Μεφαιναμικό οξύ

Το μεφαιναμικό οξύ χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του πόνου και της φλεγμονής στη ρευματοειδή αρθρίτιδα και την οστεοαρθρίτιδα, τον μετεγχειρητικό πόνο, τον οξύ πόνο σε μυϊκούς πόνους και πόνους στην πλάτη, τον πονόδοντο και εμμηνορροϊκό πόνο, καθώς και στη μηνορραγία.^[6][7][8]

Υπάρχουν στοιχεία που υποστηρίζουν τη χρήση του μεφαιναμικού οξέος ως προφύλαξη από την περιεμμηνορροϊκή ημικρανία, με τη θεραπεία να ξεκινά δύο ημέρες πριν από την έναρξη της περιόδου ή μία ημέρα πριν από την αναμενόμενη έναρξη της κεφαλαλγίας και να συνεχίζεται κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως.^[2]

Το μεφαιναμικό οξύ συνιστάται να λαμβάνεται με τροφή.^[9]

Το μεφαιναμικό οξύ αντενδείκνυται σε άτομα που έχουν παρουσιάσει αντιδράσεις υπερευαισθησίας όπως κνίδωση και άσθμα σε αυτό το φάρμακο ή σε άλλα ΜΣΑΦ (π.χ. ασπιρίνη), άτομα με πεπτικά έλκη ή χρόνια φλεγμονή του γαστρεντερικού σωλήνα, άτομα με νεφρική ή ηπατική νόσο ή καρδιακή ανεπάρκεια, μετά από χειρουργική επέμβαση παράκαμψης στεφανιαίας αρτηρίας και κατά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.^[7][10]

Γνωστές ήπιες παρενέργειες του μεφαιναμικού οξέος περιλαμβάνουν πονοκεφάλους, νευρικότητα και έμετο. Πιθανώς σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν διάρροια, πεπτικά έλκη, αιματέμεση (έμετος αίματος), διάτρηση του γαστρεντερικού συστήματος, δερματικές αντιδράσεις (εξανθήματα, κνησμός, οίδημα, σε σπάνιες περιπτώσεις τοξική επιδερμική νεκρόλυση) και σπάνια διαταραχές των κυττάρων του αίματος όπως ακοκκιοκυττάρωση.^[5]:334[7] Έχει συσχετιστεί με οξεία ηπατική βλάβη.^[4]

Το 2008 η ετικέτα στις ΗΠΑ ενημερώθηκε με μια προειδοποίηση σχετικά με τον κίνδυνο πρόωρης σύγκλεισης του αρτηριακού πόρου κατά την εγκυμοσύνη.^[11]

Τον Οκτώβριο του 2020, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ζήτησε την ενημέρωση της ετικέτας του φαρμάκου για όλα τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ώστε να περιγράφεται ο κίνδυνος νεφρικών προβλημάτων σε αγέννητα μωρά που έχουν ως αποτέλεσμα χαμηλό αμνιακό υγρό.^[12][13] Συνιστούν την αποφυγή των ΜΣΑΦ σε έγκυες γυναίκες στην 20ή εβδομάδα ή αργότερα.^[12][13]

Τα συμπτώματα της υπερδοσολογίας περιλαμβάνουν νεφρική ανεπάρκεια, γαστρεντερικά προβλήματα, αιμορραγία, εξανθήματα, σύγχυση, παραισθήσεις, ίλιγγο, επιληπτικές κρίσεις και απώλεια συνείδησης. Αντιμετωπίζεται με πρόκληση εμέτου, πλύση στομάχου, ενεργό άνθρακα από οστά και έλεγχο ηλεκτρολυτών και ζωτικών λειτουργιών.^[7]

Οι αλληλεπιδράσεις είναι σε γενικές γραμμές παρόμοιες με εκείνες άλλων ΜΣΑΦ. Το μεφαιναμικό οξύ ενισχύει τον μηχανισμό κατά της πήξης του αίματος της ασπιρίνης. Αυξάνει την αντιπηκτική δράση της βαρφαρίνης και της ασενοκουμαρόλης επειδή τις εκτοπίζει τις πρωτεΐνες του πλάσματος στις οποίες είναι συνδεδεμένες και αυξάνει τις συγκεντρώσεις τους στην κυκλοφορία του αίματος. Αυξάνει τον κίνδυνο γαστρεντερικού έλκους που σχετίζεται με κορτικοστεροειδή και εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης. Μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για ανεπιθύμητες ενέργειες από τη μεθοτρεξάτη και το λίθιο μειώνοντας την απέκκρισή τους μέσω των νεφρών. Μπορεί να αυξήσει τη νεφρική τοξικότητα της κυκλοσπορίνης και του τακρόλιμους. Ο συνδυασμός με αντιυπερτασικά φάρμακα όπως οι αναστολείς ΜΕΑ, οι σαρτάνες και τα διουρητικά μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητά τους καθώς και να αυξήσει τον κίνδυνο νεφρικής τοξικότητας.^[7][8]

Όπως και άλλα μέλη της κατηγορίας παραγώγων ανθρανιλικού οξέος (ή φεναμικού οξέος) των ΜΣΑΦ, αναστέλλει και τις δύο ισομορφές του ενζύμου κυκλοοξυγενάση (COX-1 και COX-2). Αυτό αποτρέπει τον σχηματισμό προσταγλανδινών,^[4][14] που παίζουν ρόλο στην ευαισθησία στον πόνο, στη φλεγμονή και στον πυρετό, αλλά και στην αιμόσταση, τη νεφρική λειτουργία, τη διατήρηση της εγκυμοσύνης και την προστασία του γαστρικού βλεννογόνου.^[15]

Το μεφαιναμικό οξύ απορροφάται ταχέως από το έντερο και φθάνει τις υψηλότερες συγκεντρώσεις του στο πλάσμα του αίματος μετά από μία έως τέσσερις ώρες. Όταν βρίσκεται στην κυκλοφορία του αίματος, πάνω από το 90% της ουσίας συνδέεται με τις πρωτεΐνες του πλάσματος. Πιθανότατα διασχίζει τον πλακούντα και βρίσκεται στο μητρικό γάλα σε μικρές ποσότητες.^[7][10]

Μεταβολίζεται από το ηπατικό ένζυμο CYP2C9 στο μόνο ασθενώς ενεργό 3'-υδροξυμεθυλομεφαιναμικό οξύ. Το 3'-καρβοξυμεφεναμικό οξύ έχει επίσης ταυτοποιηθεί ως μεταβολίτης, καθώς και καρβοξυγλυκουρονίδια και των τριών ουσιών. Το μεφαιναμικό οξύ και οι μεταβολίτες του απεκκρίνονται μέσω των ούρων (52–67%) και των κοπράνων (20–25% ή λιγότερο από 20%). Η μητρική ουσία έχει βιολογικό χρόνο ημιζωής δύο ωρών. Ο χρόνος ημιζωής των μεταβολιτών του μπορεί να είναι μεγαλύτερος.^[7][8][10]

Επιστήμονες με επικεφαλής τον Κλοντ Γουίντερ από την Parke-Davis επινόησαν το μεφαιναμικό οξύ το 1961, μαζί με άλλα μέλη της κατηγορίας των παραγώγων του ανθρανιλικού οξέος, το φλουφαιναμικό οξύ το 1963 και το μεκλοφαιναμικό νάτριο το 1964.^[16]:718 Το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ΗΠΑ 3,138,636 για το φάρμακο εκδόθηκε το 1964.^{[17]:918–919}

Εγκρίθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1963 ως Ponstan, στη Δυτική Γερμανία το 1964 ως Ponalar και στη Γαλλία ως Ponstyl και στις ΗΠΑ το 1967 ως Ponstel.^{[4]:918–919}