Lockheed T-33 Shooting Star

Το T-33 αναπτύχθηκε από το Lockheed P-80/F-80 επιμηκύνοντας την άτρακτό του κατά ένα περίπου μέτρο και προσθέτοντας ένα δεύτερο κάθισμα, όργανα και χειριστήρια ελέγχου. Αρχικά αναφερόταν ως έκδοση του P-80/F-80 με την ονομασία TP-80C/TF-80C.

Η σχεδίαση του Lockheed P-80 άρχισε το 1943, με την πρώτη του πτήση στις 8 Ιανουαρίου του 1944. Το P-80 έγινε το πρώτο αεριωθούμενο μαχητικό που εισήλθε σε πλήρη επιχειρησιακή υπηρεσία με την Αμερικανική Αεροπορία. Καθώς όμως όλο και περισσότερα αεριωθούμενα έμπαιναν σε υπηρεσία, το F-80 ανέλαβε το ρόλο της εκπαίδευσης των πιλότων στα αεροσκάφη αυτά. Συνεπώς το διθέσιο T-33 σχεδιάστηκε για να εκπαιδεύσει πιλότους οι οποίοι ήταν ήδη εκπαιδευμένοι να πετούν ελικοφόρα αεροσκάφη.

Το T-33 έκανε την πρώτη του πτήση στις 22 Μαρτίου 1948 και η παραγωγή στις ΗΠΑ διήρκεσε από το 1948 έως το 1959. Το Αμερικανικό Ναυτικό το χρησιμοποίησε ως εκπαιδευτικό το 1949, επιχειρώντας από βάσεις ξηράς. Η Lockheed ανέπτυξε μία έκδοση ικανή να επιχειρεί από αεροπλανοφόρα, το T2V-1/T-1A SeaStar, το οποίο έμεινε σε υπηρεσία μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Συνολικά κατασκευάστηκαν 6557 αεροσκάφη, τα 5691 από την Lockheed.

Το διθέσιο Τ-33 αποδείχθηκε ικανότατο εκπαιδευτικό και παράλληλα απέκτησε και νέα καθήκοντα καθοδηγώντας μη επανδρωμένους αεροσκάφη ή σέρνοντας ιπτάμενους στόχους. Κάποια αεροσκάφη διατήρησαν τα δύο από τα πυροβόλα τους για ανάλογη εκπαίδευση των πιλότων. Σε κάποιες χώρες το Τ-33 χρησιμοποιήθηκε ως μαχητικό αεροσκάφος, ενώ η αναγνωριστική έκδοση RT-33A έφερε μία φωτογραφική μηχανή στο ρύγχος και επιπλέον εξοπλισμό στο οπίσθιο κόκπιτ.

Το T-33 υπηρέτησε σε περισσότερες από τριάντα χώρες και συνεχίζει να υπηρετεί ως εκπαιδευτικό σε κάποιες μικρότερες αεροπορίες. Η Canadair κατασκεύασε 656 T-33 κατόπιν αδείας για την Καναδική Αεροπορία, γνωστά ως CT-133 Silver Star, ενώ η Kawasaki κατασκεύασε 210 αεροσκάφη για την Ιαπωνία.

Τη δεκαετία του 1980 έγινε μία προσπάθεια να αναβαθμιστεί και να εκμοντερνιστεί το T-33, με την ονομασία Boeing Skyfox, όμως η έλλειψη παραγγελιών οδήγησε στην ακύρωση του προγράμματος.

• T-33A: Διθέσιο εκπαιδευτικό αεροσκάφος.
• AT-33A: Διθέσια επιθετική έκδοση του T-33A.
• DT-33A: Αεροσκάφη T-33A τροποποιημένα σε καθοδηγητές δρόνων.
• NT-33A: Αεροσκάφη T-33A τροποποιημένα σε αεροσκάφη ειδικών δοκιμών.
• QT-33A: Αεροσκάφη T-33A τροποποιημένα σε δρόνων στόχευσης.
• RT-33A: Διθέσια αναγνωριστική έκδοση του AT-33A.

• TO-1/TV-1: Ονομασία του Αμερικανικού Ναυτικού για το P-80C
• TO-2: Διθέσιο εκπαιδευτικό αεροσκάφος για το Αμερικανικό ναυτικό. Αργότερα πήρε την ονομασία TV-2.
• TV-2KD: Αεροσκάφη TV-2 τροποποιημένα σε καθοδηγητές δρόνων.
• T-33B Μετονομασία των TV-2 του ναυτικού το 1962.
• DT-33B Μετονομασία των TV-2KD του ναυτικού.

• CT-133 Silver Star : Διθέσιο εκπαιδευτικό αεροσκάφος για την Καναδική πολεμική Αεροπορία.

Το 1951 η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία παρέλαβε τα πρώτα T-33 και ήταν τα πρώτα αεριωθούμενα που μπήκαν σε Ελληνική υπηρεσία. Όλα τα αεροσκάφη εντάχθηκαν στην Εκπαιδευτική Μοίρα Αεριωθουμένων που έδρευε στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας. Το 1954 η 348 Μοίρα Τακτικής Αναγνώρισης παρέλαβε αεροσκάφη RT-33A, τα οποία και διατήρησε μέχρι το 1958. Οι παραδόσεις θα συνεχιστούν μέχρι την δεκαετία του 1970 ενώ συνολικά θα παραληφθούν περίπου 150 αεροσκάφη. Το T-33 ήταν το βασικό εκπαιδευτικό της Πολεμικής Αεροπορίας για πολλά χρόνια. Χαρακτηριστικά ήταν επίσης τα πορτοκαλί T-33 τις 115 Πτέρυγας Μάχης στη Σούδα που χρησιμοποιούνταν για ρυμούλκηση στόχων. Τα T-33 αποσύρθηκαν οριστικά το 2000.

• Davis, Larry. P-80 Shooting Star. T-33/F-94 in action. Carrollton, Texas: Squadron/Signal Publications, 1980. ISBN 0-89747-099-0.

• Το T-33 στο Combataircraft.com (Αγγλικά)
• Το T-33 στο Warbird Alley.com (Αγγλικά)
• Το T-33 στο globalsecurity.org (Αγγλικά)