Stasiòun ed Rèz
Artécol in dialèt arzân
La stasiòun ed Rèz (stazione di Reggio Emilia in italiân) l'é 'na stasiòun dal ferovéi ed la lénia Milân-Bulògna. [1]L'é stêda inavgurêda int al 1859 e l'é caplénia dal trèi léni dal Ferovéi Arzâni:
La gestiòun di lochêl comercêl l'é ed la socetê Seintestasiòun mèinter i spâsi lighê a l'ativitê feroviâria în gestî da la Reda dal Ferovéi Italiâni 'na socetê dal Gróp Ferovéi dal Stêt
Architetûra
Al prém stâbil viazadōr uriginêl l'é stê cambiê int la secònda metê ed j ân trèinta da un nōv prugetê da l'architèt Angelo Mazzoni
Al nōv e-stâbil, dôp pôch ân, l'é stê tirê zò da i bumbardamèint ed la Secònda Guèra Mundiêla e cambiê cun còl ch' a gh'é adès prugetê da l'architèt Roberdto Narducci
Al fabrichêt l'é fât da trí côrp: côrp centrêl l'é fât da 'na fîla ed clòuni fât da ôt clòuni quacêdi ed mêlmer e tra ògni clòuna a gh'é na grôsa invedriêda ch' la dà lûş a i spâsi intêren, i dû fabrichêt a i lê a se şvilópen a la stèsa manēra rispèt al côrp centrêl e în vistî ed quadrē.
Al côrp centrêl al se şvilópa su trî piân (dóve sōl al piân tèra al vîn druvê p'r i viazadōr) mèinter i stâbil ed fînch în fât ed dû piân.
'Na tetòia in muradûra la quâcia j ingrès dal fabrichêt sia da la pêrt dal fèr sia da la pêrt ed la facêda mèinter i fabrichêt ed fiânch a gh' àn la tetòia sôl da la pêrt dal piasêl dal fèr.
La stasiòun la gh'à un setōr mêrci cun al magaşèin: incō (2010) al magaşèin l'é stê cunvertî in depôşit. L'architetûra da magaşèin l'é cumpâgn a còla dal j êtri stasiòun feroviâri italiâni.
La piânta di fabrichêt l'é fât a retângol.
Arnuvamèint
A mâg 2007 în finî i lavōr 'd arnōv ed la stasiòun. L'intervèin finansiê da Rêda dal Ferovéi Italiâni e da Seintestasiòun, l'é custê cîrca ûn miliòun e dû 'd euro. I lavō àn interesê quêşi tót al fabrichêt viazadōr: a s'ìécumincê a scartêr j elemèint ch' an centrêven mia fât dōp i bumabradmèint Ed la Secònda Guèra Mundiêla, muntâg di nōv inpiânt ed lûş, şlargamèint di spâsi per i servési comercêl, l'arnōv di bâgn e adatamèint a nôrma ed lèg ed j impiânt tètnich.
Impalcadûra e impiânt
Al piasêl da fèr l'é fât da sînch binâri: i binâri trî e quâter în insém percōrs gióst (al binâri 3 a 's fêrmen i trêno cun i nōmer pêra e al 4 chî dèsper) chiêter binâri în insém al percōrs deşviê e a vînen druvê per i trêno ch' a gh'àn cme caplénia cla tsasiòun ché o 'pr al precedèinsi.
Tót i binâri (fōra dal 2 ch' l' é un binâri ed servési) a gh'ân al marcapē, quacê da 'na tetòia e unî tr' a 'd lōr da un sotpasâg.
In pió a gh'é tânt êter binâri (sèinsa marciapē) ch'a vînen druvê p'r al depôşit di câr e p'r al servési mêrci.
Servési
La stasiòun la gh'à chi servési ché:
Movimèint
Viazadōr
Al servési viazadōr l'é fât da Trenitâlia (controlêda dal gróp Ferovèi dal Stêt) insém a la lénia Milân-Bulògna mèinter insém [Ferovéi Arzâni| a còli ch'e gh' armâgn]] al servési l'é fât da Ferovéi ed l'Emélia-Rumâgna.
I trêno în ed trî gèner Regionêl, Esprès, Intercity, Intercity Nôt, Eurostar City e 'na cōpia ed Freciaròsa.In tót în cîrca 165[4][5] i trêno ch' a fân servési in cla stasiòun ché e i pôst dó vân în al stasiòun ed: Turèin, Pèrma, Bulògna Centrêla.Al nòmer di viazadôr che in ûn ân a frequèinten la stasiòun l'é 'd cîra 4 miliòun.
Mêrci
(Cla sesiòun ché l'é incòra vōda dâs 'na mân per scréverla)
Êter prugèt
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Stasiòun ed Rèz
Nôti
Colegamèin d'ed fōra
Nôta: cla pâgina ché l'é stêda inviêda cun 'na tradusiòun da Stazione di Reggio Emilia trâta da it.wikipedia.org.
Guêrda la stôria ed la pâgina uriginêla per cgnòser l'elèinch 'd j autōr.