Συμμετοχή της Τουρκίας στη Eurovision

Η ραδιοτηλεόραση της Τουρκίας, η Τουρκική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (TRT), ήταν ένα από τα πρώτα μέλη της EBU, το 1950, μαζί με άλλες δεκαοκτώ χώρες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης μιας χώρας της Βόρειας Αφρικής, την Τυνησία. Ως μια διηπειρωτική χώρα (με τα εδάφη της Ανατολικής Θράκης και της Δυτικής Ασίας), η Τουρκία μπορεί να λάβει μέρος σε πολλές δυτικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων τους ένταξη στο ΝΑΤΟ το 1952 και συνδεδεμένων μελών στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα το 1959.

Δοκιμαστικές εκπομπές ξεκίνησε η TRT 1 στις 31 Ιανουαρίου 1968. Ένα πλήρες εθνικό τηλεοπτικό πρόγραμμα, το οποίο την εποχή εκείνη συνδεόταν οι περιοχές μέσα και γύρω από την Άγκυρα, την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 1971. Η TRT ανανέωσε τη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (που ήταν ιδρυτικό μέλος στο παρελθόν προσφέροντας μόνο ραδιόφωνο) που ξεκίνησε στις 26 Αυγούστου 1972 με την πρώτη εκδήλωση του Δικτύου Eurovision της Τουρκίας, έναν ποδοσφαιρικό αγώνα (Τουρκία εναντίον της Ιταλίας), στις 13 Ιανουαρίου 1973. Ο TRT μεταδίδει το διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision από το 1973 έως και το 2012 αδιάκοπα, ακόμα και στα χρόνια που δεν συμμετέχουν (1973-1974, 1976-1977, 1979 και 1994).

Η Τουρκία έκανε το ντεμπούτο της στο Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision το 1975, η οποία ήταν η 20η διοργάνωση του Διαγωνισμού και πραγματοποιήθηκε στη Στοκχόλμη της Σουηδίας. Η Ελλάδα δεν συμμετέχει το 1975 για "άγνωστους λόγους", σύμφωνα με την EBU, αλλά διαπιστώθηκε ότι η απόσυρση ήταν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το ντεμπούτο της Τουρκίας και την εισβολή στην Κύπρο το 1974. Η TRT διοργάνωσε ένα εθνικό τελικό για να επιλεχθεί η πρώτη τουρκική συμμετοχή για το διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision. Ο τελικός πραγματοποιήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου του 1975 στο στούντιο της TRT και φιλοξεήθηκε από τον Μπουλέντ Όζβερεν. Το νικητήριο τραγούδι επιλέχθηκε από το μέσο όρο στις τάξεις από την επαγγελματική κριτική επιτροπή και επιτροπή των ανθρώπων. Το τραγούδι ήταν το "Seninle Bir Dakika" ("Ένα λεπτό μαζί σου») από τη Σεμίχα Γιάνκι. Μετά το πέρας των ψηφοφοριών το τραγούδι είχε λάβει μόλις 3 βαθμούς από το Μονακό και τερμάτησε στην τελευταία θέση (19η θεση, 3 βαθμοί).

Το 1976, η ελληνική συμμετοχή προκάλεσε διαμάχη ήταν για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Αυτή τη φορά η Τουρκία αποσύρθηκε από το Διαγωνισμό για να διαμαρτυρηθεί για το πολιτικό υπόβαθρο της συμμετοχής της Ελλάδας, "Παναγιά Μου, Παναγιά Μου". Η Τουρκία μετέδωσε τον τελικό στις 3 Απριλίου του 1976, αλλά λογοκρίθηκαν επιδόσεις της ελληνικής συμμετοχής και παίχτηκε ένα εθνικιστικό τουρκικό τραγούδι με τίτλο "Memleketim" («πατρίδα μου»), η οποία ήταν ένα από τα σύμβολα από την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Η Τουρκία δεν έλαβε μέρος στο Διαγωνισμό μέχρι το 1978.

Το 1979, ο διαγωνισμός πραγματοποιήθηκε στην ισραηλινή πρωτεύουσα, την Ιερουσαλήμ. Η συμμετοχή της Τουρκίας επιλέχθηκε ως "Seviyorum" ("Είμαι ερωτευμένος") από την Μαρία Ρίτα Έπικ, αλλά οι αραβικές χώρες (οι ανατολικοί γείτονες της Τουρκίας), ανάγκασαν την τουρκική κυβέρνηση να αποσυρθεί από το διαγωνισμό, λόγω της εμπόλεμης κατάστασης των Αράβων με τη χώρα οπου φιλοξενούσε, το Ισραήλ. Έτσι, η Τουρκία αποσύρθηκε από το διαγωνισμό για τρίτη φορά το 1979.

Το 1980, η Τουρκάλα σούπερ σταρ Αϊντα Πεκάν επιλέχθηκε εσωτερικά από την TRT και το τραγούδι "Petrol" επιλέχθηκε μέσω ενός εθνικού τελικού. Η Αϊντα Πεκάν τερμάτησε 15η με 23 βαθμούς, συμπεριλαμβανομένων των πρώτων δώδεκα βαθμών που έλαβε η Τουρκία από το Μαρόκο, για πρώτη φορά στο διαγωνισμό. Η Τουρκία συμμετείχε στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision στη δεκαετία του ογδόντα αδιάκοπα. Και είχε το καλύτερο αποτέλεσμά τους (μέχρι το 1997) το 1986, όταν οι Κλίπς και Ονλάρ τερμάτησαν 9οι με το σύνολο των 53 βαθμών στο Μπέργκεν της Νορβηγίας. Η χώρα σημείωσε "μηδέν πόντους" για δύο φορές στη δεκαετία του ογδόντα, (μία το 1983 (από κοινού με την Ισπανία) και το άλλο το 1987). Ο Διαγωνισμός έχει δει τους πιο διάσημους καλλιτέχνες από την Τουρκία στη δεκαετία του ογδόντα, συμπεριλαμβανομένων των Αϊντα Πεκάν, Νέκο, Καντάν Ερσέτιν και MFO.

Στις αρχές του 1990, ο διαγωνισμός δεν ήταν δημοφιλής στην Τουρκία μετά τον Καγιαχάν, ένας από τους πιο διάσημους τραγουδιστές της χώρας, όπου τερμάτησε στη 17η θέση σε σύνολο 22 χωρών που συμμετέχουν με 21 πόντους. Μετά τον Καγιαχάν και την αποτυχία της Τουρκίας είχε ως επί το πλείστον άγνωστους νεοεισερχόμενους ή ερασιτέχνες τραγουδιστές (με εξαίρεση το 1991 και το 1995) μέχρι το 2003. Η Σέμπνεμ Πάκερ, εκπροσώπησε τη χώρα σε δύο διαδοχικά έτη, και για πρώτη φορά στο διαγωνισμό του 1996, όπου προκρίθηκε στον τελικό και τερμάτησε 12ο και το 1997 τερμάτησε στην 3η θέση με το τραγούδι "Dinle" ("Άκου") μετά το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία αντίστοιχα. Η Τουρκία έφθασε στις πρώτς 10 χώρες για δεύτερη φορά από το 1986 και για πρώτη φορά στην πρώτη τριάδα, έτσι ώστε να ήταν το πιο επιτυχημένο αποτέλεσμα που είχε ποτέ λάβει η Τουρκία στο Διαγωνισμό, μέχρι τη νίκη τους το 2003 ^[1]. Η Σέμπνεμ Πάκερ επέστρεψε στον εθνικό τελικό της Τουρκίας το 1998, αλλά τερμάτησε στην 4η θέση του εθνικού τελικού και δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις για το Διαγωνισμό για να γίνει η τουρκάλα εκπρόσωπος για τρίτη συνεχόμενη χρονιά. Ο Τάρκαν Τούζμεν εκπροσώπησε την χώρα και τερμάτησε 14ος. Η Τουρκία συμμετείχε σε όλη τη σειρά του διαγωνισμού της προηγούμενης δεκαετίας, εκτός από την έκδοση του 1994, που υποβιβάστηκε από τη συμμετοχή, λόγω της 21ης θέσης τους το 1993.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2000, με τη συμμετοχή των άλλων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και τη νίκη της Σερτάμπ Ερενέρ με το τραγούδι "Everyway That I Can", ο διαγωνισμός έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο δημοφιλή γεγονότα στην Τουρκία. Η TRT επέλεξε την συμμετοχή της Τουρκίας μέσω εσωτερικής επιλογής που οργανώθηκε κυρίως από την "OGAE Τουρκία" το 2003, μετά τη νίκη της Σερτάμπ Ερενέρ (εκτός των 2004 και 2005) οι τουρκικές συμμετοχές στο Διαγωνισμό επιλέγονταν εσωτερικά. Η Τουρκία προκρινόταν στο μεγάλο τελικό κάθε χρονια απο την εισαγωγή των ημιτελικών το 2004, εκτός από το διαγωνισμό του 2011 στο Ντίσελντορφ, και πάντα τερμάτιζε στην πρώτη δεκάδα, με εξαίρεση το 2005 και το 2006 μέχρι την τελευταία συμμετοχή τους το 2012.

Μαζί με τη βορειοδυτική γειτόνισσα χώρα την Ελλάδα, η Τουρκία έφεραν στο διαγωνισμό μια νέα προοπτική με φανταχτερές παραστάσεις και φορέματα σε ανατολίτικο οριεντάλ/Μεσογειακό ρυθμό ποπ μουσικής με τα προϊόντα τους (Σερτάμπ Ερενέρ, Σιμπέλ Τουζούν, Κενάν Ντογουλού και Χαντισέ Ασιγκόζ). Το 2004, το 2008, το 2010 και το 2011, η χώρα εκπροσωπήθηκε από μπάντες, ως επί το πλείστον να είναι με ροκ τραγούδια, με φόντο όργανα οθωμανικά, βαλκανικά και της Ανατολικής Ευρώπης. Το γκρούπ Αθένα (Αθηνά), τερμάτησε στην 4η θέση το 2004, όταν ο διαγωνισμός διεξάχθη στην Κωνσταντινούπολη. Οι Mor ve Ötesi τερμάτησαν 7οι με ένα τραγούδι εντελώς στα τούρκικα το 2008. Το nu metal συγκρότημα "maNga", που ονομάστηκε ως το Καλύτερο Ευρωπαϊκό Συγκρότημα στα MTV Europe Music Awards 2009, όπου τερμάτησε στη 2η θέση στο Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision το 2010. Ο Γιουκσέκ Σαντακάτ το 2011 τερμάτησε στην 13η θέση του πρώτου ημιτελικού του διαγωνισμού και απέτυχε να προκριθεί στον τελικό. Αυτή, ήταν η πρώτη και μοναδική φορά που η Τουρκία δεν προκρίθηκε στο μεγάλο τελικό. Το 2012, η Τουρκία συμμετείχε στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision για τελευταία φορά μέχρι σήμερα με το τραγούδι "Love Me Back" στα αγγλικά από τον νεοεισερχόμενο καλλιτέχνη Τζάν Μπονόμο, ο οποίος τερμάτησε στην 7η θέση στον τελικό με 112 βαθμούς.

Η TRT ανακοίνωσε την αποχώρησή τους από το Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision 2013, στις 14 Δεκεμβρίου 2012, επικαλούμενη τη δυσαρέσκεια με τους κανόνες του διαγωνισμού και έχει ακόμη να επιστρέψει. Το άρθρο που αναφέρει τον λόγο της απόσυρσης έχει κάποια ανεπάρκεια σύμφωνα με την TRT, το μικτό σύστημα ψηφοφορίας της κριτικής επιτροπής/τηλεψηφοφορίας (που θεσπίστηκε το 2009) χρησιμοποιήθηκε το 2011, όπου η Τουρκία δεν προκρίθηκε στον τελικό. Τα τουρκικά μίντια σε αντίθεση με το συντηρητικό κυβέρνησιακό κόμμα AKP και ορισμένες τούρκικες οργανώσεις LGBT, ισχυρίστηκε ότι η απόφαση ήταν λόγω του ομοφυλοφιλικού περιεχομένου του Διαγωνισμού, το οποίο δεν είναι ανεκτό από τον ισλαμικό υπόβαθρο αυτού του πολιτικού κόμματος^[2]. Η TRT δεν μετέδωσε τους διαγωνισμούς το 2013 και το 2014 για πρώτη φορά από το 1973 (με εξαίρεση τον τελικό του 1979) (η TRT μεταδίδει το διαγωνισμό από το 1973, ακόμα και στα χρόνια που η Τουρκία δεν συμμετείχε)^{[εκκρεμεί παραπομπή]}. Το 2013, ο κύριος λόγος που επικαλέστηκαν ήταν το λεσβιακό φιλί της Φιλανδίας και το 2014 η αυστριακή drag queen Κοντσίτα Βούρστ. Τον Μάιο του 2014, ο Βολκάν Μποζκίρ, μέλος του τουρκικού κοινοβουλίου από το ΑΚΡ, ανέφερε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι η Τουρκία δεν θα συμμετέχει πλέον στον διαγωνισμό μετά τη νίκη της Κοντσίτα Βούρστ το 2014 και είχε ομοφοβικές δηλώσεις^{[εκκρεμεί παραπομπή]}. Οι παραπάνω ισχυρισμοί δεν επιβεβαιώνονται από την κρατική τηλεόραση της Τουρκίας η οποία επιμένει στο ότι το σύστημα ψηφοφορίας είναι "άδικο" και ότι μία επιστροφή θα είχε πραγματοποιηθεί εάν υπήρχε κάποια βελτίωση. ^[3]

Το τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο TRT ανακοίνωσε τον Δεκέμβριο του 2012 ότι τελικά δεν θα συμμετάσχει στον διαγωνισμό του 2013 στο Μάλμε, επικαλούμενο τη δυσαρέσκεια με τους κανόνες του διαγωνισμού.^[4] Το 2013 ήταν η πρώτη φορά από το 1973 που δεν υπήρχε τηλεοπτική μετάδοση του Διαγωνισμού Τραγουδιού της Eurovision από την TRT. Τον Σεπτέμβριο του 2013, η TRT δήλωσε ότι η επιστροφή είναι απίθανη για τον διαγωνισμό του 2014, αναφέροντας τους ίδιους λόγους.^[5][6] Μέχρι το 2023, δεν έχουν επιστρέψει ακόμη στον διαγωνισμό έχοντας δηλώσει παρόμοιους λόγους για την απουσία τους κάθε χρόνο.

Τον Αύγουστο του 2018, ο İbrahim Eren, ο Γενικός Διευθυντής της TRT, δήλωσε ότι η TRT δεν σκοπεύει να συμμετάσχει ξανά στον διαγωνισμό και να σπάσει το μποϊκοτάζ για διάφορους λόγους, αναφέροντας τη συμμετοχή και την τελική νίκη της Conchita Wurst το 2014.^[7][8]

Τον Ιούνιο του 2021, επιβεβαιώθηκε τόσο από την EBU όσο και από τον Eren ότι ήταν σε συζητήσεις σχετικά με την πιθανή επιστροφή της χώρας στον διαγωνισμό στο μέλλον.^[9] Παρόλα αυτά, η Τουρκία δεν ήταν στην τελική λίστα των συμμετεχόντων για τον διαγωνισμό του 2022, που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2021.^[10]

Το 2023 ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος αργότερα έγινε ένας από τους υποψήφιους της αντιπολίτευσης στις τουρκικές βουλευτικές εκλογές του 2023, δήλωσε ότι υποστηρίζει την επιστροφή της χώρας στο διαγωνισμό. Εάν ο Κιλιτσντάρογλου κέρδιζε στις βουλευτικές εκλογές 2023, θα άνοιγε η πιθανότητα επιστροφής της Τουρκίας στον διαγωνισμό το 2024. Εκκρεμεί η επίσημη επιβεβαίωση της συμμετοχής της χώρας, τους επόμενους μήνες, αν η και κατά πάσα πιθανότητα η Τουρκία μάλλον δεν θα συμμετάσχει ποτέ ξανά στο διαγωνισμό, καθαρά για τους δικούς της λόγους, όσον αφορά καθαρά και μόνο την Eurovision, και φυσικά όχι τις πολιτικές και κοινωνικές θέσεις της χώρας, ενώ αντίθετα πολλοί Τούρκοι πολίτες θεωρούν τα τελευταία χρόνια ότι ο διαγωνισμός είναι «κατά πολύ ομοφυλόφιλος», αλλά και τού ότι είναι «απαγορευτική από το Ισλάμ». Επίσης το TRT, έχει σταματήσει από το 2013, την μετάδοση του διαγωνισμού.

Περαιτέρω πληροφορίες: Congratulations: 50 Χρόνια του Διαγωνισμού Τραγουδιού της Eurovision

Μέχρι το 2012, το ιστορικό ψηφοφορίας της Τουρκίας έχει ως εξής:

Βαθμοί που έλαβε στους τελικούς μόνο
Θέση	Χώρα	Βαθμοί
1	Γερμανία	170
2	Γαλλία	151
3	Ολλανδία	132
4	Βέλγιο	108
5	Ελβετία	104

Βαθμοί που έδωσε σε τελικούς και ημιτελικούς
Θέση	Χώρα	Βαθμοί
1	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	175
2	Ηνωμένο Βασίλειο	126
3	Ιρλανδία	124
4	Ισπανία	118
5	Σουηδία	97

Βαθμοί που έλαβε σε τελικούς και ημιτελικούς
Θέση	Χώρα	Βαθμοί
1	Γερμανία	208
2	Γαλλία	190
3	Ολλανδία	168
4	Ελβετία	154
5	Ηνωμένο Βασίλειο	143

Περαιτέρω πληροφορίες: Βραβεία Marcel Bezençon

Χρονιά	Κατηγορία	Τραγούδι	Καλλιτέχνης	Θέση	Βαθμοί	Διοργανώτρια πόλη
2004	Βραβείο Τύπου	"Everyway That I Can"	Σερτάμπ Ερενέρ	1	167	Ρίγα

Στους τελικούς:

Κ.Ε. → Κριτική Επιτροπή
T. → Τηλεψηφοφορία

Χρονιά	→ 12 βαθμοί	→ 10 βαθμοί	→ 8 βαθμοί
1975	Πορτογαλία	Ιταλία	Σουηδία
1976–1977	Δε συμμετείχε
1978	Ισραήλ	Ιρλανδία	Γερμανία
1979	Δε συμμετείχε
1980	Ολλανδία	Γερμανία	Σουηδία
1981	Γερμανία	Ισπανία	Ηνωμένο Βασίλειο
1982	Γερμανία	Ηνωμένο Βασίλειο	Ισπανία
1983	Γιουγκοσλαβία	Αυστρία	Λουξεμβούργο
1984	Ισπανία	Ιρλανδία	Γιουγκοσλαβία
1985	Ισπανία	Ηνωμένο Βασίλειο	Ιταλία
1986	Βέλγιο	Ελβετία	Ισπανία
1987	Γιουγκοσλαβία	Ιρλανδία	Ιταλία
1988	Ηνωμένο Βασίλειο	Ελβετία	Γαλλία
1989	Γιουγκοσλαβία	Φινλανδία	Ελβετία
1990	Γιουγκοσλαβία	Ισπανία	Ιταλία
1991	Ισραήλ	Ιταλία	Ισπανία
1992	Ιρλανδία	Ηνωμένο Βασίλειο	Ελλάδα
1993	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Νορβηγία	Ηνωμένο Βασίλειο
1994	Δε συμμετείχε
1995	Νορβηγία	Μάλτα	Ισπανία
1996	Ιρλανδία	Μάλτα	Κροατία
1997	Μάλτα	Σλοβενία	Βοσνία και Ερζεγοβίνη
1998	Ηνωμένο Βασίλειο	Μάλτα	Ιρλανδία
1999	Γερμανία	Ισλανδία	Κροατία
2000	Σουηδία	Νορβηγία	Κροατία
2001	Εσθονία	Κροατία	Σουηδία
2002	Αυστρία	Βέλγιο	Εσθονία
2003	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Ρωσία	Ισλανδία
2004	Ουκρανία	Ελλάδα	Σερβία και Μαυροβούνιο
2005	Ελλάδα	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Μάλτα
2006	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Αρμενία	Ουκρανία
2007	Αρμενία	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Ρωσία
2008	Αζερμπαϊτζάν	Αρμενία	Ουκρανία
2009	Αζερμπαϊτζάν	Αλβανία	Βοσνία και Ερζεγοβίνη
2010	Αζερμπαϊτζάν	Γερμανία	Βοσνία και Ερζεγοβίνη
2011	Αζερμπαϊτζάν	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Γερμανία
2012	Αζερμπαϊτζάν	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Βόρεια Μακεδονία
2013–2021	Δε συμμετείχε

Στους ημιτελικούς:

Κ.Ε. → Κριτική Επιτροπή
T. → Τηλεψηφοφορία

Χρονιά	→ 12 βαθμοί	→ 10 βαθμοί	→ 8 βαθμοί
1975–1995	Όχι ημιτελικοί
1996	Ηνωμένο Βασίλειο	Ιρλανδία	Σουηδία
1997–2003	Όχι ημιτελικοί
2004	Ελλάδα	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Ουκρανία
2005	Μολδαβία	Βόρεια Μακεδονία	Ουγγαρία
2006	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Αρμενία	Βόρεια Μακεδονία
2007	Βουλγαρία	Γεωργία	Μολδαβία
2008	Ουκρανία	Γεωργία	Αλβανία
2009	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Αρμενία	Ισλανδία
2010	Αζερμπαϊτζάν	Γεωργία	Ρουμανία
2011	Αζερμπαϊτζάν	Γεωργία	Αλβανία
2012	Βοσνία και Ερζεγοβίνη	Βουλγαρία	Βόρεια Μακεδονία
2013–2021	Δε συμμετείχε

• 
  Η Σερτάμπ Ερενέρ, στην τελετή έναρξης του τελικού στην Κωνσταντινούπολη (2004)
• 
  Ο Κενάν Ντογουλού στο Ελσίνκι (2007)
• 
  Οι Mor ve Ötesi στο Βελιγράδι (2008)
• 
  Οι MaNga στο Όσλο (2010)

• Στίχοι όλων των τουρκικών συμμετοχών
• Βαθμοί προς και από την Τουρκία Αρχειοθετήθηκε 2019-03-23 στο Wayback Machine. eurovisioncovers.co.uk