رضی هیرمندی

رضی هیرمندی (رضی خدادادی هیرمندی)، نویسنده، مترجم و پژوهشگر طنز ایرانی است.[۱]

رضی هیرمندی
رضی هیرمندی

زندگی‌نامه

رضی هیرمندی در سال ۱۳۲۶ در روستای واصلان در پیرامون زابل در سیستان به دنیا آمد، دوره دبستان را در این روستا و دوره متوسطه رشته طبیعی را در زابل به پایان برد. سال ۱۳۴۹ در رشته زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه مشهد (دانشگاه فردوسی) دانش‌آموخته شد. در سال ۱۳۵۳ به استخدام وزارت آموزش و پرورش درآمد و در تهران به عنوان دبیر دبیرستان خوارزمی تدریس کرد. هیرمندی همچنین برای هشت سال در دانشگاه تهران مدرس زبان انگلیسی بود.

وی در سال ۱۳۶۷ دوره کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی را در دانشگاه تهران با رساله‌ای با عنوان توصیف مقابله‌ای زمان‌ها در انگلیسی و فارسی به پایان رساند. از ۱۳۷۰ به بعد او در دانشگاه آزاد اصول ترجمه را تدریس کرد و پس از بیست و پنج سال کار در سال ۱۳۸۱ خود خواسته بازنشسته شد و به صورت حرفه ای به نوشتن و ترجمه پرداخت.[۲]

هیرمندی کار ادبی اش را برای کودکان و نوجوانان در سال ۱۳۵۵ با ترجمه کتاب درخت بخشنده اثر شل سیلوراستاین نویسنده آمریکایی آغاز کرد. همچنین کار ترجمه برای بزرگسالان را با ترجمه کتاب این منم واکین شروع کرد. او در دو رشته ترجمه و تألیف کار کرده که حاصل آن بیش از ۱۷۰ اثر است. برخی از این آثار جوایزی را نصیب او کرد.[۳]

آثار

آثار داستانی

ردیفنام کتابنویسندهناشر
۱از شکوفه تا درخت (قصه برای کودکان)(به فارسی و انگلیسی)رضی هیرمندیکانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
۲اگر من نباشمرضی هیرمندیبه نشر
۳در هر دل آوازی هست (ترجمه شده به زبان مالایایی)رضی هیرمندیبه نشر
۴هواخوری با پروانکرضی هیرمندیعلمی و فرهنگی
۵ماهم روزی روزگاری (گردآوری)به کوشش علی خزاعی فر و رضی هیرمندینشر چشمه
۶خاطرات یک پسر به قلم پدررضی هیرمندینشر چشمه

پژوهش

ردیفنام کتابنویسندهناشر
۱توصیف مقابله‌ای زمان‌ها در انگلیسی و فارسیرضی هیرمندیکتاب بهار

ترجمه برای بزرگسالان

ردیفنام کتابنویسندهناشر
۱این منم، واکین (شعر و تاریخچه)رودلفو گونزا لسامیر کبیر
۲یاری کودک به کودکآرونز و دیگرانانتشارات مدرسه
۳آهنگ رزم (نمایشنامه)جان وایتینگانتشارات نمایش؛ تجدیدچاپ: انتشارات فرهنگ جاوید
۴تعلیم وتربیت، علمی برای همگانو. سوخوملینسکیهستان
۵زبان‌های جهانکنت کاتسنرمرکز نشر دانشگاهی
۶مترجم شدنداگلاس رابینسونمرکز نشر دانشگاهی
۷مرگ ایوان ایلیچتولستویانتشارات وال
۸فرهنگ گفته‌های طنزآمیز (گردآوری و ترجمه)فرهنگ معاصر
۹فرهنگ شیطانآمبروز بیرسفرهنگ معاصر
۱۰نقد و بررسی آثار شل سیلور استاینروت ک. مک دونالدهستان
۱۱هایکوهای طنزآمیز (باهمکاری مهرنوش پارسانژاد)استیون آدیسنشر چشمه
۱۲از صدای سخن عشقگردآورینشر قطره
۱۳۱۰۰ داستان ناگفته از جنگ‌های تاریخریک بیرمعین
۱۴تاریخ تمام و کمال جهانسمیوئل استیوارتنشر چشمه
۱۵هایکوهای عاشقانهانتشارات موزهٔ بریتانیانشر چشمه
۱۶بی‌خیال خونسردی، عصبانی شوانتشارات راندوم هاوسانتشارات فرهنگ جاوید[۴]
۱۷هنر، برترین شکل امیدانتشارات فِیدِنانتشارات وال
۱۸بزین گفته‌ها(۱)دَن مونتئیروپرتقال
۱۹بزین گفته‌ها(۲)دَن مونتئیروپرتقال

ترجمه برای کودکان و نوجوانان

ردیفنام کتابنویسندهناشر
۱درخت بخشندهشل سیلوراستاینهستان
۲سرگذشت لافکادیوشل سیلوراستاینهستان
۳در جستجوی قطعه گمشدهشل سیلوراستاینهستان
۴آشنایی قطعه گمشده با دایره بزرگشل سیلوراستاینهستان
۵یک زرافه و نیمشل سیلوراستاینهستان
۶کی کرگدن ارزان می‌خواهد؟شل سیلوراستاینهستان
۷الفیای انگلیسی عمو شلبیشل سیلوراستاینهستان
۸آنجا که پیاده‌رو پایان می‌یابد (مجموعه شعر)شل سیلوراستاینهستان
۹چراغی زیر شیروانی (مجموعه شعر)شل سیلوراستاینهستان
۱۰سقوط به بالا (مجموعه شعر)شل سیلوراستاینهستان
۱۱کرم اندازه‌گیرلئو لیونیکانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
۱۲من معذرت نمی‌خواهمسوفیا پروکوفیواکانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
۱۳ترانه‌ای برای سیاهآن مک گاورنامیر کبیر
۱۴خوابت نمی‌برد، خرس کوچولو؟مارتین وادلافق
۱۵آفرین، خرس کوچولومارتین وادلافق
۱۶من و تو، خرس کوچولومارتین وادلافق
۱۷بیا برویم خانه، خرس کوچولومارتین وادلافق
۱۸خوش بخوابی، خرس کوچولومارتین وادلافق
۱۹گوزن شاخدار فایده اش چیه؟مارتین وادلعلمی و فرهنگی
۲۰وای چه جاها که خواهی رفت!دکتر زیوسافق
۲۱هیچ وقت گفته بودم چه قدر خوشبختی؟دکتر زیوسافق
۲۲دردسرهای من در راه سولاسولیودکتر زیوسافق
۲۳ماروین کی مونی خواهش می‌کنم همین حالا برودکتر زیوسافق
۲۴اسنیچ‌های با ستاره و اسنیچ‌های بی ستارهدکتر زیوسافق
۲۵گربه با کلاهدکتر زیوسافق
۲۶گربه با کلاه بازمی‌گردددکتر زیوسافق
۲۷هورتون جوجه از تخم درمی‌آورددکتر زیوسافق
۲۸فکرش را بکن این چیزها را در خیابان مالبری دیدمدکتر زیوسافق
۲۹امروز سی تا ببر را داغون می‌کنمدکتر زیوسافق
۳۰اگر سیرک دست من بوددکتر زیوسافق
۳۱الفبای شهروند خوب و تاریخ جهان در یک‌کلامبرتراند راسلافق
۳۲سرگذشت یک درختفیلیس بوشامیر کبیر
۳۳این هم جور دیگررولد دا لچشمه
۳۴وقتی هورتون صدای هو را می‌شنوددکتر زیوسافق
۳۵لوراکسدکتر زیوسافق
۳۶می زی گل به سردکتر زیوسافق
۳۷کاش پاهای اردکی داشتمدکتر زیوسافق
۳۸بر بال‌های صلحجمعی از نویسندگانمعین
۳۹آقای گام شما بدجنسید (گام ۱)اندی استنتونچرخ فلک
۴۰آقای گام و میلیاردر بیسکویتی (گام ۲)اندی استنتونچرخ فلک
۴۱آقای گام و جن‌ها (گام ۳)اندی استنتونچرخ فلک
۴۲آقای گام و بلورهای قدرت (گام ۴)اندی استنتونچرخ فلک
۴۳آقای گام و خرسی با حرکات موزون (گام ۵)اندی استنتونچرخ فلک
۴۴آقای گام در درنده لامونیک بیبر (گام ۵٫۵)اندی استنتونچرخ فلک
۴۵آقای گام شام چی داریم؟ (گام ۶)اندی استنتونچرخ فلک
۴۶آقای گام و درخت گیلاس (گام ۷)اندی استنتونچرخ فلک
۴۷آقای گام و مخفیگاه اسرارآمیز (گام ۸)اندی استنتونچرخ فلک
۴۸گربهٔ با کلاه (نظم از عمران صلاحی)دکتر زیوسگل آقا
۴۹قصهٔ متیو بازینگتوناندی استنتونچرخ فلک
۵۰اختراع هوگو کابرهبرایان سلزنیکنشر افق
۵۱با همه چی (با همکاری مهرنوش پارسانژاد)شل سیلوراستاینافق
۵۲خانه‌ای در شبسوزان مَری اسوانسونققنوس
۵۳خاطرات صد در صد واقعی یک سرخپوست پاره وقتشرمن الکسیافق
۵۴آقای بو گندودیوید ویلیامزگل آقا
۵۵شگفت زدهبرایان سلزنیکافق
۵۶کتاب کارزار کرهدکتر زیوسگام
۵۷آدم وقتی که پیر شددکتر زیوسگام
۵۸شاه لاک‌پشت‌هادکتر زیوسگام
۵۹اگر باغ وحش دست من بوددکتر زیوسگام
۶۰یک اتفاق تازهاَنتونی براونققنوس
۶۱می‌خواهی چه کاره بشوی برایان؟جین ویلیسبا فرزندان
۶۲مشق شبم را ننوشتم چون …دیوید کالیافق
۶۳دایناسورها چه طور شب بخیر می‌گویند؟جین یولنبازی و اندیشه
۶۴روزی که مداد شمعی‌ها دست از کار کشیدنددِیوالت دروبه نگار
۶۵باستر خرگوشک عاشق کتاب خواندنهپیتر بِنتلیچکه
۶۶باستر خرگوشک عاشق نوشتنهپیتر بِنتلیچکه
۶۷باستر خرگوشک عاشق یاد گرفتنهپیتر بِنتلیچکه
۶۸اورانگوتان‌های بنفشجک پریلوتسکیچرخ فلک
۶۹Where the Eagle’s Nest Is(از فارسی به انگلیسی)ترانه مطلوبعلمی و فرهنگی
۷۰مدادالن البرگزعفران
۷۱پنگوئن و میوه کاجسلینا یونکانون پرورش فکری
۷۲اگر کتاب بودمژوزه ژورژی لتریاعلمی و فرهنگی
۷۳خرگوش مخملیمارجری ویلیامزچکه
۷۴به مدرسه ام دیر رسیدم چون …دیوید کالیافق
۷۵بخواب مثل ببر (قصه‌های قبل از خواب)مری لاگبازی و اندیشه
۷۶پنج ستاره آرزو (قصه‌های قبل از خواب)تریشا لارنزبازی و اندیشه
۷۷قبل از اینکه بخوابم چیزی بگو خوشحالم کند (قصه‌های قبل از خواب)دبی گلیوریبازی و اندیشه
۷۸چگونه پدر و مادر خود را تربیت کنیمپیت جانسونهوپا
۷۹حالا دیگر شب بخیر (قصه‌های قبل از خواب)جوری جانبازی و اندیشه
۸۰اگر گفتی چقدر دوستت دارم (قصه‌های قبل از خواب)سم مک برتنیبازی و اندیشه
۸۱بیب، بیب، برو بخواب (قصه‌های قبل از خواب)تاد تارپلیبازی و اندیشه
۸۲وقت خوابه، بابا (قصه‌های قبل از خواب)دیو هکتبازی و اندیشه
۸۳همه گربه‌ای دیدندبرندن ونسلپرتقال
۸۴جان من، این کتاب را باز نکناندی لیپرتقال
۸۵ماجرای باور نکردنی تابستان مندیوید کالیافق
۸۶من چقدر خوش تیپم (قصه‌های روزی روزگاری گرگی)ماریو راموسعلمی و فرهنگی
۸۷من چقدر قوی هستم (قصه‌های روزی روزگاری گرگی)ماریو راموسعلمی و فرهنگی
۸۸تخیلت را به کار بنداز (قصه‌های روزی روزگاری گرگی)نیکولا ابرنعلمی و فرهنگی
۸۹خرگوش باهوش و گرگ‌ها (قصه‌های روزی روزگاری گرگی)سوزانا دیویدسونعلمی و فرهنگی
۹۰گرگ‌ها (قصه‌های روزی روزگاری گرگی)امیلی گراوتعلمی و فرهنگی
۹۱پچ پچ (قصه‌های روزی روزگاری روباهی)پاملا زاگارنسکیعلمی و فرهنگی
۹۲روباه توی تاریکی (قصه‌های روزی روزگاری روباهی)آلیسون گرینعلمی و فرهنگی
۹۳هفتهٔ صلح و دوستی در کلاس خانم روباه (قصه‌ها روزی روزگاری روباهی)آیلین اسپی نیلیعلمی و فرهنگی
۹۴روباه و ستاره (قصه‌های روزی روزگاری روباهی)کارولی بکفورد اسمیتعلمی و فرهنگی
۹۵روباه (قصه‌های روزی روزگاری روباهی)مارگارت وایلدعلمی و فرهنگی
۹۶می‌توانم یک من دیگر بسازم؟شینسوکه یوشی تکهافق
۹۷شاید سیب باشدشینسوکه یوشی تکهافق
۹۸بگیر بخواب، جسیلیبی گلیسونبازی و اندیشه
۹۹برگرد به رختخوابت ، اِدسباستین براونبازی و اندیشه
۱۰۰دشمندیوید کالیچشمه
۱۰۱من صندلی نیستمراس بوراکپرتقال
۱۰۲خرس کوچولوها می‌روند بخوابند (قصه‌های قایم باشک بازی)هیتر میزنربازی و اندیشه
۱۰۳خرس کوچولوها می‌روند خرید (قصه‌های قایم موشک بازی)هیتر میزنربازی و اندیشه
۱۰۴خرس کوچولوها می‌روند مدرسه (قصه‌های قایم باشک بازی)هیتر میزنربازی و اندیشه
۱۰۶خرس کوچولوها می‌روند گردش (قصه‌های قایم باشک بازی)هیتر میزنربازی و اندیشه
۱۰۷لولوی من کو؟امندا نولبه نگار
۱۰۸شب بخیر،ببر عزیزتیموتی نپمنبازی و اندیشه
۱۰۹این خرس نمی تواند بچه نگه داردروت کوئیلبازی و اندیشه
۱۱۰اجازه هست...؟جان کلیپرتقال
۱۱۱خرگوش گوش دادکری دوئرفِلدپرتقال
۱۱۲يك گرفتارى ديگرشینسوکه  یوشی تکهماهک
۱۱۳چگونه شیر باشیم؟اد ویرچشمه
۱۱۴جان من دوباره این کتاب را باز نکناندی لیپرتقال
۱۱۵صبح به خیر ، همسایهدیوید کالیچشمه
۱۱۶خرس شمشیر به دستدیوید کالیچشمه
۱۱۷عشق که می گویند چیست؟دیوید کالیبازی و اندیشه
۱۱۸بگذارید بخوابم، گوسفندهامگ مکینلیبازی و اندیشه
۱۱۹جان من هیچ جوره این کتاب را باز نکناندی لیپرتقال
۱۲۰فیل ماکارونجیکوب کریمرپرتقال
۱۲۱چیزی بگوپی اچ رینولدزپرتقال
۱۲۲ماجرای باور نکردنی در مدرسه مندیوید کالیافق
۱۲۳ماجرای بامزه در موزهدیوید کالیافق
۱۲۴کجا، خرس؟سوفی هنماهک
۱۲۵تقریبا هر کاریسوفی هنکتاب پارک
۱۲۶جان من این دفتر خاطرات را باز نکناندی لیپرتقال
۱۲۷خداحافظ دوست من سلام دوست منکوری دورفلدپرتقال
۱۲۸کتاب حوصله‌سربرشینسوکه  یوشی تکهماهک
۱۲۹آدم بزرگ‌ها هیچ وقت این کارها را نمی‌کننددیوید کالیافق
۱۳۰مامان روباتیدیوید کالیچشمه
۱۳۱سنگی نشسته بود ساکت و آرامبرِندن وِنتسلپرتقال
۱۳۲چرا من این احساس را دارم؟شینسوکه یوشی‌ تکهافق
۱۳۳بیش از این ها باید باشدشینسوکه یوشی‌ تکهافق
۱۳۴در راه کوهماریان دو بوکبازی و اندیشه
۱۳۵این کش مال من استشینسوکه یوشی‌ تکهافق
۱۳۶من دلیل دارمشینسوکه یوشی‌ تکهافق
۱۳۷میمون کوچولو٬ کاراگاه خصوصیبرایان سلزنیکافق
۱۳۸قصه کوچولو موچولوی نخودیدیوید کالیافق
۱۳۹کتاب فروشی نیست در جهانشینسوکه یوشی‌ تکهمحراب قلم
۱۴۰فردا می‌خوام مهربان باشم( با همکاری اسدالله شعبانی)جسیکا هیشسیمای شرق
۱۴۱فردا می‌خوام شجاع باشم

( با همکاری اسدالله شعبانی)

جسیکا هیشسیمای شرق
۱۴۲درخت باشماریا جانفراریپرتقال
۱۴۳هر کودک یک آهنگ استنیکولا دیویسپرتقال
۱۴۴نخودی و سفر معرکه اشدیوید کالیافق
۱۴۵لکه‌ی بزرگ نارنجیدنیل مانس پینک‌واترخرمن
١۴۶خوشبخت ترین بچه شیرالکساندر شاتوکینپرتقال
١۴٧قصه شهر لیتل لایتکلی کنبیچشمه
۱۴۸فیل سایه نشیننادین رابرتمهرسا

مقالات

  1. دو فرهنگ و یک نگاه (نقد فرهنگ دکتر باطنی و فرهنگ کمانگیر): آدینه، ش ۱۰۱، اردیبهشت ۱۳۷۴
  2. تخته سیاه، سفری میان دو نسل (نقد فیلم): روزنامه بهار، ۷ تیر ۱۳۷۹
  3. دانش آموز باید عاقل باشد: روزنامه بهار، ۵ مرداد ۱۳۷۹
  4. نقدی بر فرهنگ هزاره: روزنامه حیات نو، ۶ شهریور ۱۳۸۰
  5. هنر ترجمه ادبیات کودکان و نوجوانان: فصلنامه مترجم، ش ۳۹، پاییز و زمستان ۱۳۸۳
  6. نقبی به ناممکن: فصلنامه روشنان، دفتر هشتم، تابستان و پاییز ۱۳۸۷
  7. تناقض گونه‌ای به نام شعر کودک: پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان، ش ۱۴، دوره جدید، سال ۱۳۹۴

جوایز و تقدیرها

  • تندیس ماه زرین با عنوان مترجم برگزیده در جشنواره بزرگ ادبیات کودک و نوجوان به خاطر ترجمه‌هایش از ۱۳۵۷ تا ۱۳۷۷
  • تندیس زرین در سه جشنواره متوالی بزرگداشت معلمان هنرمند و مؤلف برای ترجمه کتاب‌های زبان‌های جهان، مترجم شدن و تعلیم و تربیت ۸۱٬۸۰و۸۲
  • ۷ لوح تقدیر از شورای کتاب کودک
  • ۳ دیپلم افتخار از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
  • لوح سپاس از مجله بچه‌ها… گل آقا
  • لوح تقدیر در بیست و سومین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
  • لوح سپاس برای ترجمه فرهنگ گفته‌های طنزآمیز در نخستین دوره طنز حوزه هنری
  • ۳ تندیس زرین از مجله‌های پوپک و سلام بچه‌ها
  • نشان طلائی لاک‌پشت پرنده، سال ۱۳۹۱
  • جایزه بهترین ترجمه طنز در نخستین جشنواره ملی انتخاب کتاب سال، بهمن ۱۳۹۰
  • جایزهٔ کتاب مهر ۱۳۹۱
  • لوح افتخار IBBY سال ۲۰۱۴ برای ترجمه اختراع هوگو کابره
  • کتاب برگزیده سال ۹۷ (دشمن) در بخش قصه شورای کتاب کودک
  • کتاب برگزیده سال ۹۷ (می‌توانم یک من دیگر بسازم؟) در بخش دانش اجتماعی شورای کتاب کودک

پانویس

منابع