Παραφυσικό
Τα παραφυσικά γεγονότα είναι υποτιθέμενα φαινόμενα που περιγράφονται στη λαϊκή κουλτούρα, τη λαογραφία και άλλα μη επιστημονικά σώματα γνώσεων, των οποίων η ύπαρξη μέσα σε αυτά τα πλαίσια περιγράφεται ως πέρα από το πεδίο της συνήθους επιστημονικής κατανόησης. [1] [2] [3] [4] Οι αξιοσημείωτες παραφυσικές πεποιθήσεις περιλαμβάνουν αυτές που σχετίζονται με την εξωαισθητηριακή αντίληψη (για παράδειγμα, την τηλεπάθεια), τον πνευματισμό και τις ψευδοεπιστήμες του κυνηγιού φαντασμάτων, της κρυπτοζωολογίας και της ουφολογίας. [5]
Οι προτάσεις σχετικά με το παραφυσικό διαφέρουν από τις επιστημονικές υποθέσεις ή τις εικασίες που προκύπτουν από επιστημονικά στοιχεία, επειδή οι επιστημονικές ιδέες βασίζονται σε εμπειρικές παρατηρήσεις και πειραματικά δεδομένα που αποκτώνται μέσω της επιστημονικής μεθόδου. Αντίθετα, εκείνοι που υποστηρίζουν ρητά την ύπαρξη του παραφυσικού δεν βασίζουν τα επιχειρήματά τους σε εμπειρικά στοιχεία αλλά μάλλον σε ανέκδοτα, μαρτυρίες και υποψίες. Τα τυπικά επιστημονικά μοντέλα δίνουν την εξήγηση ότι αυτό που φαίνεται να είναι παραφυσικά φαινόμενα είναι συνήθως μια παρερμηνεία, παρεξήγηση ή ανώμαλη παραλλαγή φυσικών φαινομένων . [6] [7] [8]
Ετυμολογία
Ο όρος παραφυσικό υπάρχει στην αγγλική γλώσσα τουλάχιστον από το 1920. [9] [10] Η λέξη αποτελείται από δύο μέρη: παρά και κανονικό. Ο ορισμός υπονοεί ότι η επιστημονική εξήγηση του κόσμου γύρω μας είναι φυσιολογική και οτιδήποτε είναι πάνω, πέρα ή αντίθετο από αυτό είναι το παρά .
Παραφυσικά θέματα
Σχετικά με την ταξινόμηση των παραφυσικών θεμάτων, ο ψυχολόγος Τέρενς Χάινς είπε στο βιβλίο του Pseudoscience and the Paranormal (2003):
Κυνήγι φαντασμάτων
Το κυνήγι φαντασμάτων είναι η έρευνα για τοποθεσίες που σύμφωνα με πληροφορίες στοιχειώνονται από φαντάσματα. Συνήθως, μια ομάδα κυνηγών φαντασμάτων θα προσπαθήσει να συλλέξει στοιχεία που υποστηρίζουν την ύπαρξη παραφυσικής δραστηριότητας.
Στην παραδοσιακή ιστορία των φαντασμάτων και τη μυθοπλασία με φαντάσματα, το φάντασμα είναι μια εκδήλωση του πνεύματος ή της ψυχής ενός ατόμου. [11] Οι εναλλακτικές θεωρίες επεκτείνονται σε αυτήν την ιδέα και περιλαμβάνουν την πίστη στα φαντάσματα των νεκρών ζώων. Μερικές φορές ο όρος "φάντασμα" χρησιμοποιείται συνώνυμα με οποιοδήποτε πνεύμα ή δαίμονα. [12] ωστόσο, στη λαϊκή χρήση ο όρος αναφέρεται συνήθως στο πνεύμα ενός αποθανόντος.
Η πίστη στα φαντάσματα ως ψυχές των νεκρών είναι στενά συνδεδεμένη με την έννοια του ανιμισμού, μια αρχαία πεποίθηση που απέδιδε ψυχή σε οτιδήποτε υπάρχει στη φύση. [13] Όπως εξήγησε ο ανθρωπολόγος του 19ου αιώνα Τζέιμς Φρέιζερ στο κλασικό του έργο, The Golden Bough (1890), οι ψυχές θεωρούνταν το «μέσα πλάσμα» που ζωογονούσε το σώμα. [14] Αν και η ανθρώπινη ψυχή μερικές φορές απεικονιζόταν συμβολικά ή κυριολεκτικά στους αρχαίους πολιτισμούς ως πουλί ή άλλο ζώο, θεωρήθηκε ευρέως ότι η ψυχή ήταν μια ακριβής αναπαραγωγή του σώματος σε κάθε χαρακτηριστικό, ακόμη και μέχρι τα ρούχα που φορούσε το άτομο. Αυτό απεικονίζεται σε έργα τέχνης από διάφορους αρχαίους πολιτισμούς, συμπεριλαμβανομένων έργων όπως το αρχαίο αιγυπτιακό βιβλίο των νεκρών (π. 1550 BCE), το οποίο δείχνει τους νεκρούς στη μετά θάνατον ζωή να εμφανίζονται όπως και πριν από το θάνατο, συμπεριλαμβανομένου του στυλ ντυσίματος.
Ουφολογία
Η πιθανότητα εξωγήινης ζωής δεν είναι, από μόνη της, ένα παραφυσικό θέμα. Πολλοί επιστήμονες ασχολούνται ενεργά με την αναζήτηση μονοκύτταρης ζωής στο Ηλιακό σύστημα, πραγματοποιώντας μελέτες στην επιφάνεια του Άρη και εξετάζοντας μετεωρίτες που έχουν πέσει στη Γη . [15] Προγράμματα όπως το SETI διεξάγουν μια αστρονομική έρευνα για ραδιοφωνική δραστηριότητα που θα έδειχνε στοιχεία ευφυούς ζωής έξω από το δικό μας Ηλιακό σύστημα. [16] Οι επιστημονικές θεωρίες για το πώς αναπτύχθηκε η ζωή στη Γη επιτρέπουν την πιθανότητα να αναπτύχθηκε ζωή και σε άλλους πλανήτες. Η παραφυσική πτυχή της εξωγήινης ζωής επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στην πίστη σε μη αναγνωρισμένα ιπτάμενα αντικείμενα (UFO) και στα φαινόμενα που λέγεται ότι σχετίζονται με αυτά.
Στις αρχές της ιστορίας της κουλτούρας των UFO, οι πιστοί χωρίστηκαν σε δύο στρατόπεδα. Ο πρώτος είχε μια μάλλον συντηρητική άποψη για τα φαινόμενα, ερμηνεύοντάς τα ως ανεξήγητα περιστατικά που άξιζαν σοβαρής μελέτης. Άρχισαν να αυτοαποκαλούνται «ουφολόγοι» τη δεκαετία του 1950 και θεώρησαν ότι η λογική ανάλυση των αναφορών παρατήρησης θα επικύρωνε την έννοια της εξωγήινης επίσκεψης. [13] [17]
Το δεύτερο στρατόπεδο είχε μια άποψη που συνδύαζε ιδέες εξωγήινης επίσκεψης με πεποιθήσεις από υπάρχοντα σχεδόν θρησκευτικά κινήματα. Συνήθως, αυτά τα άτομα ήταν λάτρεις του αποκρυφισμού και του παραφυσικού. Πολλοί είχαν υπόβαθρο ως ενεργοί Θεοσοφιστές ή πνευματιστές, ή ήταν οπαδοί άλλων εσωτερικών δογμάτων. Στη σύγχρονη εποχή, πολλές από αυτές τις πεποιθήσεις έχουν συγχωνευθεί σε πνευματικά κινήματα της Νέας Εποχής . [13] [17]
Τόσο οι κοσμικοί όσο και οι πνευματικοί πιστοί περιγράφουν τα ΑΤΙΑ να έχουν ικανότητες πέρα από αυτό που θεωρείται δυνατό σύμφωνα με γνωστούς αεροδυναμικούς περιορισμούς και φυσικούς νόμους . Τα παροδικά γεγονότα που περιβάλλουν πολλές θεάσεις ΑΤΙΑ αποκλείουν κάθε ευκαιρία για επαναληπτικές δοκιμές που απαιτούνται από την επιστημονική μέθοδο. Η αποδοχή των θεωριών των ΑΤΙΑ από την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα εμποδίζεται περαιτέρω από τις πολλές πιθανές φάρσες που σχετίζονται με την κουλτούρα των ΑΤΙΑ. [18]