Languv latén

Bulgnaiṡ

St artéccol qué l é scrétt in bulgnaiṡ

Äi én stra sé e nå 15 länguv latéṅni (détti anc rumânz). Äl länguv cgnussó ed pió i én: al spagnôl (330 Mio.), al portugaiṡ (175 Mio), al franzaiṡ (77 Mio.) l'itagliàn (62 Mio) e al rumên (28 Mio.).

Äl länguv latéṅni i vénnen dal latén dscåurs vêrs la fén d'l Inpêr rumàn. Al latén al s é po trasfurmé int äl länguv rumânz.

Äl länguv latéṅni dal dé 'd incû i én:

Emigliàn, Emégglia 2.000.000
Rumagnôl (rumagnòl), Rumâgna 1.100.000
Spagnôl (castellano, español), Spâgna, America meridiunèl (fòra ch'in Brasîl, Guyana, Surinam, Belize), Guinèa equatorièl, int'äl Filipénni, int'i Stèd Uné 352.000.000
Portugaiṡ (português), Portugâl, Brasîl, Angola, Muzambîc, Timor ed maténna, Chèp Vaird, Guinea-Bissau, São Tomé e Príncipe, Macao 216.000.000
Franzaiṡ (français), Fränza, Bêlg', Svézzra ed sîra, Québec (Cânada), dî sît in Âfrica 77.000.000
Itagliàn (italiano), Itâglia, Svézzra (Tizén Grigión meridiunèl), San Marén, Vaticân, Cåursga 70.000.000
Rumên (română), Rumanî, Muldâvia, Vojvodina (Sêrbia) 28.000.000
Catalàn (català), Catalôgna, Andårra, Baleèr, Valénzia e la zitè d'Alghêr in Sardàggna 8.200.000
Galaig (galego), Galézzia 3.000.000
Uzitàn (occitan), in dî sît d'la Fränza meridiunèl, in Itâglia (Piemånt) e Spâgna (Val d'Aran in Catalôgna) 2.800.000
Sardagnôl (sardu), Sardàggna 1.200.000
Furlàn (furlan), Friåul 350.000
Lunbèrd (lombard), Lunbardî 3.500.000
Piemuntaiṡ (piemontèis), Piemånt 700.000
Léggur (xeneixe), Ligûria 350.000
Napulitàn (nnapulitano), vîc' teritòri dal Raggn ed Nâpul 7.500.000
Sizigliàn (sicilianu), Sizégglia 4.700.000
Vênet (vèneto), Vênet 6.230.000
Arpitàn (arpitan), Vâl 'd Aôsta e dû pajîṡ dla Pógglia (Itâglia), Cantón Valaiṡ, Vaud, Żinêvra (Ṡvézzra), Savôja (Franza) 150.000
Rumànc' (Rumantsch/Rumauntsch), Svézzra (Grigión) 60.000
Ladén (ladin dolomitan), Itâglia (Trentén Èlt-Egg', Vènet) 40.000
Aragunaiṡ (Aragonés), Aragôa (Spâgna) 11.000

Däl parôl int äl länguv latéṅni e in emigliàn bulgnaiṡ

latìn	cantare	capra	caseus	clave	ecclesia	hospitalis	lingua	nocte	pons	platea
Emigliàn • Bulgnaiṡ	cantèr	chèvra	furmâj	cèv	cîṡa	ṡbdèl	längua	nòt	pånnt	piâza
Emigliàn • Mirandulaiṡ	cantàr	cavra	furmàj	ciàṿ	céśa	uśdàl	léngua	nòt	pònt	piàsa
Itagliàn	cantare	capra	formaggio	chiave	chiesa	ospedale	lingua	notte	ponte	piazza
Piemuntais	canté	crava	formagg	ciav	gesia/cesa	ospidal	lenga	neuit	pont	piassa
Sicilian	cantari	crapa	furmanciu	chiavi/ciavi	chiesa	spidali	lingua	notti	ponti	chiazza
Sardagnôl	cantà	capra	furmagliu/casgiu	chjave	chjesa	ospidale	limba	note	ponte	pratza
Friulàn	cjantâ	cjavre	formadi	clâf	glesie	ospedâl	lenghe	gnot	puint	place
Castiglian (Spagnôl)	cantar	cabra	queso	llave	iglesia	hospital	lengua	noche	puente	plaza
Catalàn	cantar	cabra	formatge	clau	església	hospital	llengua	nit	pont	plaça
Galizian	cantar	cabra	queixo/queijo	chave	igrexa/igreja	hospital	lingua/língua	noite	ponte	praza/praça
Franzais	chanter	chèvre	fromage	clé	église	hôpital	langue	nuit	pont	place
Ucitàn	cantar	cabra	formatge	clau	glèisa	espitau	lenga	nuèit/nuèch	pònt	plaça
Portugais	cantar	cabra	queijo	chave	igreja	hospital	lingua	noite	ponte	praça
Rumên	cânta	capra	caş	cheie	bisericǎ	spital	limbă	noapte	punte	piaţă
Rumànc'	cantai	craba	casu	crai	crèsia	spidali	lingua	notti	ponti	prazza

Ligâm estêren

(DE) Beuscher, Martin: Zwischen Latein und Romanisch, WiKu-Verlag, 2003 ISBN 3-936749-82-5