Deklaracio pri la rajtoj de indiĝenaj popoloj

Deklaracio de Unuiĝintaj Nacioj pri la Rajtoj de Indiĝenaj Popoloj (angle: United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples (UNDRIP aŭ DOTROIP) estas la plej grava internacia dokumento kaj UN-referenco por la respekto de la rajtoj de indiĝenaj popoloj.

Ĝi ebligas taksi la sintenon de ŝtatoj rilate al indiĝenaj popoloj, sed ĝi ne havas devigan efikon en internacia juro, do temas nur pri 'soft law' (milda leĝo).

La Deklaracio, konata al multaj aktivuloj kiel UNDRIP, estas la plej grava internacia dokumento pri indiĝenaj rajtoj. Kvankam ĝi ne estas interŝtata traktato kaj do ne estas parto de la internacia juro, ĝi jam forte influas la formuladon kaj interpreton de la nacia juro en pluraj landoj

Ĝi estis adoptita de la Ĝenerala Asembleo de UN en septembro 2007,^[1] pere de plimulto de 143 kontraŭ 4 (Usono, Kanado, Aŭstralio kaj Nov-Zelando).^[2] La Konsilio pri Homaj Rajtoj de la Unuiĝintaj Nacioj voĉdonis en la 30a de junio 2006 kun 30 voĉdonoj, kontraŭ 2 (Kanado ^[3] kaj Rusio) kaj 12 sindetenoj.

La Deklaracio, je rekomendo de la Viena Deklaracio kaj Agadprogramo ^[4] asertas, interalie, ke indiĝenaj popoloj rajtas al interna memdeterminado kaj ke pro tiu rajto ili libere determinas sian politikan statuson kaj libere determinas sian ekonomian, socian kaj kultura evoluojn.^[1] Ĝi deklaras ke indiĝenaj popoloj ne povas esti forpelitaj de siaj teritorioj, ke ili havas la rajton je la naturaj rimedoj kiuj situantas sur ilia teritorio. Inter la multaj rajtoj agnoskitaj en tiu dokumento, aparte notiindas Artikolo 13, laŭ kiu “Indiĝenaj popoloj rajtas revivigi, utiligi, evoluigi kaj transdoni al estontaj generacioj siajn historiojn, lingvojn, buŝajn tradiciojn, filozofiojn, skribsistemojn kaj literaturojn, kaj asigni kaj reteni siajn proprajn nomojn por komunumoj, lokoj kaj personoj.”