Tu quoque
Η προσφυγή στην υποκρισία, γνωστή και ως tu quoque (που στα λατινικά σημαίνει «κι εσύ επίσης» ή «το ίδιο κι εσύ») είναι ο τύπος του επιχειρήματος, που διατείνεται ή υπονοεί ότι κάποια θέση είναι εσφαλμένη και/ή απορριπτέα, μόνον επειδή ο υποστηρικτής της δεν ενεργεί με συνέπεια σύμφωνα με τις αρχές αυτής της θέσης. Το tu quoque τείνει να αποδείξει ότι μία κριτική ή ένσταση ισχύει εξίσου και για το άτομο το οποίο την προβάλλει. Αποτελεί επιχείρημα ad hominem, εφόσον επικεντρώνεται, όχι στην έλλογη απόκρουση της αντίθετης άποψης, αλλά στον φορέα της. Επίσης αποτελεί πλάνη συσχετισμού.
Για παράδειγμα, «ο Δημήτρης ισχυρίζεται ότι η κλοπή είναι εσφαλμένη. Πώς όμως είναι δυνατόν αυτό, από τη στιγμή που ο ίδιος παραδέχεται ότι έχει κλέψει και ο ίδιος παλαιότερα;»
Εκδοχή «Κι εσύ επίσης»
Η εκδοχή αυτού του επιχειρήματος, έχει ως εξής:[1]
- Ο Α προβάλλει την κριτική Β.
- Ο Α είναι επίσης ευάλωτος στην κριτική Β.
- Άρα, η κριτική Β απορρίπτεται.
Πρόκειται για λανθασμένη λογική, διότι ο ηθικός χαρακτήρας του αντίπαλου, είναι γενικά άσχετος με τη λογική του επιχειρήματος.[2] Χρησιμοποιείται ως τακτική τύπου red herring και είναι μια ειδική περίπτωση σφάλματος ad hominem (ομάδα λογικών σφαλμάτων, στα οποία ένα επιχείρημα ή κατηγορία απορρίπτεται, για λόγους που αφορούν το άτομο που απευθύνει ή στηρίζει την κατηγορία).[3]
Παράδειγμα
Στην δίκη τού ναζιστή εγκληματία Κλάους Μπάρμπι, ο αμφιλεγόμενος δικηγόρος Jacques Vergès προσπάθησε να παρουσιάσει ένα επιχείρημα tu quoque. Κατά την περίοδο της πολέμου της Αλγερίας, Γάλλοι αξιωματικoί, όπως ο στρατηγός Ζακ Μασύ (Jacques Massu) διέπραξαν εγκλήματα παρόμοια με αυτά, για τα οποία κατηγορείτο ο Μπάρμοι και άρα η Γαλλική Πολιτεία δεν είχε ηθικό δικαίωμα να δικάσει τον Μπάρμπι. Αυτή η υπερασπιστική γραμμή απορρίφθηκε από το δικαστήριο, το οποίο καταδίκασε τον Ναζί εγκληματία.[4]