Ταντέους Κάντορ
Ο Ταντέους Κάντορ (πολωνικά: Tadeusz Kantor) (6 Απριλίου 1915 – 8 Δεκεμβρίου 1990) ήταν Πολωνός ζωγράφος, καλλιτέχνης συναρμολόγησης και χάπενινγκ, σκηνογράφος και σκηνοθέτης θεάτρου. Ο Κάντορ είναι γνωστός για τις επαναστατικές του θεατρικές παραστάσεις στην Πολωνία και στο εξωτερικό. Βραβεύθηκε με το Βραβείο Βιτκάτσι το 1989.
| Ταντέους Κάντορ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Tadeusz Kantor (Πολωνικά) |
| Γέννηση | 6 Απριλίου 1915[1][2][3] Βιελοπόλε Σκσίνσκιε |
| Θάνατος | 8 Δεκεμβρίου 1990[1][4][2] Κρακοβία[5] |
| Τόπος ταφής | Κοιμητήριο Ρακοβίτσκι (50°4′33″ s. š., 19°57′16″ v. d.) |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνία[6] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά[7][8] |
| Σπουδές | Ακαδημία Καλών Τεχνών «Γιαν Ματέικο» |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ζωγράφος[9] θεατρικός σκηνοθέτης[9] γλύπτης[10] σκηνογράφος[9] εικαστικός καλλιτέχνης[11] |
| Περίοδος ακμής | 1956 - 1990 |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ewa Krakowska (1945–1961) Maria Stangret-Kantor (από 1961) |
| Τέκνα | Dorota Krakowska |
| Γονείς | Marian Kantor |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Ιππότης του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων Μεγαλόσταυρος 1ης κλάσης του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Μετάλλιο της 10ης Επετείου της Λαϊκής Πολωνίας[12] Χρυσός Σταυρός της Αξίας[13] Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων[14] Βραβείο Στανίσουαφ Ιγκνάτσι Βιτκιέβιτς[15] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία
Οι γονείς του Κάντορ ήταν ο Μάριαν Κάντορ-Μίρσκι και η Χελένα Μπέργκερ. Η οικογένειά του ήταν πιστοί Καθολικοί. Η μητέρα του είχε συγγένεια με τον συνθέτη και μαέστρο Κσίστοφ Πεντερέτσκι, μέσω του Γερμανού πατέρα της. Γεννημένος στο Βιελοπόλε Σκσίνσκιε της Γαλικίας (τότε στην Αυστροουγγαρία, τώρα στην Πολωνία), ο Κάντορ αποφοίτησε από την Ακαδημία της Κρακοβίας το 1939. Κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής της Πολωνίας, ίδρυσε το Ανεξάρτητο Θέατρο και υπηρέτησε ως καθηγητής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στην Κρακοβία, καθώς και ως διευθυντής πειραματικού θεάτρου στην Κρακοβία από το 1942 έως το 1944. Μετά τον πόλεμο, έγινε γνωστός για την αβάν-γκαρντ δουλειά του στη σκηνογραφία, συμπεριλαμβανομένων σχεδίων για το Αγία Ιωάννα (1956) και το Με το ίδιο μέτρο (1956). Συγκεκριμένα παραδείγματα τέτοιων αλλαγών στο τυπικό θέατρο ήταν σκηνές που επεκτάθηκαν στο κοινό και η χρήση μανεκέν ως ηθοποιών της πραγματικής ζωής.
Το 1955, με μια ομάδα εικαστικών καλλιτεχνών απογοητευμένων από την αυξανόμενη θεσμοθέτηση του αβάν-γκαρντ, σχημάτισε ένα νέο θεατρικό σύνολο με το όνομα Cricot 2. Στη δεκαετία του 1960, το Cricot 2 έδωσε παραστάσεις σε πολλά θέατρα στην Πολωνία και στο εξωτερικό, κερδίζοντας αναγνώριση για τα σκηνικά τους χάπενινγκ. Το ενδιαφέρον του ήταν κυρίως με τους παραλογισμούς και τον Πολωνό συγγραφέα και θεατρικό συγγραφέα Στανίσουαφ Ιγκνάτσι Βιτκιέβιτς (γνωστός και ως «Βιτκάτσι»). Οι σκηνικές παραγωγές των έργων του Βιτκάτσι, Σουπιά (1956) και Νεροπουλάδα (1969), θεωρήθηκαν ως τα καλύτερα επιτεύγματά του κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Μια παράσταση του 1972 του Νεροπουλάδα περιγράφηκε ως «το λιγότερο δημοσιευμένο, πιο πολυσυζητημένο γεγονός στο φεστιβάλ του Εδιμβούργου».[16]
Το Νεκρή Τάξη (1975) ήταν το πιο διάσημο από τα θεατρικά του έργα της δεκαετίας του 1970.[17][18] Μια τηλεοπτική ταινία της παραγωγής έγινε το 1977, σε σκηνοθεσία Άντζεϊ Βάιντα.[19] Σε αυτό το έργο, ο ίδιος ο Κάντορ έπαιξε το ρόλο ενός δασκάλου που προήδρευσε σε μια τάξη φαινομενικά νεκρών χαρακτήρων που έρχονται αντιμέτωποι με μανεκέν που αντιπροσωπεύουν τον νεότερο εαυτό των χαρακτήρων. Είχε αρχίσει να πειραματίζεται με την αντιπαράθεση μανεκέν και ζωντανών ηθοποιών τη δεκαετία του 1950.
Τα μεταγενέστερα έργα του της δεκαετίας του 1980 ήταν πολύ προσωπικοί προβληματισμοί. Όπως και στο Νεκρή Τάξη, μερικές φορές εκπροσωπούσε τον εαυτό του στη σκηνή. Στη δεκαετία του 1990, τα έργα του έγιναν πολύ γνωστά στις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω των παρουσιάσεων στο La MaMa Experimental Theatre Club της Έλεν Στιούαρτ.
Σε όλη του τη ζωή, ο Κάντορ είχε μια ενδιαφέρουσα και μοναδική σχέση με τον εβραϊκό πολιτισμό. Παρά το γεγονός ότι ήταν κατ΄ όνομα Καθολικός, ο Κάντορ ενσωμάτωσε πολλά στοιχεία αυτού που ήταν γνωστό ως «εβραϊκό θέατρο» στα έργα του.
Ο Κάντορ πέθανε στην Κρακοβία.
Το νέο Κέντρο για την Τεκμηρίωση της Τέχνης του Ταντέους Κάντορ, Cricoteka, άνοιξε στην Κρακοβία το 2014.
Σημαντικά μανιφέστα και γραπτά
- Αυτόνομο Θέατρο (1963)
- Θεατρικό Χάπενινγκ: Θέατρο Εκδηλώσεων (1967)
- Ανεπίσημο Θέατρο (1961)
- Θέατρο Μηδέν (1963)
- Θέατρο του Θανάτου (1975)
Παραπομπές
Περαιτέρω ανάγνωση
- Kobialka, Michal, επιμ. και μτφρ. "A Journey Through Other Spaces: Essays and Manifestos, 1944–1990." Εκδότης: University of California Press, 1993. (ISBN 0-520-08423-3) ISBN 0-520-08423-3
- Kobialka, Michal, Συγγραφέας, επιμ. και μτφρ. «Περαιτέρω, Τίποτα: Το θέατρο του Ταντέους Κάντορ». Εκδότης: University of Minnesota Press, 2009.(ISBN 978-0-8166-5481-9) ISBN 978-0-8166-5481-9
- Ουίλσον, Έντουιν, Γκόλντφαρμπ, Άλβιν. Living Theatre: A History . Εκδότης: McGraw-Hill, 4η έκδοση. 5 Αυγούστου 2003. (ISBN 0-07-256257-9) ISBN 0-07-256257-9
- Krzysztof Pleśniarowicz, Kantor. Artysta końca wieku, Βρότσλαβ 1997.
- Pleśniarowicz, Krzysztof, Συγγραφέας, Brand, William trans. «Η μηχανή νεκρής μνήμης. Ταντέους Κάντορ's Theatre of Death», Εκδότης: Black Mountain Press. Center for Performance Research, Aberystwyth, 2004 (ISBN 1-902867-04-1)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Ταντέους Κάντορ στο Culture.pl
- Cricoteka Το Κέντρο για την Τεκμηρίωση της Τέχνης του Ταντέους Κάντορ
- Ίδρυμα Ταντέους Κάντορ
- Έκθεση του Κάντορ στο malarze.com
- The Water Hen: Kantor, Demarco και το Φεστιβάλ του Εδιμβούργου στο Culture.pl
- Εικόνες από το "THE WATER HEN" Αρχειοθετήθηκε 2021-09-26 στο Wayback Machine. στη Βασιλική Σκωτσέζικη Ακαδημία Τέχνης & Αρχιτεκτονικής
- In Search of Kantor Λεπτομέρειες για την παράσταση που θα πραγματοποιηθεί στο Εδιμβούργο το 2007 με βάση τον Κάντορ
- Ιστότοπος του Cricot 2
- Art Signature Dictionary, γνήσια υπογραφή από τον καλλιτέχνη Ταντέους Κάντορ Εδώ είναι αρκετά χρονολογημένα παραδείγματα της υπογραφής Ταντέους Κάντορ.
- ΤΑΝΤΕΟΥΣ ΚΑΝΤΟΡ - ΕΤΟΣ 2015