Ρέσιτσα

Το όνομα της Ρέσιτσα μπορεί να προήλθε από το λατινικό recitia, που σημαίνει "κρύα πηγή", όπως κάποτε υποστήριξε ο ιστορικός Νικολάε Γιόργκα, εννοώντας ότι οι Ρωμαίοι έδωσαν αυτό το όνομα στη Ρέσιτσα, από μια πηγή νερού στην κοιλάδα Ντομάν. Μια πολύ πιθανότερη εκδοχή, σύμφωνα με το Γιόργκου Γιορντάν, είναι ότι το όνομα στην πραγματικότητα προέρχεται από μια σλαβική λέξη: οι άνθρωποι που ζουσαν στο γειτονικό χωριό Καράσοβα σε απόσταση 15 χιλιομέτρων, αναφέρονταν σε αυτό το μέρος, που τότε ήταν ένα χωριό παρόμοιο με το δικό τους, ως "u rečice" (στο ρέμα). Μπορεί επίσης να σημειωθεί ότι σχεδόν όλες οι σλαβικές χώρες έχουν τοποθεσίες με το όνομα Rečice (προφέρεται"ρέσιτσε" στα Ρουμανικά).

Ιστορικά η πόλη έχει τις ρίζες της στο 15ο αιώνα με το όνομα Rechyoka και Rechycha. Αρχαιολογικές έρευνες βρήκαν ίχνη κατοίκησης της Νεολιθικής, της Δακικής και της Ρωμαϊκής εποχής. Τα αρχαιολογικά ευρηματα από ανασκαφές στην περιοχή φυλάσσονται στο Επαρχιακό Ιστορικό Μουσείο, που βρίσκεται στην πόλη.^[2]. Αναφέρεται το 1673 με το όνομα Reszinitza, οι πολίτες της οποίας κατέβαλλαν φόρους στην Τιμισοάρα, και τα χρόνια 1690 έως 1700, αναφέρεται ως μέρος της Επαρχίας Μπόξα μαζί με άλλες πόλεις στην Κοιλάδα Μπίρζαβα. Η πόλη αναφέρεται σε πράξεις στρατολόγησης του 1717 με το όνομα Retziza. Το 1768 η αυτοκράτειρα της Αυστρίας Μαρία Θηρεσία διέταξε την κατασκευή εργοστασίων μεταλλουργίας^[3].Στις 3 Ιουλίου 1771 έγινε σημαντικό μεταλλουργικό κέντρο στην περιοχή. Η θεμελίωση της βιομηχανικής Ρέσιτσα τέθηκαν με την ίδρυση των εργοστασίων κοντά στα χωριά Reşiţa Română (Reschiza Kamerală ή Oláh Resitza) και Reşiţa Montană (Eisenwerk Reschitza, Nemet ή Reschitza ή Resiczbánya). Η Reşiţa Montană αρχικά κατοικείτο από Ρουμάνους και αργότερα, το 1776, εγκαταστάθηκαν εκεί 70 γερμανικές οικογένειες. Μεταξύ 1880 και 1941 στην πόλη πλειοψηφούσαν οι Γερμανοί με 12.096 το 1941, με 9.453 Ρουμάνους και 1861 Ούγγρους. Μεταξύ των ετών 1910-1925, η Ρέσιτσα ήταν αγροτική περιοχή και το 1925 ανακηρύχθηκε πόλη, χάρη στη βιομηχανική ανάπτυξή της.

Οι εγκάταστασεις εκσυγχρονίστηκαν μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στην πόλη υπήρχε η λεγόμενη βαριά βιομηχανία, καθώς υπήρχε ένα εργοστάσιο που κατασκεύαζε μηχανές ντίζελ για τρένα.^[4] Η μεταλλουργική βιομηχανία καθορίζει ακόμη και σήμερα την οικονομική ζωή της πόλης αν και τα τελευταία χρόνια λειτουργούν και μονάδες επεξεργασίας κρεάτων, ζυμαρικών και ειδών ένδυσης^[5]. Στην πόλη υπάρχει ένα μουσείο για ατμομηχανές τρένων.^[6]

Μετά το 1989 η Ρέσιτσα έχασε το μεγαλύτερο μέρος της σημασίας της και η οικονομία της αντιμετώπισε κρίση, μαζί με τη ρουμανική οικονομία. Ο πληθυσμός υπέστη επίσης μείωση, από 110.000 το 1989 σε 86.000 το 2006. Μετά την πτώση του κομμουνισμού, η Χαλυβουργία της Ρέσιτσα (Combinatul Siderurgic Reşiţa, CSR) αγοράστηκε από Αμερικανό επενδυτή που έφερε το εργοστάσιο μόλις ένα βήμα πριν τη χρεοκοπία. Σήμερα η χαλυβουργία διοικείται από την ΤΜΚ Europe GmbH, γερμανική θυγατρική της OAO TMK,Moscow, που σχειάζει εκσυγχρονισμό της CSR. Πάντως πιστεύεται ότι η CSR δεν θα επανακτήσει ποτέ τη θέση που είχε την κομμουνιστική εποχή.

Η πόλη βρίσκεται κατά μήκος του ποταμού Μπάρζαβα, που συναντά τον ποταμό Ντόμαν στο κέντρο της πόλης. Το μεγαλύτερο μέρος της αστικής περιοχής είναι συγκεντρωμένο κατά μήκος του Μπάρζαβα, με κάποια ανάπτυξη, ως επί το πλείστον κατοικιών, στους γύρω λόφους.

Αποτελείται από τρεις κύριες περιοχές, δύο πρώην χωριά που ήταν πολύ κοντά: τη Ρουμανική Ρέσιτσα (Ρουμανικά: Reşiţa Română ή Olah Resitza) και την Ορεινή Ρέσιτσα(Ρουμανικά Reşiţa Montană, Eisenwerk Reschitza ή Nemet Reschitza), μια νέα περιοχή, που χτίστηκε πρόσφατα, από πολυκατοικίες σε ένα μεγάλο λιβάδι, που ονομάζεται Λιβάδι Μπάρζαβα.

Το κέντρο της πόλης έχει μερικώς ανακαινιστεί από το 2006. Ένα σημαντικό σημείο έλξης που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης είναι το εντυπωσιακό κινητό συντριβάνι, σχεδιασμένο από τον Κονσταντίν Λουκάτσι, την κομμουνιστική εποχή.

Υπάρχουν, επίσης, σημαντικά πολιτιστικοί χώροι στη Ρέσιτσα που ανακαινίστηκαν το 2006, όπως η Σχολή κυροδέματος (Şcoala de Beton), το κέντρο της πόλης και η Πολυκλαδική Αίθουσα (Sala Polivalentă).

Ενα μουσείο ατμομηχανών που έχει την πρώτη ατμομηχανή της Ρουμανίας, που κατασκευάστηκε στη Ρέσιτσα, βρίσκεται στη συνοικία Σιδηροδρομική Διακλάδωση (Ρουμανικά: Triaj).

Σημαντικό κέντρο σιδήρου και χάλυβα, η Ρέσιτσα είναι περιοχή υψικαμίνων, χυτήριων σιδήρου και εργοστασίων, που παράγουν ηλεκτρικές συσκευές, χημικά προϊόντα και μηχανήματα.

Τοπικό εργοστάσιο στις αρχές του 20ού αιώνα

Τμήμα της Χαλυβουργίας της Ρέσιτσα

Δημαρχείο στο Κέντρο

Μουσείο του Ορεινού Βανάτου

Κοινοτικό Κέντρο

Στην τελευταία απογραφή του 2011 κατοικούσαν στην πόλη της Ρέσιτσα 65.509 άνθρωποι,^[7] καθιστώντας τη την 29η μεγαλύτερη πόλη της Ρουμανίας. Η εθνοτική σύνθεση είναι ως εξής:

Σύμφωνα με την Αυστροουγγρική απογραφή του 1880 οι κάτοικοι ήταν:

• 6569 Ρωμαιοκαθολικοί
• 2129 Ορθόδοξοι
• 304 Λουθηρανοί
• 163 Ανατολικοί Καθολικοί (Ουνίτες)
• 126 Μεταρρυθμιστές
• 72 Εβραίοι

Σήμερα υπάρχουν σε λειτουργία πολλές από τις παλιές και μερικές νέες εκκλησίες:

• Ρωμαιοκαθολικές εκκλησίες
  • Εκκλησία της Παναγίας των Χιονιών (Παλιά Πόλη) (ρουμανικά: Biserica Maria Zăpezii‎‎)
  • Εκκλησία της Κυριακής της Αγίας Τριάδας (Govândari) (ρουμανικά: Biserica Duminica Preasfintei Treimi‎‎)
• Ορθόδοξες εκκλησίες
  • Εκκλησία του Νέου Ιωσήφ του Πάρτος (Κέντρο Πόλης) (ρουμανικά: Sfântul Ierarh Iosif cel Nou de la Partoș‎‎)
  • Εκκλησία της Πεντηκοστής (Govândari) (ρουμανικά: Pogorârea Sfântului Duh‎‎)
  • Εκκλησία Αγίων Πέτρου και Παύλου (Govândari) (ρουμανικά: Sfinții Apostoli Petru și Pavel‎‎)
  • Εκκλησία Αγίων Πέτρου και Παύλου (Lend) (ρουμανικά: Sfinții Apostoli Petru și Pavel‎‎)
  • Εκκλησία του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου (Moroasa) (ρουμανικά: Sfântul Vasile cel Mare‎‎)
  • Εκκλησία των Αγίων Αρχαγγέλων Μιχαήλ and Γαβριήλ (Moroasa) (ρουμανικά: Sfinții Arhangheli Mihail și Gavriil‎‎)
• Ορθόδοξος καθεδρικός
  • Adormirea Maicii D-lui (Παλιά Πόλη)
  • Schimbarea la Față (Govândari)
• Λουθηρανική εκκλησία (Παλιά Πόλη) - του 19ου αιώνα
• Μεταρρυθμιστική εκκλησία (Παλιά Πόλη)
• Ανατολική Καθολική εκκλησία (Govândari)
• Συναγωγή (Παλιά Πόλη)

Η Ρέσιτσα έχει θεωρείται προ πολλού το δεύτερο μεγαλύτερο βιομηχανικό κέντρο της Ρουμανίας. Είναι σημαντικό κέντρο παραγωγής χάλυβα και οχημάτων. Το C.S.R. (Combinatul Siderurgic Reşiţa) και το U.C.M.R., το πρώτο ρουμανικό εργοστάσιο (Uzina Constructoare de Masini Reşiţa)στήριξαν τη ζωή της πόλης για πάνω από 300 χρόνια. Τα πρώτα εργοστάσια χτίστηκαν το 1771, κατά τη διάρκεια της βασιλείας της Μαρίας Θηρεσίας. Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, τα χαλυβουργεία ήταν γνωστά ως Steg. Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν το Βανάτο έγινε μέρος της Ρουμανίας, άλλαξαν το όνομά τους και πάλι, αυτή τη φορά σε Uzinele şi Domeniile Reşiţa ή UDR. Μόνο αργότερα, υπό το κομμουνιστικό καθεστώς, ήταν η UDR διαχωρίστηκε σε CSR και UCMR.

Η οικονομία της Ρέσιτσα αντιμετώπισε πρόβλημα από το 1989, αλλά άρχισε να ανακάμπτει καθώς οι επενδύσεις αυξάνονται

• Βιομηχανία: αυτοκινήτων, σιδήρου, υφαντρουργίας, ιδιωτικών κατασκευών
• Γεωργία: 1% του εργατικού δυναμικού της πόλης εργάζεται στη γεωργία
• Υπηρεσίες: δημόσια τροφοδοσία, εσωτερικές και διεθνείς μεταφορές
• Τουρισμός: 2 τουριστικές εταιρείες (Tourist Semenic ΑΕ και BIRTA ΑΕ).

• Κριστιάν Κίβου (1980–), ποδοσφαιριστής
• Φλάβιους Κότσι (1987–), αθλητής καλλιτεχνικής γυμναστικής
• Κοσμίν Μότσι (1984-), ποδοσφαιριστής
• Φράντσισκ Βάσταγκ (1969–), πυγμάχος

• Καναδάς ! Καναδάς, Μόνκτον
• Ιταλία ! Ιταλία, Πέζαρο