Στρατόπεδο εξόντωσης Μάλυ Τρoστενιέτς

Χτισμένο το καλοκαίρι του 1941 στο χώρο ενός σοβιετικού κολχόζ, ένα συλλογικό αγρόκτημα μεγέθους 200 εκταρίων, η Ναζιστική Γερμανία όρισε το Τρόστινετς ως στρατόπεδο συγκέντρωσης χωρίς σταθερές εγκαταστάσεις δολοφονίας. Αρχικά δημιουργήθηκε για να στεγάσει τους σοβιετικούς αιχμάλωτους πολέμου οι οποίοι συνελήφθησαν κατά την εισβολή στη Σοβιετική Ένωση, η οποία άρχισε στις 22 Ιουνίου 1941.

Εβραίοι από την Αυστρία, τη Γερμανία και την Τσεχία δολοφονήθηκαν εκεί. Οι Ες-Ες οργάνωσαν τη μεταφορά ατόμων από τις εξής πόλεις: Βερολίνο, Ανόβερο, Ντόρτμουντ, Μύνστερ, Ντίσελντορφ, Κολωνία, Φρανκφούρτη, Κάσελ, Στουτγκάρδη, Νυρεμβέργη, Μόναχο, Μπρεσλάου, Καίνιξμπεργκ, Βιέννη, Πράγα, Μπρυν, και Τερεζίνστατ. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι Εβραίοι σκοτώθηκαν κατά την άφιξη. Οι Εβραίοι μεταφέρονταν από τη σιδηροδρομική στάση στα δάση Μπλαγκόφστσινα (Благовщина) και Σάσκοφκα (Шашковка) όπου πυροβολήθηκαν στο πίσω μέρος του λαιμού.

Ο πρωταρχικός σκοπός του στρατοπέδου ήταν η δολοφονία Εβραίων κρατουμένων στο Γκέτο του Μινσκ και τη γύρω περιοχή. Το εκτελεστικό απόσπασμα ήταν η κύρια μέθοδος εκτέλεσης. Επίσης τοποθετήθηκαν κινητοί θάλαμοι αερίων. Ο βαλτικής καταγωγής Σαρφύρερ Χάινριχ Άιχε ήταν ο διοικητής του στρατοπέδου.^[6] Καθώς ο Κόκκινος Στρατός πλησίαζε το στρατόπεδο, τον Ιούνιο του 1944^[7] (προς το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου), συγκεκριμένα στις 28-30 Ιουνίου, οι Γερμανοί δολοφόνησαν τη πλειοψηφία των κρατουμένων κλειδώνοντας τους στο στρατόπεδο, καίγοντας τους στρατώνες, και πυροβολώντας κάθε άτομο που προσπαθούσε να διαφύγει από το φλεγόμενο κτίριο.^[8][9][10] Στις 30 Ιουνίου ολόκληρο το στρατόπεδο είχε καταστραφεί, ωστόσο, μερικοί Εβραίοι κρατούμενοι κατάφεραν να διαφύγουν στο γειτονικό δάσος Μπλαγκόφστσινα και να επιβιώσουν μέχρι τις 3 Ιουλίου, όταν ο Κόκκινος Στρατός έφτασε στο αποδεκατισμένο στρατόπεδο.

Οι Σοβιετικοί ανακάλυψαν 34 ταφικούς λάκκους. Μερικοί από αυτούς έφταναν μέχρι και τα 50 μέτρα μήκος, ενώ το βάθος τους έφτανε τα 3-4 μέτρα. Βρίσκονταν στο δάσος Μπλαγκόφστσινα περίπου 500 μέτρα από τον αυτοκινητόδρομο Μινσκ- Μογκιλιόφ, σύμφωνα με την ειδική έκθεση που εκπονήθηκε από τη Σοβιετική Έκτακτη Κρατική Επιτροπή στη δεκαετία του 1940. Ένας μεγάλος αριθμός Σοβιετικών στρατιωτών, πολιτών και ανταρτών σκοτώθηκαν, αλλά ο ακριβής αριθμός τους παραμένει άγνωστος. Οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 80.000 έως πάνω από 330.000.^[1]

Λίγοι δράστες οδηγήθηκαν στη δικαιοσύνη. Ανάμεσά τους ήταν ο Έντουαρντ Στράουχ, ο οποίος πέθανε σε Βελγική φυλακή το 1955. Το 1968 ένα δικαστήριο στο Αμβούργο καταδίκασε τρεις χαμηλόβαθμους αξιωματικούς των Ες-Ες σε ισόβια κάθειρξη: τους Ότο Έριχ Ντρεβς, Ότο Χούγκο Γκόλνταπ και Μαξ Χέρμαν Ρίχαρντ Κράνερ. Οι άνδρες ήταν γερμανοί επόπτες της εβραϊκής Ζοντερκομάντο 1005. Αυτοί κρίθηκαν ένοχοι για τη δολοφονία εργατών οι οποίοι αναγκάστηκαν να καλύψουν τα ίχνη των εγκλημάτων το 1943.

Τα ονόματα των 10.000 δολοφονηθέντων Εβραίων της Αυστρίας συγκεντρώθηκαν σε ένα βιβλίο, το Maly Trostinec – Das Totenbuch: Den Toten ihre Namen, από τον Βάλτραουντ Μπάρτον.^[11]

Μεταξύ των εκτελεσθέντων, μερικοί εκ των γνωστότερων είναι οι παρακάτω:

• Κόρα Μπερλίνερ (το πιθανότερο)
• Γκρέτε Φορστ
• Βίντσεντ Χάντλεφσκι, Καθολικός ιερέας και λευκορώσος αντιστασιακός (γεν. 1888), συνελήφθη στο Μινσκ στις 24 Δεκεμβρίου 1942 και εξετελέσθη στο Τρόστινετς την ίδια ημέρα.
• Μαργκαρέτε Χίλφερντινγκ (μεταφέρθηκε από το Τερεζίν)
• Νόρμπερτ Γιοκλ (αμφισβητείται)

Το μνημείο που χτίστηκε στο χώρο του στρατοπέδου προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, ιδιαίτερα αφού οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί έχουν χαλαρώσει μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.

• 
  Αναμνηστική πινακίδα για τον τόπο της κύριας σφαγής
• 
  Η πινακίδα στον οβελίσκο, γραμμένη στα λευκορωσικά, αναφέρει τον αμφιλεγόμενο αριθμό των 201.500 θυμάτων.
• 
  Η πινακίδα του μνημειακού συγκροτήματος υπό κατασκευή
• 
  Το μνημειακό συγκρότημα, χτισμένο το 2015.

• Κατάλογος Ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης
• Ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης

• Kohl, Paul (1995). Der Krieg der deutschen Wehrmacht und der Polizei, 1941–1944: sowjetische Überlebende berichten. Frankfurt am Main: Fischer-Taschenbuch-Verlag (includes a photograph of the camp).
• Spector, Shmuel (1990). «Aktion 1005 – Effacing the Murder of Millions». Holocaust and Genocide Studies 5 (2): 157–173. doi:10.1093/hgs/5.2.157. https://archive.org/details/sim_holocaust-and-genocide-studies_1990_5_2/page/157.