Ufa
Ufa[1] (errusieraz: Уфа; baxkireraz; Өфө) Errusiako hiria da, Baxkortostango Errepublikaren hiriburua. Belaia eta Ufa ibaien elkargunean dago, Ural mendien oinetan[2]. Hiriak 50 kmko luzera du hego-mendebaldetik ipar-ekialdera eta 2010ean 1.062.319 biztanle zituen[3].
| Ufa Уфа Өфө | |||
|---|---|---|---|
| hiri handia | |||
 Ufa neguan.  Irudi gehiago | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Estatu burujabe |  Errusia | ||
| Errusiako errepublikak |  Baxkortostan | ||
| Hiri okruga | Ufa Urban Okrug | ||
| Alkatea | Ratmir Mavliev (en)  | ||
| Izen ofiziala | Уфа | ||
| Jatorrizko izena | Уфа Өфө | ||
| Posta kodea | 450000–450999 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 54°43′34″N 55°56′51″E / 54.7261°N 55.9475°E | ||
 | |||
| Azalera | 753,7 km² | ||
| Altuera | 150 | ||
| Mugakideak | Ufimsky District (en) | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 1.128.787 (2020) 8.240 (2018) | ||
| Dentsitatea | 1410 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Sorrera | 1586 | ||
| Telefono aurrizkia | 347 | ||
| Ordu eremua | UTC+05:00 | ||
| Hiri senidetuak | Ankara, Halle (Saale), Txeliabinsk eta Qiqihar | ||
| Matrikula | 02 eta 102 | ||
| Hizkuntza ofiziala | errusiera eta Baxkirera | ||
| http://www.ufacity.info | |||
Uraletatik mendebalderako industriagune nagusietako bat da. Industria nagusiak petrolio-findegiak, ekipo elektrikoak, meatzaritzarako ekipoak, goma sintetikoa eta elikagigintza dira. Sei unibertsitate ditu.
Historia
Hiriaren jatorria Ivan IV.a Errusiakoak 1574an eraikiarazi zuen gotorleku bat izan zen. Mendi-muino batean eraiki zen. Bertakoek Ufa deitzen zioten («txikia» baxkireraz), eta hortik hartu zuen izena. 1802an Baxkiriako hiri nagusia zen.
Klima
Ufak klima kontinental hezea du, Köppen klima sailkapenaren arabera. Udak beroak dira, eta neguak hotzak. Urteko batez besteko tenperatura 3,7 °C da, baina alde handia dago negutik udara: urtarrileko batez besteko tenperatura -12,4 °C da, eta uztailekoa 19,7 °C.Hilabeterik euritsuena uztaila da (66 mm), eta lehorrena martxoa (32 mm).
 Datu klimatikoak (Ufa)  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 5.8 | 9.2 | 16.2 | 30.9 | 36.2 | 38.3 | 38.6 | 38.5 | 33.4 | 26.8 | 15.4 | 5.0 | 38.6 |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | −8.2 | −6.8 | 0.2 | 10.9 | 19.9 | 24.6 | 25.9 | 23.5 | 17.2 | 8.7 | −1.0 | −6.9 | 9.0 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | −12.4 | −11.8 | −5.1 | 5.2 | 13.2 | 18.1 | 19.7 | 17.2 | 11.3 | 4.5 | −4.2 | −10.7 | 3.8 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | −17.0 | −17.0 | −10.4 | −0.1 | 6.8 | 11.8 | 13.7 | 11.6 | 6.5 | 1.1 | −7.5 | −15.0 | −1.3 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | −48.5 | −43.5 | −34.4 | −29.7 | −9.7 | −1.2 | 1.4 | −0.6 | −6.8 | −25.6 | −35.1 | −45.0 | −48.5 |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 48 | 39 | 32 | 33 | 46 | 66 | 55 | 58 | 51 | 58 | 52 | 51 | 589 |
| Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) | 11 | 8 | 7 | 7 | 7 | 9 | 9 | 9 | 9 | 11 | 11 | 11 | 109 |
| Elur egunak (≥ 1 mm) | 25 | 21 | 16 | 6 | 1 | 0.03 | 0 | 0 | 1 | 8 | 19 | 23 | 120 |
| Eguzki orduak | 58.9 | 96.1 | 155.0 | 216.0 | 279.0 | 288.0 | 288.3 | 251.1 | 165.0 | 80.6 | 51.0 | 40.3 | 1969.3 |
| Hezetasuna (%) | 83 | 80 | 77 | 69 | 60 | 67 | 71 | 74 | 76 | 79 | 83 | 83 | 75.2 |
| Iturria (1): Pogoda.ru.net,[4]World Meteorological Organization (UN)[5] | |||||||||||||
| Iturria (2): Hong Kong Observatory (sun only)[6] | |||||||||||||
Demografia
| 1811 | 1840 | 1863 | 1897 | 1914 | 1923 | 1926 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 9 200 | 16 500 | 16 500 | 49 300 | 99 900 | 84 100 | 97 400 |
| 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002 | 2008 |
| 250 000 | 547 000 | 771 000 | 969 300 | 1 082 100 | 1 042 437 | 1 021 458 |
2010eko erroldaren arabera, etniaka honela dago banatuta populazioa Baxkortostango Errepublikan:
| Etnia | % |
|---|---|
| Errusiarrak | % 36,1 |
| Baxkirrak | % 29,5 |
| Tatariarrak | % 25,4 |
| Txuvaxak | % 2,7 |
| Mariak | % 2,6 |
| Ukarinarrak | % 10 |
| Mordoviarrak | % 0,5 |
| Udmurtak | % 0,5 |
