهردادی آن بودند. برخورد جمهوری روم با مهردادیان، منجر به جنگ‌های خونین و طولانی مهردادی شد که در نهایت راه را برای ورود رومی‌ها به آناتولی هموار ساخت. در همین دوران بود که پادشاهی کاپادوکیه — یک پادشاهی ایرانی در شمال آناتولی — نیز به دست‌نشانده رومی‌ها تبدیل شد. اما نخستین برخورد رومی‌ها با شاهنشاهی ایران، در سال ۹۶ میلادی رخ داد که سولا، کنسول روم با هورباذ، سفیر اشکانی دیدار کرد. بیست و هفت سال بعد، نخستین درگیری نظامی میان دو قدرت دوران باستان رخ داد که منجر به مجموعه جنگ‌های ایران و روم شد که تا هفت قرن بعد، آسیای غربی، اروپا، شمال آفریقا، آسیای میانه و قفقاز را تحت تأثیر خود قرار داد.[۱][۲][۳]

شاهنشاهی اشکانی در بزرگترین گستره خود
بزرگترین گستره امپراتوری روم در زمان تراژان
امپراتوری بیزانس یا روم شرقی در بزرگترین گستره خود
شاهنشاهی ساسانی پیش از آغاز واپسین جنگ ایران و روم. رنگ زرد قلمروی ساسانیان را نشان می‌دهد و سرزمین‌های نارنجی رنگ دست‌نشاندگان شاهنشاه ساسانی هستند.

جستارهای وابسته

منابع