Preposiziòun

Artìcol in pió dialètt

In gramatica, la preposiziòun l'è una pert dal descors ch'la serv a créer un ligam tra do paróli o frèsi.I pôlen éser:

semplici
articulèdi (l'uniòun d'una preposiziòou e un artìcol)
impropri (i vinen da un averbi o un vereb)
composti (formedi da piò parol)

Preposiziòun semplici e articuledi

Preposizioun	Italiano	Arzan		Mudnés		Bulgnais
Tip	Prep	Prep	Esempi	Prep	Esempi	Prep	Esempi
Semplice	di	(é)d	Éd tót i culōr	éd	Éd tòtt i culór	ed	Ed tótt i culûr
M.S.	del	dal	Al quèrc dal parōl	d(a)l		dal / dl	Al quérc dal parôl
F.S.	della	(é)d l(a)	Al murōṣ 'd la Pipóla	dla, d'l		dla	Al mûr d'la Pipòla
M.P.	dei	di	Al fòj di êlber	di		dî	Al fòj dî èlber
F.P.	delle	dal	Al bâli dal dòni	dél, degli		däl / dal, däli / dali / dägli / dagli	Al sutèn däl/dal dòni - Al ciàcher dägli/dagli amîghi

Semplice	a	a	A mé a m'n'é capitê	a	A mè a m'n'è capitê	a	A mé am in è capitè
M.S.	al	a'l	A dmând a'l prufesōr	al, a'l		al	A dmànnd al prufesåur
F.S.	alla	a l(a)	Andêr a l'ôra	a l(a)		a la / a l	Andèr a la càzia
M.P.	ai	ai	Scréver ai parèint	ai		ai	Scrîver ai parént
F.P.	alle	a'l	S'ciflêr a'l galèini	ai, agli		al, agli	Scrîver al ziéni // agli amîghi

Semplice	da	da	Da alōra la và mêl	da	Da alóra la va mèl	da	Da alåura la va mèl
M.S.	dal	da'l	Andêr da'l dutòur	dal, dal'		dal	Andèr dal dutåur
F.S.	dalla	da l(a)	Gnîr da la mèsa	da l(a)		da la	Gnîr da la massa
M.P.	dai	dai, da i	Turnêr da i câmp	dai		dai	Turnèr dai canp
F.P.	dalle	dal	Scapêr dal dòni	dai, dagli		dal, dagli	Scapèr dal dòni // dagli amîghi

Semplice	in	in	In cà a sûn al rè	in	In cà mê a sun al rè	in	In cà mé a sån al rà.
M.S.	nel	int al	Dû gâl int al pulêr	in dal, in dl'		int'al	Dû gâl int'al pulèr
F.S.	nella	int l(a)	Dû vâchi int la stâla	in dl(a)		int'la	Dû vâch int la stâla
M.P.	nei	int i	Lughêres int i bôsch	in di		int'i	Arpiatèrs int'i bûsch
F.P.	nelle	int al	Lavurêr int al végni	in dél, in dégli		int'al // int'äl	Lavurèr int al / int'äl' véggn

Semplice	per	p(e)r	Pr'ària; da per mé	per	Al fagh per tè	par /pr	Al fâgh par mé // Pr ària.
M.S.	per il	pr'al	Andêr pr'al sintēr	per al, per l'		pr'al	Andèr pr'al sintér
F.S.	per la	per l(a)	Per l ûltma vôlta	per l(a)		par la / par l	Par l ûltma vòlta
M.P.	per i	pr'i	Andêr pr'i câmp	per i		pr'i	Andèr pr'i cànp
F.P.	per le	pr'al	Lavurêr pr'al sōri	per él, per gli		pr'al / pr'äl	Lavurèr pr'al / pr'äl sôr

Semplice	fra ~ tra	fra	Fra mé e mé	fra	Tra mè e mè	stra	Stra mé e té
M.S.	fra il	fr'al	Fr'al cân e al gât	fra al, fra l'		Stra l	Stra l càn e al gàt
F.S.	fra la	fra l(a)	In fra la stmâna	fra l(a)		Stra la	In stra la stmäna
M.P.	fra i	fra i	Stêr fra i mē parèint	fra i		stra i	Stèr stra i mì parént
F.P.	fra le	fr'al	Decédres fr'al pusibilitê	fra él, fra gli		stra äl / stra al / stra äli / stra ägli / stra ali / stra agli	Adlîzer stra ägli / stra agli opportunitè

Preposiziòun impropri e composti

Preposizioun	Italiano	Arzan		Mundnés		Bulgnais
Tip	Prep	Prep	Esempi	Prep	Esempi	Prep	Esempi
Composta	in cima	in séma	In séma ai mòunt a gh'é na bèla casèina	in zéma	In zéma ai mont la gh'è 'na bèla casèina	in vatta	In vatta ai mont ai è 'na bèla casléna
Impropria	sopra	sòuvra	Sòuvr'ai còp a gh'é al camèin	sover		såura