Στανίσουαφ Μονιούσκο
Ο Στανίσουαφ Μονιούσκο (πολωνικά: Stanisław Moniuszko) (5 Μαΐου 1819 – 4 Ιουνίου 1872[13]) ήταν Πολωνός συνθέτης,[14][15] διευθυντής ορχήστρας και δάσκαλος. Έγραψε πολλά δημοφιλή τραγούδια τέχνης και όπερες και η μουσική του είναι γεμάτη με πατριωτικά λαϊκά θέματα των λαών της πρώην Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας (κυρίως Πολωνοί, Λιθουανοί και Λευκορώσοι).[16] Γενικά αναφέρεται ως «ο πατέρας της πολωνικής εθνικής όπερας».[17] Από τη δεκαετία του 1990, ο Στανίσουαφ Μονιούσκο αναγνωρίζεται στη Λευκορωσία ως σημαντική προσωπικότητα του λευκορωσικού πολιτισμού.[18][α]
| Στανίσουαφ Μονιούσκο | |
|---|---|
.jpg) | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Stanisław Moniuszko (Πολωνικά) |
| Γέννηση | 5ιουλ. / 17 Μαΐου 1819γρηγ.[1][2][3] Ubiel[1][4][5] |
| Θάνατος | 4 Ιουνίου 1872[6][2][3] Βαρσοβία[7][8][1] |
| Αιτία θανάτου | έμφραγμα του μυοκαρδίου |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Τόπος ταφής | Κοιμητήριο Ποβόνσκι |
| Κατοικία | Αγία Πετρούπολη[9] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρωσική Αυτοκρατορία Πολωνία[10] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Πολωνικά[11][12] |
| Σπουδές | Minsk men's gymnasium |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | συνθέτης[1][10] διευθυντής ορχήστρας[10] μουσικολόγος μουσικός παιδαγωγός διδάσκων πανεπιστημίου[5] καθηγητής μουσικής[10] |
| Εργοδότης | Μουσικό Πανεπιστήμιο «Φρεντερίκ Σοπέν» |
| Αξιοσημείωτο έργο | Χάλκα |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Aleksandra Müller |
| Τέκνα | Jan Czesław Moniuszko Elżbieta Moniuszko-Nawroczyńska Bolesław Moniuszko |
| Γονείς | Czesław Moniuszko και Elżbieta Madziarska |
| Οικογένεια | House of Moniuszko |
| Υπογραφή | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ζωή
Ο Μονιούσκο γεννήθηκε σε μια οικογένεια ευγενών γαιοκτημόνων στο Ούμπιελ,[20][β] στο Κυβερνείο Μινσκ (τώρα Λευκορωσία). Αρχικά έκανε μαθήματα πιάνου με τη μητέρα του και στη συνέχεια συνέχισε τη μουσική του εκπαίδευση στη Βαρσοβία, στο Μινσκ και στο Βερολίνο,[22] υπό τον Καρλ Φρίντριχ Ρούνγκενχαγκεν. Το 1858, διορίστηκε διευθυντής ορχήστρας στην Όπερα της Βαρσοβίας και αργότερα έγινε καθηγητής στο Ωδείο της Βαρσοβίας.[15] Πέθανε στη Βαρσοβία, στην Πολωνία του Συνεδρίου και ετάφη στο Κοιμητήριο Ποβόνσκι.[23]
Έργα
Ο Μονιούσκο συνέθεσε περισσότερα από 300 σόλο τραγούδια, κυρίως σε κείμενα Πολωνών ποιητών[24] και περίπου δύο δωδεκάδες όπερες.[22] Η σειρά του με δώδεκα τραγούδια[25] είναι αξιοσημείωτη και περιέχει τραγούδια στα λόγια των Άνταμ Μιτσκιέβιτς, Αντόνι Έντβαρντ Οντίνιετς, Γιούζεφ Ιγκνάτσι Κρασέφσκι, Στέφαν Βιτφίτσκι, Αντόνι Μαλτσέφσκι και Βιντσέντι Πολ.
Ο Μονιούσκο σημείωσε ότι τα τραγούδια του, τα οποία δημοσιεύτηκαν με τον συλλογικό τίτλο Śpiewnik Domowy (Εγχώρια τραγούδια), είχαν εθνικό χαρακτήρα. Η «Πολωνικότητά» τους βρισκόταν στη χρήση παραδοσιακών πολωνικών χορευτικών ρυθμών όπως οι πολωνέζα, μαζούρκα, κουγιάβιακ και κρακόβιακ, και η διάδοση κειμένων που γράφτηκαν από Πολωνούς εθνικούς ποιητές.[20] Τα τραγούδια αποτέλεσαν τη βάση του ρεπερτορίου των πολωνικών χορωδιών στα αυστριακά, γερμανικά και ρωσικά εδάφη,[25] και έγιναν σημείο αναφοράς για μεταγενέστερους Πολωνούς συνθέτες.[14] Το στυλ όπερας του Μονιούσκο έχει ομοιότητες με αυτό του Τζοακίνο Ροσσίνι και του Ντανιέλ Φρανσουά Εσπρί Ωμπέρ, αλλά με μεγαλύτερη έμφαση στο ρεφρέν και τις μελωδίες που βασίζονται στους πολωνικούς χορούς.[14]
Η Χάλκα είναι μια όπερα σε λιμπρέτο που γράφτηκε από τον Βουοντζίμιες Βόλσκι, έναν νεαρό ποιητή της Βαρσοβίας με ριζοσπαστικές κοινωνικές απόψεις.[26] Μετά την παραγωγή της στη Βαρσοβία το 1858, έγινε η πιο δημοφιλής πολωνική όπερα[22] και αποτελεί μέρος του κανόνα των πολωνικών εθνικών οπερών.
Σύγχρονες παραστάσεις
Μια αγγλική έκδοση του Straszny dwór (Η Στοιχειωμένη Έπαυλη, ή Το Στοιχειωμένο Κάστρο[27]) δημιουργήθηκε και πρωτοπαρουσιάστηκε από τη φοιτητική όπερα στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ το 1970. Αυτή η έκδοση παρουσιάζεται από τότε, συγκεκριμένα το 2001 από την Opera South, η οποία εταιρεία παρουσίασε επίσης την παγκόσμια πρεμιέρα μιας ειδικά δημιουργημένης νέας αγγλικής έκδοσης του Verbum Nobile το 2002.
Η όπερα του Μονιούσκο, Flis, πραγματοποιήθηκε και ηχογραφήθηκε στο Μεγάλο Θέατρο της Πολωνικής Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ «Σοπέν και η Ευρώπη του» το 2019, που σηματοδότησε την 200η επέτειο από τη γέννηση του Μονιούσκο.[28]
Η Paria παρουσιάστηκε στην Όπερα του Πόζναν τον Ιούνιο του 2019, σε σκηνοθεσία Γκρέιχαμ Βικ και διεύθυνση του Γκάμπριελ Χμούρα.
Οι όπερες του Μονιούσκο παίζονται τακτικά στην Εθνική Όπερα της Λευκορωσίας.
Σημειώσεις
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Κατάλογος έργων, lieder.net
- "Stanisław Moniuszko", βιογραφία, κατάλογος έργων, Πολωνικό Μουσικό Κέντρο, Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια
- Πώς η οικογένεια διαμόρφωσε τον πατέρα της πολωνικής όπερας
- Τα λιγότερο γνωστά πρόσωπα του Στανίσουαφ Μονιούσκο
- Παραδείγματα ήχου και συζήτηση του Κουαρτέτου Εγχόρδων Νο. 1 και Νο. 2, editionsilvertrust.com
- Συλλογή έργων του Στανίσουαφ Μονιούσκο στην Εθνική Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Πολωνίας (Polona)